«Και τι άλλο είναι η τέχνη, παρά λεπτομέρειες» είχε πει ο αξεπέραστος Κωνσταντίνος Καβάφης, και κανείς δεν θα μπορούσε να διαφωνήσει μαζί του. Τα έργα τέχνης αποτελούν την επιτομή του πολιτισμού και διαχρονικά πολλοί συλλέκτες, ειδικά σε ιδιωτικές συναλλαγές αλλά και δημοπρασίες, κατέβαλαν τεράστια ποσά για να αποκτήσουν στην κατοχή τους σπάνιες και ιστορικές δημιουργίες, όπως του Λεονάρτο Ντα Βίντσι, του Σαλβαδόρ Νταλί ή του Πάμπλο Πικάσο και όχι μόνο.
Οι ανυπέρβλητες δημιουργίες έχουν μπει στο «μικροσκόπιο» διάφορων αγοραστών, με τις τιμές που συνοδεύουν την απόκτηση ενός ιστορικού πίνακα να λαμβάνουν τεράστιες διαστάσεις, όπως αποτυπώνεται στην παρακάτω λίστα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Gurkha Royal Courtesan Cigar: 1,24 εκατ. ευρώ για ένα και μόνο πούρο
11) Η «Σημαία» (1958) του Τζάσπερ Τζονς
Γεννημένος το 1930 στην Αγκούστα της Τζόρτζια, ο Αμερικανός καλλιτέχνης που συνδέθηκε άρρηκτα με τον Αφηρημένο Εξπρεσιονισμό αλλά και την Ποπ Αρτ, έγινε περισσότερο γνωστός για τους πίνακές του με τη σημαία των ΗΠΑ, με το ακριβότερο δημιούργημά του να αποτελεί το ομώνυμο του 1958. Τον Μάρτιο του 2010, ο Ζαν Κριστόφ Καστελί πούλησε το εν λόγω έργο τέχνης στον Στίβεν Κοέν για το εντυπωσιακό ποσό των 110 εκατομμυρίων δολαρίων.
10) Untitled (1982) του Ζαν Μισέλ Μπασκιά
Το μεγαλειώδες Untitled του Ζαν Μισέλ Μπασκιά αποτελεί αναμφισβήτητα, τον πιο διάσημο άτιτλο πίνακας στον κόσμο, ένα έργο τέχνης που πουλήθηκε από την οικογένεια ζωγράφου στις 18 Μαΐου 2017, στον οίκο Sotheby's στη Νέα Υόρκη. Ο Γιουσάκου Μαεζάβα προσέφερε 110,5 εκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας τον πίνακα ως τον ακριβότερο που δημιουργήθηκε από Αμερικανό καλλιτέχνη. Ο Ζαν Μισέλ Μπασκιά, γεννήθηκε το 1960 και πέθανε το 1988 στη Νέα Υόρκη, ήταν πρωτοπόρος του κινήματος της νεοεξπρεσιονιστικής τέχνης. Ο Μπασκιά έγινε ιδιαιτέρως γνωστός μετά τα 20 του χρόνια, όταν κατέπληξε τον κόσμο, συμμετέχοντας σε μεγάλα καλλιτεχνικά γεγονότα παγκοσμίως πριν από τον πρόωρο θάνατό του σε ηλικία 27 ετών.
9) Γυναίκα III (1953) του Γουίλεμ ντε Κούνινγκ
Στις 18 Νοεμβρίου 2006, ο Λάρι Γκαγκοσιάν, ο διευθυντής της κορυφαίας γκαλερί τέχνης Gagosian, πουλά τη συλλογή του Ντέιβιντ Γκέφεν στον Στίβεν Κοέν. Ο εν λόγω πίνακας είναι ένας χαρακτηριστικός εξπρεσιονιστικός πίνακας του Γουίλεμ ντε Κούνινγκ με την τιμή του να αγγίζει τα 137,5 εκατομμύρια δολάρια. Ο Γουίλεμ ντε Κούνινγκ, ήρθε στη ζωή το 1904 στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας. Ήταν Ολλανδοαμερικανός ζωγράφος που πέθανε σε ηλικία 92 ετών το 1997 στο Ιστ Χάμπτον της Νέας Υόρκης.
8) Νο 5 (1948) του Τζάκσον Πόλοκ
To #5, 1948 είναι πίνακας του Αμερικανού Ζωγράφου Τζάκσον Πόλοκ, ο οποίος υπήρξε σημαντικός εκπρόσωπος του αφηρημένου εξπρεσιονισμού. Θεωρείται το πρώτο έργο της τεχνοτροπίας του action painting, η οποία ορίστηκε το 1952 από τον κριτικό Ντέιβιντ Ρόζενμπεργκ, και περιλαμβάνει το γνωστό ντρίπινγκ του Πόλοκ. Το έργο έχει φιλοτεχνηθεί σε κόντρα πλακέ διαστάσεων 2,4 x 1,2 μέτρων, με κυρίαρχα χρώματα το κίτρινο, το καφέ και το γκρι. Χρησιμοποιήθηκε υγρό χρώμα. Οι μπογιές έχουν στάξει με τέτοιο τρόπο ώστε πολλοί περιγράφουν την εικόνα του πίνακα σαν μια «πυκνή φωλιά πουλιού». Οι αρχικές αντιδράσεις στο έργο ήταν απογοητευτικές.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Από χαβιάρι με 113.600 δολάρια το κιλό έως τρούφες - Τα 10 ακριβότερα φαγητά στον κόσμο
Ωστόσο, ο μεταπολεμικός πίνακας είναι εξίσου εμβληματικός με τον δημιουργό του. Ο Τζάκσον Πόλοκ, γεννημένος το 1912 στο Κόντι του Ουαϊόμινγκ, πέθανε στην ηλικία των 44 ετών το 1956 στο Σπρινγκς της Νέας Υόρκης. Στις 2 Νοεμβρίου 2006, ο πίνακας πουλήθηκε για το απίστευτο ποσό των 140 εκατομμυρίων δολαρίων σε μια ιδιωτική συναλλαγή που κανόνισε ο οίκος Sotheby’s.
7) Three Studies of Lucian Freud (1969) του Φράνσις Μπέικον
Το Three Studies of Lucian Freud δημιουργήθηκε το 1969 από τον Φράνσις Μπέικον. Ο ιρλανδικής καταγωγής Βρετανός παραστατικός ζωγράφος, που γεννήθηκε το 1909 και έφυγε από τη ζωή το 1992, απεικόνισε τον αγαπημένο του φίλο και συνάδελφο Λούσιαν Φρόιντ σε αυτό το μοναδικό τρίπτυχο. Στις 12 Νοεμβρίου 2013, η Έλεν Γουίν αγόρασε το αριστούργημα στον Christie’s στη Νέα Υόρκη για ένα εκπληκτικό ποσό ύψους 142,4 εκατομμυρίων δολαρίων.
6) Masterpiece (1962) του Ρόι Λίχτενσταϊν
Στην έκτη θέση, συναντάμε το Masterpiece του 1962 από τον Ρόι Λίχτενσταϊν. Μετά από μερικές... περιπλανήσεις, το σπουδαίο έργο κατέληξε στην ιδιωτική συλλογή της Άγνες Γκαντ, μιας από τις κορυφαίες συλλέκτριες της Νέας Υόρκης, η οποία μετά από 50 χρόνια και συγκεκριμένα τον Ιανουάριο του 2017 -μέσω της Γκαλερί Acquavella- το πούλησε στον διαχειριστή αμοιβαίων κεφαλαίων Στίβεν Κοέν για το ποσό των 165.000.000 δολαρίων καθιστώντας το πιο ακριβό έργο του Ρόι Λιχτενστάιν. Ο Λίχτενσταϊν γεννήθηκε το 1923 και πέθανε το 1997 στη Νέα Υόρκη, ενώ πρωτοστάτησε στο κίνημα της σύγχρονης τέχνης μαζί με τους Άντι Γουόρχολ και Τζάσπερ Τζονς.
5) Les Femmes d’Alger (Version O) (1955) του Πάμπλο Πικάσο
Το Les Femmes d'Alger είναι μια σειρά από 15 πίνακες και πολλά σχέδια του Ισπανού καλλιτέχνη Πάμπλο Πικάσο. Η σειρά, που δημιουργήθηκε το 1954–1955, ήταν εμπνευσμένη από τον πίνακα του Ε. Ντελακρουά του 1834 «The Women of Algiers in their Apartment». Ο Πάμπλο Πικάσο, γεννημένος το 1881 στη Μάλαγα της Ισπανίας, ήταν πρωτοπόρος και πέθανε το 1973 στο Μουζίν της Γαλλίας. Το εν λόγω έργο τέχνης πήγε από μια ιδιωτική συλλογή, με αποτέλεσμα μια αξέχαστη πώληση στον οίκο Christie's στη Νέα Υόρκη. Ο Σεΐχης Χαμάντ ιμπν Τζαμπρ αλ Θανί, μέλος της βασιλικής δυναστείας του Κατάρ και πρωθυπουργός από το 2007 ως τις 25 Ιουνίου 2013, αγόρασε το έργο τέχνης για 179,4 εκατ. δολάρια.
4) Νο. 6 (Violet, Green and Red) (1951) του Μαρκ Ρόθκο
Το Νο. 6 (Βιολετί, Πράσινο και Κόκκινο) είναι ένας πίνακας του 1951 του Λετονοαμερικανού αφηρημένου εξπρεσιονιστή καλλιτέχνη, Μαρκ Ρόθκο. Τον Αύγουστο του 2014, ο Ιβ Μπουβιέ πούλησε το έργο τέχνης με ιδιωτική συναλλαγή στον Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ για συνολικά 186 εκατομμύρια δολάρια. Αλλά στις 9 Νοεμβρίου 2015, ο δικηγόρος του Ριμπολόβλεφ υπέβαλε μήνυση στο Μονακό κατά του Mπουβιέ, κατηγορώντας τον για απάτη. Ο Ρόθκο γεννήθηκε το 1903 στη Λετονία και πέθανε σε ηλικία 66 ετών το 1970 στη Νέα Υόρκη. Αποτέλεσε έναν από τους βασικούς αφηρημένους εξπρεσιονιστές, γνωστός για τους έγχρωμους πίνακές του από τις δεκαετίες του 1950 και του 1960.
3) Number 17A (1948) του Τζάκσον Πόλοκ
Το Number 17A είναι ένας αφηρημένος εξπρεσιονιστικός πίνακας του 1948 του Τζάκσον Πόλοκ. Ανήκει στον διαχειριστή hedge fund Κένεθ Γκρίφιν, ο οποίος το αγόρασε τον Σεπτέμβριο του 2015 από τον Ντέιβιντ Γκέφεν για 200 εκατομμύρια δολάρια, τιμή ρεκόρ τότε. Το συγκεκριμένο έργο παρουσιάστηκε σε ένα άρθρο του περιοδικού Life του 1949 και βοήθησε τον καλλιτέχνη να γίνει ευρέως γνωστός, με αποκορύφωμα το φύλλο του Αυγούστου του 1949 να κυκλοφορεί με τίτλο: «Τζάκσον Πόλοκ: Είναι ο μεγαλύτερος εν ζωή ζωγράφος στις Ηνωμένες Πολιτείες;».
2) Interchange (1955) του Γουίλεμ ντε Κούνινγκ
Δεύτερο ακριβότερο έργο τέχνης στον κόσμο είναι ο πίνακας με τίτλο Interchange από το 1955 του Γουίλεμ ντε Κούνινγκ. Ο ντε Κούνινγκ πούλησε τον πίνακα μέσω της Sidney Janis Gallery στη Νέα Υόρκη το 1955, λίγο μετά την ολοκλήρωσή του, για 4.000 δολάρια στον αρχιτέκτονα Έντγκαρ Κάουφμαν. Ωστόσο, τον Σεπτέμβριο του 2015, το Ίδρυμα Ντέιβιντ Γκέφεν πούλησε τον πίνακα με ιδιωτική συναλλαγή στον επιχειρηματία και επενδυτή Κένεθ Γκρίφιν για το εξωπραγματικό ποσό των 300 εκατομμυρίων δολαρίων. Θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς πίνακές του, κομμάτι σταθμός για το κίνημα του Αφηρημένου Εξπρεσιονισμού.
1) Salvator Mundi του Λεονάρντο Ντα Βίντσι
Αντί 450 εκατ. δολαρίων πουλήθηκε στη Νέα Υόρκη ο 500 ετών πίνακας «Salvator Mundi» (Σωτήρας του Κόσμου), ο οποίος αποδίδεται στον Λεονάρντο ντα Βίντσι. Πρόκειται για την υψηλότερη τιμή που έχει επιτευχθεί σε έργο τέχνης, και προκάλεσε χειροκροτήματα στην κατάμεστη αίθουσα δημοπρασιών του οίκου Christie's. Ο Λεονάρντο ντα Βίντζι πέθανε το 1519 και σήμερα υπάρχουν λιγότεροι από 20 πίνακές του. Ο «Salvator Mundi» θεωρείται πως φτιάχτηκε κάποια στιγμή μετά το 1505 και είναι το μόνο έργο του που βρίσκεται σε χέρια ιδιώτη. Οι προσφορές άρχισαν από τα 100 εκατ. δολάρια, και η τελική ήταν στα 400 εκατ., με επιπρόσθετα έξοδα να ανεβάζουν το πλήρες κόστος στα 450,3 εκατ. δολ. Ο ανώνυμος αγοραστής συμμετείχε μέσω τηλεφώνου στην «κούρσα», η οποία διήρκεσε περίπου 20 λεπτά. Στον αμφιλεγόμενο πίνακα απεικονίζεται ο Χριστός με το ένα χέρι υψωμένο και μια γυάλινη σφαίρα στο άλλο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πάνω από 1 εκατ. δολάρια πουλήθηκε το διάσημο χρυσό δαχτυλίδι του Tupac Shakur
Το 1958 είχε πουληθεί σε δημοπρασία στο Λονδίνο για μόλις 45 λίρες, καθώς πιστευόταν ότι είναι έργο ενός εκ των ακολούθων του μεγάλου καλλιτέχνη και όχι του ίδιου. Κάποια στιγμή ο πίνακας ανήκε στον βασιλιά Κάρολο τον 1ο της Αγγλίας τον 17ο αιώνα και μετά «ανακαλύφθηκε» ξανά το 2005. Πριν τη δημοπρασία, ανήκε στον Ρώσο δισεκατομμυριούχο Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ, ο οποίος, όπως έχει αναφερθεί, τον είχε αγοράσει τον Μάιο του 2013 αντί 127,5 εκατ. δολαρίων. Στον πίνακα έχουν γίνει εκτενείς εργασίες συντήρησης/ αποκατάστασης, καθώς είχε υποστεί φθορές. Ο οίκος Christie's επιμένει πως είναι αυθεντικός, και τον χαρακτηρίζει τη μεγαλύτερη καλλιτεχνική (επαν)ανακάλυψη της σύγχρονης ιστορίας.
