Το κόστος διαχείρισης των αποβλήτων στη ναυτιλία, οι δυνατότητες διαχωρισμού και ανακύκλωσης και οι βέλτιστες πρακτικές τέθηκαν στο επίκεντρο του αναπτυξιακού φόρουμ «ΠΕΙΡΑΙΑΣ, ΝΑΥΤΙΛΙΑ KΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ».
O διευθύνων Σύμβουλος της Εναλλακτική Διαχείριση Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων ΕΝΔΙΑΛΕ, Γιώργος Δεληγιώργης, αναφέρθηκε επίσης στα αποτελέσματα της συλλογής αποβλήτων λιπαντικών ελαίων (ΑΛΕ) στον Πειραιά και στην Περιφερειακή Ενότητα Νήσων Αττικής για να επικεντρώσει το σημαντικότερο πρόβλημα σε σχέση με τη διαχείριση των ΑΛΕ στα πλοία στον μη διαχωρισμό τους από τα υπόλοιπα κατάλοιπα του πλοίου. Ως αποτέλεσμα, οι ποσότητες των ΑΛΕ διαχειρίζονται ως πετρελαιοειδή κατάλοιπα σε αντίθεση με την ισχύουσα νομοθεσία. Για το λόγο αυτό, έχει συσταθεί ειδική ομάδα εργασίας των συναρμόδιων φορέων ενώ παράλληλα δίνονται κίνητρα προς αυτήν την κατεύθυνση. Ειδικότερα, ο ανάδοχος του ΟΛΠ, κατόπιν συνεννόησης με το ΣΕΔ, παρέχει τις υπηρεσίες συλλογής και μεταφοράς των απόβλητων λιπαντικών ελαίων από τα πλοία δωρεάν, ενώ το ΣΕΔ , επιδοτεί με 10 ευρω/τόνο τη διαδικασία διαχωρισμού των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων από τα πετρελαιοειδή κατάλοιπα των πλοίων .
Pay as you throw και δημιουργία Μητρώου
Ο κ. Δεληγιώργης, κατέθεσε επιπλέον τις εξής προτάσεις: Δημιουργία Μητρώου από το ΣΕΔ και ένταξη του στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών κατόπιν απόφασης του ΕΟΑΝ ως υπομητρώο, καταγραφής καταναλώσεων ανά πλοίο στο οποίο θα καταχωρούνται οι ποσότητες Λιπαντικών Ελαίων ανά κατηγορία, καθορισμός ελάχιστου στόχου διαχείρισης ποσοτήτων ΑΛΕ ανά πλοίο στο 30% των καταναλώσεων του σε λιπαντικά έλαια, εφαρμογή από τα λιμάνια της πολιτικής «pay as you throw» και τέλος, επιδότηση της διαδικασίας διαχωρισμού των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων από τα πετρελαιοειδή κατάλοιπα από το ΣΕΔ.
ΕΟΑΝ: Η παράνομη διακίνηση, βασικό εμπόδιο στη Διαχείριση των ΑΛΕ
Η παράνομη διακίνηση, η αδυναμία συστηματικών ελέγχων σε όλα τα στάδια , η αδυναμία ενσωμάτωσης Λιπαντικών Ναυτιλίας , οι υποδομές υποδοχής, οι υποδομές πλοίων, η επικάλυψη αρμοδιοτήτων και η ερμηνεία νομοθεσίας κατά το δοκούν είναι τα σημαντικότερα προβλήματα στη Διαχείριση των Αποβλήτων Ελαίων Ναυτιλίας ανέφερε η κυρία Ρόζυ Χαριτοπούλου, Διευθύντρια Εναλλακτικής Διαχείρισης του ΕΟΑΝ, στην παρουσίασή της με θέμα την Εναλλακτική Διαχείριση προϊόντων από τη Ναυτιλία. Για να υπενθυμίσει, ότι για την οργάνωση κάθε συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης απαιτείται η χορήγηση έγκρισης από τον ΕΟΑΝ (ισχύει για έξι χρόνια και μπορεί να ανανεώνεται) , καθώς επίσης ότι όλα τα εναλλακτικά συστήματα βασίζονται στην αρχή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού. Το καλό παράδειγμα της ανακύκλωσης στην Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων θα μπορούσε να επεκταθεί σταδιακά και στη διαχείριση των Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων- ΑΛΕ με στόχο συλλογής ,το 70% επί των παραγομένων ΑΛΕ και στόχο αναγέννησης τουλάχιστον το 80% επί των συλλεχθέντων.
Μέσω ΕΣΠΑ η χωριστή συλλογή των ΑΛΕ στην ελληνική ακτοπλοΐα
Από τη δική του πλευρά ο ΕΟΑΝ, πρωτοστατεί στη δημιουργία κινήτρων, στο διαχωρισμό στην πηγή με επίκεντρο το πλοίο, στη δημιουργία Μητρώου Αποβλήτων Πλοίων και στην ενημέρωση όλων των εμπλεκομένων. Σε πρακτικό επίπεδο, όπως ανέφερε η κ. Χαριτοπούλου υπάρχουν τρεις δυνατότητες: Η αλλαγή της MARPOL, με σχετικές προτάσεις στην ΙΜΟ και την ΕΕ. Οι παρεμβάσεις στον λιμένα, με υιοθέτηση προσαρμοσμένης τιμολογιακής χρέωσης των παραγωγών (ΠΑΚ και ΑΛΕ) , με κατάλληλες υποδομές υποδοχής και μέσα παραλαβής των διαχωρισμένων ΑΛΕ . Οι παρεμβάσεις στο πλοίο. Η σχετική πρόταση του ΕΟΑΝ είναι να υπάρξει εστίαση στα πλοία της ελληνικής ακτοπλοΐας, όπου εκτιμάται ότι τα αποτελέσματα θα είναι άμεσα και σίγουρα, η συλλογή των ΑΛΕ να γίνεται χωριστά στο πλοίο και να γίνουν τεχνικές επεμβάσεις, με εγκατάσταση ιδιαίτερων δικτύων και αντλιών παράδοσης, Το κόστος υπολογίζεται στα 7.000 ευρώ, περίπου, ανά πλοίο και εφόσον αυτές ενταχθούν σε πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για 40 πλοία και κάλυψη 100% της δαπάνης, ο συνολικός προϋπολογισμός θα ανέλθει σε 280.000 ευρώ.
Παράδοση αποβλήτων και κρουαζιερόπλοια
Από τη δική πλευρά, ο κ. Αντώνιος Καλούδης, Εκτελεστικό Μέλος του ΔΣ της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας, επεσήμανε ότι το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με την παράδοση/παραλαβή στερεών και υγρών αποβλήτων αλλά και καταλοίπων, δεν παρέχει στον χρήστη την ευχέρεια της ελεύθερης επιλογής των εταιρειών που ασχολούνται με την παραλαβή. Για να προσθέσει , ότι η υποχρέωση παράδοσης αποβλήτων σε λιμάνια της χώρας όταν προσεγγίζουν κρουαζιερόπλοια που στη συνέχεια έχουν προορισμό λιμάνι τρίτης χώρας είναι ένα θέμα που πρέπει να αποκτήσει άμεσα πρακτικό χαρακτήρα, καθώς για τα πλοία αυτά υπάρχει η δυνατότητα ελέγχου από τις λιμενικές αρχές της επάρκειας του χώρου των δεξαμενών για τη φύλαξη των καταλοίπων μέχρι το επόμενο λιμάνι προορισμού τρίτης χώρας, το οποίο συνήθως είναι και το home port.
Παραχωρήσεις υπηρεσιών λιμενικών ευκολιών υποδοχής στερεών αποβλήτων πλοίων: Με το βλέμμα στις στρατηγικές επιλογές της Cosco
Ο κ. Λάμπρος Μπαθρέλλος, Υπεύθυνος του Τμήματος Ευκολιών Υποδοχής Αποβλήτων της εταιρείας Enviromental Protection Engineering SA, παρουσίασε τη Διεθνή Σύμβαση Marpol για την αποφυγή ρύπανσης της θάλασσας από πλοία και την προσαρμογή των ειδικών διατάξεων για τα απόβλητα στην τεχνική νομοθεσία αποβλήτων πλοίων. Σε ότι αφορά τις υποχρεώσεις που έχουν οι Φορείς Διαχείρισης των Λιμένων σχετικά με την παραχώρηση η παροχή υπηρεσιών λιμενικών ευκολιών υποδοχής στερεών αποβλήτων πλοίων, συνέκρινε την ελληνική με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Για να καταλήξει ότι στη χώρα μας σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη, οι παραχωρήσεις υπηρεσιών λιμενικών ευκολιών υποδοχής στερεών αποβλήτων πλοίων είναι αποκλειστικές, δηλαδή επιλέγεται ένας αποκλειστικός πάροχος για τα όλα τα στερεά απόβλητα, με αποτέλεσμα να υπάρχουν διαμαρτυρίες από τους χρήστες για υψηλές τιμές, να μειώνεται η διαλιμενική ανταγωνιστικότητα, να βρίσκονται σε υστέρηση οι διαδικασίες ανακύκλωσης ενώ πιθανολογούνται και φαινόμενα κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης.
Εξειδικεύοντας τους προβληματισμούς του για την ελληνική αγορά, ο κ. Μπαθρέλλος εκτίμησε ότι το μέσο κόστος χρέωσης στερεών αποβλήτων πλοίων στον Οργανισμό Λιμένος Πειραιά, είναι από 50% ως 437% υψηλότερο σε σύγκριση με τον λιμένα Civitavecchia στην Ιταλία. Σε ότι δε αφορά την υπολογιζόμενη μέση χρέωση για στερεά απόβλητα πλοίων , ανέφερε ότι είναι 5πλασια της χερσαίας χρέωσης και 9πλάσια του κόστους νόμιμης διάθεσής τους στο ΧΥΤΑ. Αναφερόμενος εξάλλου στα απόβλητα από εργασίες επισκευής, τόνισε ότι κατά την έννοια της σχετικής Οδηγίας δεν θα πρέπει να θεωρούνται «παραγόμενα στο πλοίο απόβλητα, δεδομένου ότι δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής παραρτήματος V της σύμβασης MARPOL.
Κλείνοντας την ομιλία του, επεσήμανε ότι η αγορά αναμένει τις στρατηγικές επιλογές που θα υιοθετήσει ο νέος διαχειριστής του ΟΛΠ, δηλαδή η Cosco, ελπίζοντας ότι η μεγάλη εμπειρία της οποίας θα οδηγήσει σε εναρμόνιση της εμπορικής πρακτικής με τα άλλα ευρωπαϊκά λιμάνια.
