Ροή
Από πολλές απόψεις είμαστε ένας κατατρεγμένος αλλά συνάμα και ένας λαός ευλογημένος. Η λογοτεχνία μας βρίσκεται σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο και εκτιμάται σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο.
Το έργο πολλών συγγραφέων μας, ποιητών και πεζογράφων, έχει μεταφραστεί και οι ξένοι αναφέρονται με σεβασμό όχι μόνο σε παλαιότερους αλλά και σε σύγχρονους Έλληνες συγγραφείς. Πατρίκιος, Δημουλά, Βέης, Βαλτινός, Χουλιάρας, Γαλανάκη και πολλοί άλλοι θεωρούνται και είναι σπουδαίοι συγγραφείς. Εκείνο που πρέπει να προσέξει η πολιτεία είναι το θέμα των μεταφράσεων. Δυστυχώς, εδώ και χρόνια δεν επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού καμία μετάφραση έργου σύγχρονου ποιητή ή πεζογράφου.
Η σχέση μου με τη λογοτεχνία ουσιαστικά αρχίζει από τα εφηβικά μου χρόνια. Κυριολεκτικά ήταν ένας έρωτας κεραυνοβόλος. Όσο θυμάμαι ο αναγνώστης και ο συγγραφέας, αυτός, φυσικά, σε μια πρώιμη μορφή, συμπορεύτηκαν. Καζαντζάκης, Παλαμάς, Μυριβήλης, Καβάφης, Ελύτης, Σεφέρης ήταν οι φάροι και οι οδηγοί όχι μόνο για μένα αλλά και για πολλούς συνομηλίκους μου. Τα πρώτα μου ποιήματα κινούνταν στα βήματα των δασκάλων μου. Όμως, οι διαθέσεις και οι τάσεις γι’ αυτή την αγαπημένη, εννοώ τη λογοτεχνία, άρχισαν πολύ πιο μπροστά. Κι αυτό συνδέεται με πικρές εμπειρίες από ακούσματα, ιστορίες και εικόνες που ο ίδιος έζησα από τότε που άρχισα να ψηλαφώ και να προσπαθώ να καταλάβω τον κόσμο γύρω μου. Η γιαγιά μου και η μητέρα μου, αμέσως μετά την καταστροφή του ’22, ήρθαν πρόσφυγες στην Κύπρο –εκεί γεννήθηκα- από την Αλάνια –Αλάγια την λέμε οι Έλληνες- της Μικράς Ασίας.
Η παιδική μου ηλικία σημαδεύτηκε από τον καημό και το δάκρυ πολλών σωρευμένων προβλημάτων. Από τη μια ήταν το χαμηλόφωνο αλλά πάντα σπαραχτικό τραγούδι της γιαγιάς για τον χαμό των δικών της γονιών αλλά και του παππού Ιορδάνη. Ακόμη, οι ιστορίες για τον Άι Γιώργη που έβγαινε βράδυ από την εκκλησιά και γυρνούσε στα στενά της πόλης με το άλογό του και πιο πολύ η περιγραφή για τη μέρα της φυγής, όλα αυτά καρφώθηκαν στο μυαλό μου και το περίεργο τα έβλεπα ξανά και ξανά σαν ταινία, σαν θέατρο να παίζονται μπροστά μου. Από την άλλη ήταν τα όσα εγώ άκουγα και έβλεπα να συμβαίνουν με τους Άγγλους κατακτητές. Το περιβάλλον στο οποίο έζησα μού έδωσε την αφορμή να ζήσω πραγματικότητες ασύλληπτες για την ηλικία μου και δημιούργησε ή πυροδότησε μέσα μου περίεργες τάσεις και διαθέσεις. Έπιανα λόγου χάρη τον εαυτό μου να χτίζει εικόνες φυγής, να συμμετέχει στο δράμα των πολλών, να διώκεται, να σώζεται σε κρίσιμες στιγμές και τόσα άλλα που σχετίζονται με όσα μου “δόθηκαν” στην παιδική και την εφηβική ηλικία. Παράλληλα είχα την τύχη να φοιτήσω σε σχολεία και να μαθητεύσω κοντά σε δασκάλους που με βοήθησαν να αγαπήσω την ελληνική μας γλώσσα και τη λογοτεχνία, αλλά και να στηρίξουν τα πρώτα δειλά μου βήματα στον έντεχνο λόγο.
Σήμερα, όμως, βλέπω τη χώρα σαν μια μαυρόασπρη ταινία ή καλύτερα σαν ένα ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή ή μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Θλίβομαι για πολλά και ιδίως για τους νέους μας που μεταναστεύουν. Το ίδιο σενάριο το ζήσαμε πολλές φορές. Θα το ξεπεράσουμε και τώρα.
