Ροή
Όταν όλες σχεδόν οι διεθνείς επενδυτικές τράπεζες ενημερώνουν τους πελάτες τους για «επικείμενη αναβάθμιση» του ελληνικού χρέους, μπορεί να πει κανείς ότι περιορίζονται δραστικά τα περιθώρια για… άσχημες εκπλήξεις την Παρασκευή.
Αυτό, βέβαια, δεν αποκλείει μια προσωρινή αναβολή μερικών εβδομάδων ακόμα και από την DBRS, λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχει δώσει ακόμα το positive outlook, το οποίο προηγείται κανονικά της αναβάθμισης. Αλλά, ακόμα και αν αυτό συμβεί η αναβάθμιση είναι θέμα χρόνου, όχι αμφισβήτησης.
Αναμφίβολα, την επικείμενη αναβάθμιση σε «investment grade» του ελληνικού χρέους, είναι κάτι που θα ακολουθήσουν και άλλοι Οίκοι Αξιολόγησης μετά την DBRS, τον Οκτώβριο και τους επόμενους μήνες. Όμως, το επενδυτικά «αξιοπρόσεκτο», όπως παραδέχεται υπηρεσιακό στέλεχος της ΕΚΤ στο οποίο απευθύνθηκε το Insider.gr, είναι ότι η αναβάθμιση αυτή, εφόσον τελικά γίνει, πραγματοποιείται σε ένα απολύτως αρνητικό διεθνές και ευρωπαϊκό περιβάλλον.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η άλλη πλευρά των επικείμενων ανακοινώσεων στην ΔΕΘ
Δύσκολο, με την έννοια ότι η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ, «δυσχεραίνει αναλογικά τις συνθήκες αξιολόγησης και καθιστά την ενδεχόμενη αναβάθμιση ιδιαίτερα αξιοπρόσεκτη» για τις ευρωπαϊκές αγορές.
Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει σύμφωνα με τον συνομιλητή του Insider.gr, ότι η «αναβάθμιση» αυτή δρομολογεί ένα νέο κύκλο για την χρηματοδότηση και αναχρηματοδότηση του δημόσιου και του ιδιωτικού χρέους στην Ελλάδα, με διαφορετικούς πολλαπλασιαστικούς για την οικονομία όρους, που «συνδυάζονται ευνοϊκά με τις χρηματοδοτήσεις στο πλαίσιο του «NGEU» και των άλλων προγραμμάτων της Ε.Ε. (ΕΣΠΑ).
«Το πόσο κρίσιμη» είναι αυτή η εξέλιξη, δεν έχει να κάνει τόσο με τις εσωτερικές δυναμικές της οικονομίας, όσο κυρίως με το γεγονός ότι «διασταυρώνεται με μία διαδικασία σύσφιξης» της χρηματοδότησης της Ευρωζώνης από την ΕΚΤ, «η οποία θα συνεχισθεί», όπως φρόντισε να επισημάνει ο επικεφαλής της Bundesbank, Γ. Νάγκελ στην τελευταία συνέντευξή του στον γερμανικό οικονομικό τύπο.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τι λένε τα «ημερομήνια» για τον «χειμώνα» της οικονομίας
Δύσκολοι καιροί
Γιατί θα συνεχιστεί; Προφανώς, ο ανομολόγητος στόχος της στήριξης του Ευρώ, δεν αφήνει περιθώρια στην ΕΚΤ παρά να συνεχίσει να διατηρεί ή και να σφίγγει ακόμα περισσότερο τις νομισματικές συνθήκες, σε ένα περιβάλλον όπου τόσο το δολάριο όσο και τα ενεργειακά προϊόντα, είτε γίνονται ακριβότερα από τις αρχές – προ του πολέμου – του 2022, είτε συνεχίζουν να ενισχύονται έναντι του Ευρώ και των ορίων αντοχής της ευρωοικονομίας.
Δεν είναι τυχαίο, ότι τα τελευταία 24ωρα, περισσότεροι από το σύνηθες Κεντρικοί Τραπεζίτες της Ευρωζώνης, «βγήκαν» με δημόσιες δηλώσεις τους να προειδοποιήσουν τις αγορές ότι «κάνουν λάθος» αν νομίζουν ότι η επιβράδυνση της οικονομίας στα όρια της ύφεσης, θα κάνει την ΕΚΤ να αλλάξει ρότα και να σταματήσει την σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής της πριν ο πληθωρισμός πέσει στο 2%.
Με άλλα λόγια, το χρήμα θα συνεχίσει να είναι και ακριβότερο και πιο δυσεύρετο για άγνωστο ακόμα χρονικό διάστημα… Προφανώς, με το Ευρώ στα 1,07 δολάρια και το πετρέλαιο στα 90 και βάλε δολάρια, οι πληθωριστικές πιέσεις στην Ευρωζώνη θα συνεχίσουν να αυξάνονται τροφοδοτώντας τον φαύλο κύκλο των επιτοκίων με τον πληθωρισμό και την ύφεση, υποχρεώνοντας την ΕΚΤ να αυξάνει ή να κρατάει ψηλά τα επιτόκια.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Του χρέους τα... παράδοξα, πώς οι αγορές σβήνουν τη «ζημιά» που κάνει η ΕΚΤ στο ελληνικό χρέος
Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ακριβότερο κόστος δανεισμού για αναχρηματοδότηση χρέους και χρηματοδότηση επενδύσεων για αόριστο χρονικό διάστημα. Απέναντι σ’ αυτή την ασφυκτική πίεση, η «αναβάθμιση» εφ’ όσον επιβεβαιωθεί την Παρασκευή από την DBRS, ή τον Οκτώβρη στην επόμενη ανακοίνωση αξιολόγησης, σηκώνει μία «ασπίδα» προστασίας. Κάτι, για παράδειγμα, που δεν έχει την δυνατότητα να κάνει η γειτονική Ιταλία, με ένα χρέος του οποίου η ετήσια αναχρηματοδότηση ξεπερνά κατά πολύ το συνολικό ελληνικό δημόσιο χρέος.
Μπορεί αυτή η «ασπίδα» να… πέσει κάποια στιγμή στο ορατό μέλλον; Προφανώς και μπορεί να πέσει και μάλιστα πολύ πιο εύκολα απ’ ότι σηκώθηκε, όχι μόνο λόγω των εσωτερικών οικονομικών εξελίξεων, αλλά κυρίως, λόγω της «καταιγίδας» που έρχεται από το διεθνές οικονομικό περιβάλλον. Όταν ακριβαίνει το δολάριο, ταυτόχρονα με το πετρέλαιο και τον χρυσό (!), κάτι πολύ πιο σοβαρό σοβεί στα νομισματικά θεμέλια του διεθνούς νομισματικού συστήματος. Πολύ πιο ισχυρό από οποιαδήποτε αναβάθμιση. Αλλά το να διαθέτεις …ομπρέλα στην καταιγίδα είναι πάντα καλύτερα από το να είσαι κάτω από την βροχή. Παρότι η ομπρέλα δεν σε σώζει από τις πλημμύρες.
