Επιτείνεται από τις αρχές του 2025 το κύμα εξόδου των ασφαλισμένων προς τη σύνταξη, ενισχυμένο από τις δραματικές προβλέψεις για το δημογραφικό, αλλά και τα σενάρια περί αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης πριν από το 2027, όπου θα πραγματοποιηθεί ο επόμενος προγραμματισμένος έλεγχος για τη σύνδεση των συντάξεων με το προσδόκιμο ζωής.
Όπως αποτυπώνεται στους πίνακες του «Άτλας», κατά τον φετινό Ιανουάριο υποβλήθηκαν 15.896 νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης, ενώ τον Φεβρουάριο ανήλθαν στις 16.336, αυξημένες κατά 2,8% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα. Από το σύνολο των 16.336 αιτήσεων του Φεβρουαρίου, το 58%, δηλαδή 9.474, αφορούσαν χορήγηση σύνταξη γήρατος, το 19% αφορούσε συντάξεις θανάτου (3.103), το 13% συντάξεις αναπηρίας (2.123) και το 10% παραπληγικό επίδομα (1.633).
- Δείτε επίσης: Πότε πληρώνονται οι συντάξεις Ιουλίου 2025
Η τάση «φυγής» των ασφαλισμένων που έχουν τη δυνατότητα αποχώρησης, δείχνει ότι και κατά το 2025 ο αριθμός των αιτήσεων θα είναι υψηλός και θα πλησιάσει τις 200.000 αποχωρήσεις, τηρώντας την «παράδοση» της τελευταία 5ετίας. Οι λόγοι είναι σύνθετοι, και οφείλονται κυρίως:
- στην ωρίμανση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος της γενιάς των baby boomers (γεννημένοι τη δεκαετία 1955-1965), που φέρνει υψηλό αριθμός συνταξιοδοτήσεων την περίοδο 2022 – 2029,
- στην επικείμενη αύξηση των ορίων ηλικίας για σύνταξη (από το 2027) καθώς συνδέονται με το προσδόκιμο ζωής και κάθε τριετία αξιολογούνται και αναπροσαρμόζονται,
- στην αλλαγή από 1/1/2026 του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης, καθώς στις ετήσιες αναπροσαρμογές δεν θα λαμβάνεται υπόψη μόνο ο πληθωρισμός αλλά και ο δείκτης μεταβολής μισθών, γεγονός που θα οδηγεί σε μεγαλύτερες αυξήσεις,
- στη δυνατότητα που παρέχεται πλέον στους συνταξιούχους να συνεχίσουν την εργασία τους χωρίς να χάνουν μέρος της σύνταξής τους, αλλά αντιθέτως να επιστρέφει ο επιπλέον χρόνος απασχόλησης ως μια μικρή προσαύξηση.
- την ανησυχία των ασφαλισμένων για αλλαγή επί τα χείρω του θεσμικού πλαισίου για εξαγορά πλασματικού χρόνου (σπουδών, στρατού, τέκνων κ.ά.).
Υπενθυμίζεται πως οι αιτήσεις συνταξιοδότησης προς τον ΕΦΚΑ για το 2024 έκλεισαν στις 201.000, διατηρώντας αμείωτο το κύμα εξόδου των ασφαλισμένων προς τη σύνταξη για ακόμη ένα έτος. Το 2020 είχαν υποβληθεί 175.705 αιτήσεις συνταξιοδότησης, το 2021 περί τις 212.151 αιτήσεις, το 2022 υποβλήθηκαν 211.133 αιτήσεις και το 2023 περίπου 190.368 αιτήσεις συνταξιοδότησης. Αντιλαμβάνεται κανείς πως την τελευταία 5ετία τερμάτισαν τον εργασιακό τους βίο πάνω από 990.000 ασφαλισμένοι του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Αύξηση ορίων ηλικίας
Το θέμα της αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης θα εξεταστεί στα τέλη του 2026 με βάση τη μελέτη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, η οποία αναμένεται να αποτυπώσει, αύξηση του προσδόκιμου ζωής, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για αύξηση των ηλικιακών ορίων εξόδου στη σύνταξη.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που στο τελευταίο της report προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Ageeing Working Group) η Αναλογιστική Αρχή προέβλεπε αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης κατά το διάστημα 2027-2030, λόγω της σύνδεσης της ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής.
Η αύξηση αυτή κατά 1,5 έτος θα ανεβάσει τα όρια ηλικίας:
- στα 63,5 από 62 έτη που είναι σήμερα για πλήρη σύνταξη με 40 έτη ασφάλισης και
- στα 68 έτη και 5 μήνες από το 67ο έτος που είναι σήμερα για σύνταξη λόγω γήρατος με 15ετία.
Παράλληλα, αναφερόταν ότι στο μεσοδιάστημα 2030-2050 οι συνταξιοδοτικές δαπάνες θα αυξηθούν από 12,7% του ΑΕΠ το 2030, σε 14,0% του ΑΕΠ το 2050, λόγω του αυξανόμενου αριθμού συνταξιούχων.