Ροή
Χρεώσεις που θα κινούνται στα ίδια επίπεδα με τον Ιούνιο, ή θα παρουσιάζουν μικρές αυξήσεις, αναμένεται να «δώσουν τον τόνο» στις αυριανές ανακοινώσεις των προμηθευτών ρεύματος για τα τιμολόγια του επόμενου μήνα, όπως εκτιμούν παράγοντες του κλάδου.
Σύμφωνα με τους ίδιους παράγοντες, αν και δεν αποκλείεται να υπάρξουν περιπτώσεις προμηθευτών που θα κινηθούν οριακά χαμηλότερα από τον Ιούνιο, στην πλειονότητά τους οι ανακοινώσεις προβλέπεται πως θα αποτυπώνουν την επιφυλακτικότητα της αγοράς, με δεδομένο το ρευστό τοπίο που διαμορφώνεται έως αυτή τη στιγμή αναφορικά με την εξέλιξη του χονδρεμπορικού κόστους τον επόμενο μήνα.
Βασική παράμετρος αυτού του ρευστού τοπίου αποτελεί η τιμή του φυσικού αερίου, η οποία έπειτα από ένα αρκετά μεγάλο πτωτικό σερί, το τελευταίο 10ήμερο παρουσίασε σημαντικό άλμα. Είναι ενδεικτικό ότι την προηγούμενη Πέμπτη, 16 Ιουνίου, στον ολλανδικό κόμβο (TTF) καταγραφόταν αύξηση έως και 30%, φθάνοντας στα υψηλότερα επίπεδα από τον Απρίλιο, ενώ πριν από λίγες ημέρες, είχαν υποχωρήσει σε χαμηλό δύο ετών.
«Στην εξίσωση» και η αύξηση της κατανάλωσης
Η συνέπεια είναι, όπως επισημαίνουν τα στελέχη της αγοράς, το συμβόλαιο παράδοσης Ιουλίου στο TTF να διαμορφώνεται πλέον στα 32 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, από 31,99 ευρώ ανά MWh που έκλεισε τον προηγούμενο μήνα. Μάλιστα, εκτός από το ότι έως αυτή τη στιγμή δεν είναι ξεκάθαρο αν πρόκειται για ένα πρόσκαιρο «επεισόδιο» ανατιμήσεων, ένας ακόμη παράγοντας που αναγκάζει τις εταιρείες να κινηθούν επιφυλακτικά είναι ότι ο Ιούλιος αποτελεί παραδοσιακά μήνα σημαντικής αύξησης των καταναλώσεων ρεύματος, λόγω ανόδου των θερμοκρασιών, καθώς μπαίνουν στην «καρδιά» της θερινής περιόδου.
Υπενθυμίζεται ότι τον Ιούνιο οι τελικές επιβαρύνσεις είναι μειωμένες κατά 10% σε σχέση με τον αμέσως προηγούμενο μήνα. Οι τελικές τιμές των προμηθευτών κυμαίνονται μεταξύ 7,7 έως 17,9 λεπτών του ευρώ ανά κιλοβατώρα, από το εύρος των 8,9-19,4 λεπτών ανά KWh τον Μάιο.
Λόγω της αβεβαιότητας στο κόστος του αερίου, εκτιμάται ότι η γενική εικόνα θα παραπέμπει σε ανακοπή της τάσης αποκλιμάκωσης των χρεώσεων, που τους προηγούμενους μήνες κινιόταν σε έως και διψήφια ποσοστά. Στη γενική συντηρητική προσέγγιση της αγοράς, πάντως, είναι πιθανό να υπάρξουν κάποιες εξαιρέσεις, από εταιρείες θα αποφασίσουν να επωμιστούν το σχετικό ρίσκο, προχωρώντας έστω και σε οριακές μειώσεις σε κάποια προϊόντα τους.
Ερωτηματικό η επιδότηση
Ένας λόγος που θα μπορούσε να αποτελέσει κίνητρο μιας τέτοιας «επιθετικής» τιμολογιακής στρατηγικής είναι το γεγονός ότι στο τέλος Σεπτεμβρίου θα εκπνεύσουν τα έκτακτα μέτρα (και) στην προμήθεια ρεύματος. Επομένως, καθώς η λήξη των μέτρων εκ των πραγμάτων θα «ανακατέψει την τράπουλα» στη λιανική (δίνοντας ενδεχομένως το έναυσμα για μετακινήσεις καταναλωτών σε άλλο πάροχο), για κάποιες εταιρείες ίσως κριθεί πιο σημαντικό με την εμπορική πολιτική τους να διαμορφώσουν τις καλύτερες προϋποθέσεις μετάβασης στα καινούρια δεδομένα που θα διαμορφωθούν από την 1η Οκτωβρίου.
Σε κάθε περίπτωση, για τις τελικές επιβαρύνσεις του Ιουλίου ένας ακόμη αστάθμητος παράγοντας είναι το αν θα υπάρξουν και αυτό τον μήνα επιδοτήσεις. Υπενθυμίζεται ότι ο Ιούλιος «τρέχει» με ενίσχυση 1,5 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα στα οικιακά τιμολόγια.
Τη σχετική απόφαση θα κληθεί να πάρει η επόμενη κυβέρνηση, που σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα προκύψει από την εκλογική αναμέτρηση της επόμενης Κυριακής. Επίσης, οι όποιες αποφάσεις θα σταθμιστούν στη βάση των χρεώσεων που θα ανακοινωθούν για τον Ιούλιο. Καθώς πάντως το πλέον βάσιμο σενάριο είναι πως η Νέα Δημοκρατία θα εξασφαλίσει αυτοδυναμία, το «σήμα» που έδωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο πρόεδρος του κόμματος, Κυριάκος Μητσοτάκης, είναι αρνητικό. «Τη δεδομένη στιγμή οι επιδοτήσεις για την ενέργεια δεν είναι απαραίτητες, γιατί έχουν πέσει οι τιμές», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Δύο «καπέλα» στο χονδρεμπορικό κόστος
Αν και η διακύμανση του κόστους του φυσικού αερίου επηρεάζει σε όλη την Ευρώπη το κόστος λειτουργίας των μονάδων που λειτουργούν με το συγκεκριμένο καύσιμο, μία ιδιαιτερότητα της Ελλάδας είναι πως οι εγχώριες μονάδες αερίου έχουν σταθερά έλλειμμα ανταγωνιστικότητας έναντι του ηλεκτροπαραγωγικού δυναμικού των γειτονικών χωρών.
Το αποτέλεσμα είναι να ευνοούνται οι αθρόες εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ στον βαθμό που χρειάζεται να επιστρατευθούν οι εγχώριες μονάδες αερίου για να καλυφθεί η ζήτηση, είναι αυξημένο συγκριτικά και το χονδρεμπορικό κόστος στη χώρα μας. Επομένως, αφού οι χρεώσεις των προμηθευτών εξαρτώνται από το χονδρεμπορικό κόστος, μπαίνει κατώφλι στο πόσο μπορούν να μειωθούν.
Το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας οφείλεται σε δύο χρεώσεις που επιβαρύνουν το αέριο το οποίο προορίζεται για ηλεκτροπαραγωγή, την έκτακτη εισφορά και το Τέλος Ασφάλειας Εφοδιασμού. Η έκτακτη εισφορά αυξάνει το κόστος του αερίου κατά 5%, σε σχέση με την τιμή του TTF, ενώ το Τέλος Ασφάλειας Εφοδιασμού είναι εξαιρετικά «φουσκωμένο» το 2023 (στα 2,49 ευρώ ανά Μεγαβατώρα), ώστε να καλυφθεί η αποζημίωση των έκτακτων μέτρων ασφάλειας εφοδιασμού της χώρας με φυσικό αέριο, που ίσχυσαν τον προηγούμενο χειμώνα.
Ενδεικτικό της επιβάρυνσης που προκαλούν οι δύο παραπάνω χρεώσεις είναι πως τον Ιούνιο η ηλεκτροπαραγωγή των εγχώριων μονάδων (λόγω του αυξημένου κόστους λειτουργίας) ήταν 9 ευρώ για κάθε Μεγαβατώρα ακριβότερη από την ηλεκτρική ενέργεια που παράγουν οι σταθμοί αερίου των γειτονικών χωρών. Επομένως, λόγω των δύο «καπέλων», προεξοφλείται πως οι εγχώριες αγορές θα είναι ακριβότερες από τις γειτονικές.
