Από την ελληνική περιφέρεια «περνούν» οι επόμενες επενδύσεις data centers, με το ηλεκτρικό δίκτυο πάντως σε αρκετές περιοχές της Αττικής να διαθέτει επαρκή περιθώρια ώστε η χώρα μας να αποτελέσει σημαντικό «μαγνήτη» για επόμενες κινήσεις από τους τεχνολογικούς κολοσσούς του κλάδου. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα του ενεργειακού «χάρτη» που ολοκλήρωσε ο ΑΔΜΗΕ, αναφορικά με τα κατά τόπους περιθώρια του ηλεκτρικού συστήματος να εξυπηρετήσει τα υψηλά φορτία των κέντρων δεδομένων.
Ο χάρτης παραθέτει τα ενδεικτικά περιθώρια σύνδεσης ανά Κέντρο Υψηλής Τάσης ή υποσταθμό στο ηλεκτρικό σύστημα τα αμέσως επόμενα χρόνια, λαμβάνοντας υπόψη τις δρομολογημένες επενδύσεις αναβάθμισης του συστήματος από τον ΑΔΜΗΕ. Όπως είναι φυσικό, από τα στοιχεία αυτά μπορεί να εξαχθεί μία γενικότερη εικόνα ανά Περιφέρεια.
Υπενθυμίζεται ότι ο «χάρτης» συντάχθηκε για λογαριασμό των υπουργείων Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Περιβάλλοντος & Ενέργειας, με σκοπό να αποτυπωθούν οι περιοχές με επάρκεια δικτύων για την υψηλή κατανάλωση που χαρακτηρίζει αυτές τις υποδομές. Στόχος είναι να υπάρχει ορατότητα στους επενδυτές, ώστε να γνωρίζουν εκ των προτέρων πού είναι εφικτό από ενεργειακής άποψης να υλοποιήσουν καινούρια έργα.
Οι Περιφέρειες με τα μεγαλύτερα περιθώρια
Έτσι, σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, η Περιφέρεια με τα μεγαλύτερα περιθώρια είναι η Δυτική Μακεδονία, με σημεία σύνδεσης τα οποία επιτρέπουν να εγκατασταθούν έργα συνολικής δυναμικότητας της τάξης των 700 MW. Ακολουθεί η Περιφέρεια Θεσσαλίας, η οποία μπορεί να υποδεχθεί υποδομές συνολικής ισχύος περί τα 650 MW.
Σημαντικό είναι επίσης ότι στις συγκεκριμένες Περιφέρειες μπορούν να φιλοξενηθούν και mega data centers, δυναμικότητας εκατοντάδων MW. Πιο συγκεκριμένα, στις δύο Περιφέρειες υπάρχουν σημεία σύνδεσης που μπορούν να «σηκώσουν» κέντρα δεδομένων έως και 300 MW.
Υπενθυμίζεται ότι στη Δυτική Μακεδονία ήδη δρομολογεί ένα mega data center η ΔΕΗ, δυναμικότητας σε πρώτη φάση 300 MW, αξιοποιώντας τις ελεύθερες εκτάσεις γης που διαθέτει στην περιοχή (λόγω των πρώην λιγνιτωρυχείων), τη μεγάλη τοπικά εγκατεστημένη παραγωγή ΑΠΕ καθώς και τη διαθεσιμότητα νερού για ψύξη των υποδομών. Πάντως, όπως έχει ξεκαθαρίσει η επιχείρηση, η ηλεκτροδότηση της υποδομής θα γίνεται με το μοντέλο «behind the meter» (δηλαδή απευθείας από μονάδες παραγωγής), ώστε να μην επιβαρύνεται το ηλεκτρικό σύστημα. Επίσης, στη Δυτική Μακεδονία υλοποιεί data center και η Eunice.
Οι Περιφέρειες με τη μεγαλύτερη δυναμικότητα συμπληρώνονται με την Κεντρική Μακεδονία και τη Στερεά Ελλάδα, όπως μπορούν να εγκατασταθούν έργα συνολικής δυναμικότητας περίπου 500 MW σε κάθε μία. Επίσης, από ενεργειακής άποψης σημαντικά περιθώρια για την υλοποίηση ανάλογων επενδύσεων υπάρχουν και στις Περιφέρειες Ηπείρου και Δυτικής Ελλάδας, με τη δυνατότητα για συνολική «φιλοξενία» και στις δύο data centers της τάξης των 400 MW.
Μικρές δυνατότητες στην Αττική για νέα έργα
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα παραπάνω νούμερα δεν θα πρέπει να ιδωθούν αθροιστικά, δηλαδή να υποστηριχθεί ότι οι 6 παραπάνω Περιφέρειες μπορούν να «φιλοξενήσουν» κέντρα δεδομένων συνολικής ισχύος 2.650 MW. Ένας από τους λόγους είναι πως η εξάντληση των περιθωρίων σύνδεσης σε μία περιοχή πιθανόν να επηρεάσει αρνητικά τα περιθώρια στις όμορες γεωγραφικές ζώνες.
Σε κάθε περίπτωση, ο ενεργειακός χάρτης αποτυπώνει με ακρίβεια σε ποια σημεία σύνδεσης του ηλεκτρικού συστήματος μπορούν να υλοποιηθούν νέες επενδύσεις και έως ποια τάξη μεγέθους μπορούν αυτές να κινούνται. Υπό αυτό το πρίσμα, η Αττική κινείται στον αντίποδα των έξι παραπάνω Περιφερειών, διαθέτοντας διαθέσιμη δυναμικότητα μόλις 250 MW.
Μάλιστα, με μία μοναδική εξαίρεση, δεν υπάρχει στο Λεκανοπέδιο σημείο σύνδεσης που μπορεί να «σηκώσει» data center με ισχύ μεγαλύτερη από λίγες δεκάδες MW. Κάτι που οφείλεται στο γεγονός ότι στην Αττική έχουν ήδη δρομολογηθεί αρκετές ανάλογες επενδύσεις, εξαντλώντας σε μεγάλο βαθμό τα διαθέσιμα περιθώρια.
Ανάλογη είναι η εικόνα και για την Κρήτη. Η συνολική διαθέσιμη δυναμικότητα στο νησί δεν ξεπερνά τα 100 MW.
Εισροή επενδύσεων και ενίσχυση της ζήτησης
Υπενθυμίζεται ότι έως αυτή τη στιγμή, έχουν υλοποιηθεί ή δρομολογηθεί στη χώρα μας επενδύσεις σε data centers από 10 τεχνολογικούς κολοσσούς, μεταξύ των οποίων η Mircorsoft, η Data4, η Digital Realty, η Damac και η Lancom. Στόχος είναι να δημιουργηθεί θετικό έδαφος ώστε η Ελλάδα να αξιοποιήσει το επόμενο «κύμα» επενδύσεων στον κλάδο, οι οποίες συνολικά στην Ευρώπη αναμένεται να κινητοποιήσουν έως το 2030 κεφάλαια 100 δισ. ευρώ, σύμφωνα με report της Ένωσης του Ευρωπαϊκού Κέντρου Δεδομένων.
Ο ενεργειακός χάρτης θα ενσωματωθεί στη μελέτη που υλοποιεί η PWC για λογαριασμό των δύο υπουργείων, και η οποία θα εντοπίζει τις κατάλληλες περιοχές χωροθέτησης επενδύσεων σε data centers στη χώρα μας, λαμβάνοντας υπόψη και άλλες παραμέτρους – π.χ. τηλεπικοινωνιακά δίκτυα ή ευαλωτότητα σε ακραία καιρικά φαινόμενα.
Το βασικό σενάριο της PWC «μιλά» για επενδύσεις σε νέα data centers της τάξης των 200 MW μέχρι το 2030, με το αισιόδοξο σενάριο να ανεβάζει αυτό το νούμερο στα 400-500 MW. Υπολογίζοντας το κόστος κατασκευής στα 10 εκατ. ευρώ ανά MW, τα δύο σενάρια «μεταφράζονται» σε επενδύσεις από 2 έως 5 δισ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα data centers θα αποτελέσουν επίσης εφαλτήριο για τη συνέχιση της «πράσινης» στροφής του ενεργειακού μίγματος. Κι αυτό γιατί θα ενισχύσουν τη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια, σε μία συγκυρία όπου πυκνώνουν οι περικοπές ΑΠΕ και οι μηδενικές-αρνητικές τιμές.
