Ροή
Σημαντικό χώρο για ανάκαμψη της εκδοτικής δραστηριότητας στην Ευρώπη και μάλιστα σε πρωτοφανή επίπεδα που θα φτάσουν προς τα 500 δισ. ευρώ περίπου (επίπεδα που δεν έχουν παρατηρηθεί από τα χρόνια μετά το ξέσπασμα της Παγκόσμιας Χρηματοπιστωτικής Κρίσης), κατά το επόμενο έτος αναμένει η Barclays, λαμβάνοντας υπόψη τόσο ένα «σοκ» στα δημοσιονομικά ελλείμματα (δεδομένων των κινδύνων για το πέρασμα σε μια ύφεση και της ενεργειακής κρίσης) όσο και της πιθανής χρήσης πιο ευέλικτων χρηματοδοτικών πηγών.
Πέραν αυτού, η καθαρή εκδοτική δραστηριότητα για to 2023 (μετά το «QE» - Ποσοτική Χαλάρωση) θα είναι ακόμη υψηλότερη εάν η ΕΚΤ εκκινήσει και το «QT», με την πρόεδρο Κριστίν Λαγκάρντ να έχει αναγνωρίσει πως έχουν ξεκινήσει ήδη οι συζητήσεις εντός του Διοικητικού Συμβουλίου γύρω από αυτό το ζήτημα.
Εάν η ΕΚΤ προχωρήσει σε μια σταδιακή μείωση (roll off) του 50% των εξαγορών του APP του επόμενου έτους (δηλαδή, εξαγορές εκτός του έκτακτου προγράμματος PEPP), αυτό θα σήμαινε περίπου 100 δισ. ευρώ παθητικό σε roll off σε ευρωπαϊκά κρατικά ομόλογα το 2023 σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Barclays. Αυτό θα ανέβαζε την καθαρή εκδοτική δραστηριότητα (μετά το πέρας της ποσοτικής χαλάρωσης) κατά περίπου 100 δισ. ευρώ, σε περίπου 600 δισ. ευρώ μόνο σε κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης και σε περίπου 700 δισ. ευρώ εάν υπολογισθούν ευρύτερα τα κρατικά ομόλογα στην ΕΕ. Εάν η ΕΚΤ πραγματοποιήσει σε roll off του χαρτοφυλακίου APP στο σύνολό του, τότε αυτό το μέγεθος χρέους θα ήταν ακόμη μεγαλύτερο (περίπου 700 δισ. ευρώ μόνο σε κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης, περίπου 800 δισ. ευρώ σε κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης και της ΕΕ).
Η Barclays παρέχει μια ανάλυση ανά χώρα γύρω από την καθαρή εκδοτικής δραστηριότητα για το 2023 λαμβάνοντας τρία σενάρια: 1) Στο βασικό σενάριο που θέτει δεν υφίστανται κάποιο «σοκ» ελλείμματος. 2) Το δεύτερο σενάριο αφορά ένα «σοκ» ως προς την ύπαρξη δημοσιονομικού ελλείμματος (που αντανακλά τους κινδύνους ύφεσης και την ενεργειακή κρίση, αλλά δεν λαμβάνει υπόψη τη χρήση ευέλικτων πηγών χρηματοδότησης που συνήθως χρησιμοποιούν τα Υπουργεία Οικονομικών για να μετριάσουν τον αντίκτυπο των κραδασμών) και 3) το τρίτο σενάριο υπολογίζει ένα «σοκ» στη βάση του δημοσιονομικού ελλείμματος και μια μερική χρήση ευέλικτων εργαλείων χρηματοδότησης ως απάντηση. Να επισημανθεί πως ο βρετανικός οίκος εκτιμά ότι αρκετές χώρες θα επιδιώξουν να χρησιμοποιήσουν ευέλικτες πηγές χρηματοδότησης, όπως τα ταμειακά διαθέσιμα και την έκδοση εντόκων γραμματίων για να καλύψουν ένα τμήμα της καθαρής χρηματοδότησης.
Στο βασικό σενάριο (χωρίς την ύπαρξη ενός «σοκ» στο έλλειμμα), η Barclays εκτιμά πως η καθαρή εκδοτική χρέους θα φτάσει τα 390 δισ. ευρώ. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως απάντηση ενός δημοσιονομικού ελλείμματος της τάξεως του 3,2% στην Ευρωζώνη (σε γενικές γραμμές ευθυγραμμίζεται με το consensus των οικονομολόγων στις αρχές - μέσα του καλοκαιριού, πριν από την επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών υπό τον κίνδυνο της ύφεσης και της ενεργειακής κρίσης) δίνοντας ένα ταμειακό έλλειμμα της τάξεως των 420 δισ. ευρώ περίπου και αφαιρώντας εν συνεχεία περίπου 30 δισ. ευρώ για να λάβει υπόψη τη μείωση των καθαρών χρηματοδοτικών αναγκών ως αποτέλεσμα των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Υπολογίζοντας ένα «σοκ» στα δημοσιονομικά ελλείμματα, η Barclays αναμένει μια διολίσθηση του συνολικού δημοσιονομικού ελλείμματος της Ευρωζώνης κοντά στο 2%, με μεγάλο μέρος αυτού να προέρχεται από τη Γερμανία (ιδίως στο πλαίσιο του νέου δημοσιονομικού πακέτου της χώρας ύψους 200 δισ. ευρώ). Αυτό θα υποδηλώνει μια καθαρή έκδοση χρέους στην Ευρωζώνη λίγο πάνω από τα 600 δισ. ευρώ (615 δισ. ευρώ), ελλείψει χρήσης ευέλικτων βραχυπρόθεσμων εργαλείων χρηματοδότησης ως απάντηση σε αυτό «σοκ». Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τη χρήση αυτών των εργαλείων, ο βρετανικός οίκος αναμένει ένα συνολικό όγκο έκδοσης χρέους λίγο κάτω από τα 500 δισ. ευρώ, ήτοι στα 484 δισ. ευρώ που είναι και το τρίτο σενάριο.
Για την Ελλάδα συγκεκριμένα και στα τρία διαφορετικά σενάρια που λαμβάνει η Barclays εκτιμά πως οι εκδόσεις χρέους για το νέο έτος θα κινηθούν στα 8 δισ. ευρώ (βασικό σενάριο χωρίς την ύπαρξη ενός «σοκ» στο δημοσιονομικό έλλειμμα), στα 10 δισ. ευρώ (με την ύπαρξη ενός «σοκ» αλλά ελλείψει χρήσης ευέλικτων βραχυπρόθεσμων εργαλείων χρηματοδότησης) και στα 9 δισ. ευρώ εάν υπάρξει χρήση αυτών των εργαλείων (πιθανώς ταμειακά διαθέσιμα και έντοκα).
Όσον αφορά την περιφέρεια της Ευρωζώνης, στο σενάριο που αντιπροσωπεύει τόσο το «σοκ» του ελλείμματος όσο και τα ευέλικτα χρηματοδοτικά εργαλεία, η καθαρή έκδοση ομολόγων για την Ιταλία θα αυξηθεί κατά 25 δισ. ευρώ (σε περίπου 80 δισ. ευρώ), αλλά για την Ισπανία θα υποχωρήσει κατά περίπου 10 δισ. ευρώ (σε περίπου 75 δισ. ευρώ). Το Υπουργείο Οικονομικών της Ιταλίας έχει μειώσει τα ταμειακά διαθέσιμα μέχρι στιγμής για εφέτος, πιέζοντας προς τα κάτω την καθαρή εκδοτική δραστηριότητα, δίνοντας έτσι το περιθώριο για μια σχετικά πιο σημαντική αύξηση σε ετήσια βάση το επόμενο έτος.
Για το σύνολο της Ευρωζώνης, η Barclays εκτιμά πως οι ακαθάριστες εκδόσεις χρέους θα φτάσουν τα 1,3 τρισ. ευρώ. Ως προς την Ελλάδα, η Barclays θέτει τον «πήχη» των καθαρών εκδόσεων στα 9 δισ. ευρώ για το 2023 με τη διαφορά έναντι του 2022 στο 1 δισ. ευρώ, το redemption στα 4 δισ. ευρώ και τη συνολική ακαθάριστη βάση στα 14 δισ. ευρώ.
Επιπλέον, η καθαρή εκδοτική δραστηριότητα για το 2023, μετά το πέρας του QE θα εξαρτηθεί από την έκταση οποιουδήποτε roll off του ισολογισμού της ΕΚΤ. Συνεπώς για την Ελλάδα εάν δεν υπάρξει roll off από την ΕΚΤ, ο «πήχης» των καθαρών εκδόσεων θα διατηρηθεί στα 9 δισ. ευρώ και στα 5 δισ. ευρώ η διαφορά από το 2022, μεγέθη που δεν αλλάζουν είτε με 50% roll off είτε με 100% roll off στη βάση του APP της ΕΚΤ. Στο σενάριο χωρίς την ενεργοποίηση ενός roll off στον ισολογισμό της ΕΚΤ, η Barclays αναμένει μια καθαρή έκδοση γερμανικού χρέους (μετά το QE) συνολικού ύψους 90 δισ. ευρώ (περίπου 60 δισ. ευρώ υψηλότερα από το 2022). Ωστόσο, με ένα συνολικό roll off στη βάση του APP, ο όγκος αυτού του χρέους θα ήταν σημαντικά υψηλότερος, σχεδόν στα 150 δισ. ευρώ, όπως και σε άλλους βασικούς εκδότες κατά το επόμενο έτος.
Βέβαια, ως προς τη Γερμανία, ο βρετανικός οίκος επισημαίνει πως πιθανότατα θα προβεί σε μια αξιοσημείωτη χρήση πιο ευέλικτων βραχυπρόθεσμων χρηματοδοτικών εργαλείων για να μετριάσει την ετήσια αύξηση στην καθαρή εκδοτική δραστηριότητα ομολόγων. Αυτό συνέβη το 2020, όταν βασίστηκε ιδιαίτερα στα έντοκα γραμμάτια, σε πωλήσεις διακρατούμενων συμμετοχών και σε συναλλαγές repo για την κάλυψη των χρηματοδοτικών της αναγκών. Πιο πρόσφατα, η δημιουργία 54 δισ. ευρώ σε νέο γερμανικό «χαρτί» (στις 19 Οκτωβρίου) – που θα δεσμευθούν ως collateral στην αγορά repo – δείχνει ότι η Γερμανία σχεδιάζει να ακολουθήσει ξανά μια παρόμοια προσέγγιση.
