Η Ελλάδα, η Τουρκία και «η παγίδα του Θουκιδίδη»

Δημήτρης Παπακωνσταντίνου
Viber Whatsapp
Μοιράσου το

Σε πρόσφατη συνέντευξή του με αφορμή την ελληνογαλλική συμφωνία, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα δεν προτίθεται να εμπλακεί σε μία νέα κούρσα εξοπλισμών με την Τουρκία. Όμως αυτό δεν κάνει η χώρα δεκαετίες τώρα; Ορθά κατά την ταπεινή μου άποψη από τη στιγμή που αντιμετωπίζει μία ολοκάθαρα διατυπωμένη διαρκή απειλή για τα εθνικά συμφέροντα και την κυριαρχία της. Προφανώς και έχουμε μία διαρκή κούρσα εξοπλισμών με την Τουρκία. Μόνο που οι γείτονες εντάσσουν τους δικούς τους εξοπλισμούς στην εξυπηρέτηση του ρόλου που επιθυμούν να παίξουν ως περιφερειακή δύναμη ενώ η ελληνική πλευρά τους εντάσσει στην ανάγκη ύπαρξης αποτρεπτικής ισχύος.

Ακριβώς αυτή την πρόθεση της Τουρκίας να αναλάβει έναν ευρύτερο ρόλο επεκτείνοντας τον ζωτικό χώρο των συμφερόντων της τόσο προς την Ανατολή όσο και προς τη Δύση, την ακυρώνει σε μεγάλο βαθμό η Ελλάδα. Αντίβαρο στα Βαλκάνια, αντίβαρο στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Και εμπόδιο στην εκμετάλλευση πλουτοπαραγωγικών κοιτασμάτων. Οι δύο χώρες κινούνται σε μία τροχιά επαπειλούμενης σύγκρουσης εδώ και αρκετές δεκαετίες. Αν μάλιστα κανείς το σκεφτεί καλύτερα θα διαπιστώσει ότι εδώ και σχεδόν χίλια χρόνια οι περίοδοι ειρήνης μεταξύ των γειτόνων είναι εν τέλει μικρότερες από τις εμπόλεμες. Εκτός βέβαια αν κάποιοι λογίζουν ως περίοδο ειρήνης την… τουρκοκρατία…

Από την εισβολή στην Κύπρο μέχρι σήμερα έχουν καταγράφει δεκάδες… τζαρτζαρίσματα, άλλοτε πιο επικίνδυνα, άλλοτε πιο ανώδυνα. Σε βαθμό που να αναρωτιέται κανείς αν τελικά το ζήτημα δεν είναι αν θα υπάρξει νέα μεγάλη εμπλοκή Ελλάδας - Τουρκίας αλλά το πότε. Και αν τελικά αυτή θα είναι εμπόλεμη ή όχι. Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο του για την τροχιά σύγκρουσης μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας και το αν τελικά θα μπορέσουν να αποφύγουν την Παγίδα του Θουκιδίδη, ο Graham Allison περιγράφει 16 μεγάλες διαμάχες τα τελευταία 500 χρόνια με κοινό χαρακτηριστικό την απειλή που ένιωθε η κυρίαρχη δύναμη από την δυναμική ανταγωνιστή ή ανερχόμενης δύναμης. Από αυτές οι 12 κατέληξαν σε πόλεμο και 4 έληξαν αναίμακτα.

Ο συγγραφέας δεν είναι κανένα τυχαίο πρόσωπο. Έχει διατελέσει διαχρονικά σε υπουργικές και συμβουλευτικές θέσεις στις ΗΠΑ στον τομέα της άμυνας, με πλούσια ακαδημαϊκή παρουσία σε κορυφαία ιδρύματα… Ο νοών νοείτο. Ως προς την Παγίδα του Θουκιδίδη τώρα, το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα στροβιλισμού σε γεγονότα που οδήγησαν στη σύγκρουση ήταν ασφαλώς ο Πελοποννησιακός Πόλεμος. Ενώ οι περισσότεροι ιστορικοί κατέγραψαν ένα φάσμα αιτιών που οδήγησε στη σύγκρουση, ο Θουκιδίδης, όπως αναφέρει ο Allison, έφτασε στην καρδιά του θέματος. Στρέφοντας το φως στην άνοδο της Αθήνας και στον φόβο που προξένησε στη Σπάρτη.

Ας γυρίσουμε όμως στο σήμερα. Ένα σήμερα που απαιτεί εγρήγορση και ισχυρή διπλωματική δραστηριότητα. Στην οποία ασφαλώς λογίζεται ως επιτυχία η αμυντική συνεργασία με τη Γαλλία. Μία χώρα που επίσης βρίσκεται σε τροχιά κλιμακούμενης έντασης με την Τουρκία καθώς αυτή επιχειρεί να ασκήσει επιρροή σε Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική, περιοχές που η Γαλλία θεωρεί ότι ανήκουν στη σφαίρα επιρροής της. Όμως η Τουρκία γνωρίζει ότι η ελληνογαλλική συμφωνία και οι εξοπλισμοί απειλούν να ανατρέψουν τις ισορροπίες δυνάμεων όπως εκείνη τις φαντάζεται και τις αντιλαμβάνεται. Τι θα πράξει; Το μπαλάκι περνά στη δική της πλευρά. Θα διαπραγματευτεί; Ή θα προσπαθήσει να αξιοποιήσει τον χρόνο πριν την ολοκλήρωση και εφαρμογή των συμφωνιών;

Όλες οι ειδήσεις

12:21

Κουμουτσάκος: Ιστορική η απόφαση UNESCO για την ένταξη της Κνωσού στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς

12:15

Δασμοί Τραμπ: Στα $2,3 δισ. το κόστος για τους Αμερικάνους καταναλωτές και τους Ιταλούς αγρότες

12:01

Καύσωνες πιο συχνοί και πιο έντονοι: Προ των πυλών το νέο κύμα ζέστης

11:52

DW: Η τοξική Βάιντελ και πώς θα μπορούσε να εκπλήξει ο Μερτς

11:29

Το στοίχημα του Ζούκερμπεργκ με τα γυαλιά ΑΙ

11:10

Αττική Οδός: Μελετάται νέα έξοδος στην Μεταμόρφωση για αποσυμφόρηση του κόμβου

10:53

Σε ισχύ τα πρώτα δυναμικά τιμολόγια ρεύματος

10:42

Μητσοτάκης: Η Ελλάδα δεν θα γίνει ξέφραγο αμπέλι

10:38

Πανελλαδικές: Στις 17 Ιουλίου κλείνει η πλατφόρμα για την υποβολή Μηχανογραφικού

10:33

Σε αδιέξοδο οι διαπραγματεύσεις για εκεχειρία στη Γάζα

10:29

Πάτρα: Στην ανακρίτρια σήμερα η Ειρήνη Μουρτζούκου

10:19

Ευλογιά στη Θεσσαλία: Η καραντίνα «πνίγει» κτηνοτρόφους και παραγωγούς ζωοτροφών

09:54

Οι ισχυροί ξένοι επενδυτές τοποθετούνται στο Χρηματιστήριο Αθηνών

09:40

Η SpaceX θα επενδύσει 2 δισεκατομμύρια δολάρια στην xAI

09:27

Ποιες δυνάμεις διαμορφώνουν διεθνώς την αγορά ακινήτων σήμερα

09:17

Η χαλαρή αντίδραση των αγορών ενθαρρύνει τον Τραμπ να πατάει «γκάζι» στους δασμούς

08:59

Ecofin: «Παράθυρο δημοσιονομικής ευελιξίας» για την Ελλάδα η έγκριση της ρήτρας διαφυγής για αμυντικές δαπάνες

08:49

ΗΠΑ: Σύλληψη Ιρανού για παράνομη εξαγωγή εξελιγμένου ηλεκτρονικού εξοπλισμού στο Ιράν

08:42

Ισπανία: Δυο αγνοούμενοι μετά τις καταρρακτώδεις βροχές στην Καταλονία

08:34

ΗΠΑ: Η κυβέρνηση βάζει τέλος στη δίωξη γιατρού κατηγορούμενου πως κατέστρεφε εμβόλια κατά της COVID

08:22

Pictet: Εύθραυστη η εκεχειρία στη Μέση Ανατολή

08:16

Αέριο: Ιστορικό υψηλό κατανάλωσης – Πρωτοκαθεδρία του LNG στις εισαγωγές

08:09

Δημογραφικό: Οι μετανάστες «ανέστησαν» την Γηραιά Ήπειρο - Αυξήθηκε στα 450 εκατομμύρια ο πληθυσμός της ΕΕ το 2025

08:05

Λιανεμπόριο: Αντίστροφη μέτρηση για την έναρξη των θερινών εκπτώσεων – Οι προσδοκίες και οι «παγίδες»

08:02

Κολωνάκι: Αυτοκίνητο έπεσε σε κατάστημα εστίασης - 11 τραυματίες

08:00

Οι καλεσμένοι της JP Morgan στην Αθήνα και το τραπεζικό «μενού»

23:58

Χαλκιδική: Για κλοπές οχημάτων συνελήφθη ένας άνδρας και ταυτοποιήθηκε ο συνεργός του

23:37

Τσουκαλάς: Ο λαός περιμένει απαντήσεις από την κυβέρνηση του «αποτύχαμε»

23:16

Ιράν: Η Τεχεράνη θα συνεργαστεί με τον ΔΟΑΕ, αλλά οι επιθεωρήσεις εμπεριέχουν κινδύνους

22:48

Χαρδαλιάς: Στην Περιφέρεια Αττικής θέλουμε να αποτελέσουμε υπόδειγμα αποτελεσματικής διοίκησης

gazzetta
gazzetta reader insider insider