Ροή
Η Κομισιόν έδωσε σήμερα το πράσινο φως για την εξάμηνη παράταση των έκτακτων «ελευθεριών» λήψης μέτρων στήριξης για πολίτες και επιχειρήσεις επιβεβαιώνοντας σχετικό δημοσίευμα του insider.gr.
Ο λόγος για την παράταση του Προσωρινού Πλαισίου Κρατικών Ενισχύσεων έως τις 30 Ιουνίου του 2022 (σ.σ. κανονικά εληγε στο τέλος του έτους). Με επιπλέον πρόβλεψη για μέτρα και μετά τον Ιούνιο του 2022 για επενδύσεις και για διευκόλυνση δανεισμού επιχειρήσεων.
Οπως έγραφε το insider.gr, η παράταση ήταν δεδομένη αλλά εμενε να φανεί τι επιπλέον κινήσεις θα μπορούν να κάνουν τα κράτη για την αντιμετώπιση της υγειονομικής αλλά και της ενεργειακής κρίσης.
Το ζήτημα με αυτό το πλαίσιο το οποίο δημιουργήθηκε το 2020 και παρατάθηκε πέντε φορές έκτοτε (προσφέροντας τη δυνατότητα για μέτρα όπως η Επιστρεπτέα προκαταβολή, η κάλυψη πάγιων δαπανών, οι αποζημιώσεις ειδικού σκοπού αλλά και τα κεφάλαια κίνησης μέσω της Αναπτυξιακής Τράπεζας), είναι ότι δίνει το δικαίωμα αλλά όχι το χρήμα.
Δηλαδή μπορεί ένα κράτος να προχωρήσει σε μέτρα στήριξης τα οποία με βάση τους «κανονικούς» κανόνες κρατικών ενισχύσεων δεν ήταν «νόμιμα», αλλά θα πρέπει να βρει το χρήμα για να καλύψει τη δαπάνη είτε από τα κοινοτικά κονδύλια (σ.σ. στην περίπτωση της Ελλάδας έχουν πιάσει ταβάνι με πρόβλημα πλέον στη ροή εξόφλησης των δικαιούχων), είτε από τον κρατικό προϋπολογισμό ο οποίος όπως έχει ανάλογα «σφικτά» δημοσιονομικά περιθώρια, ειδικά για φέτος.
Η παράταση έχει και μία άλλη ερμηνεία, όπως εξηγούν αρμόδιες πήγες: Μπορούν να παραταθούν χρονικά τα ισχύοντα προγράμματα , αν αυτά δεν έχουν ολοκληρώσει το ποσό το οποίο έχει σχεδιαστεί να διανεμηθεί.
Ήδη σε αυτό το πλαίσιο το Υπουργείο Οικονομικών αφήνει ήδη ανοιχτό το ενδεχόμενο παράτασης του μέτρου των παγίων δαπανών. Επίσης, υπάρχουν ανάγκες παράτασης και σε διάφορα άλλα προγράμματα που σχετίζονται με την πανδημία, όπως οι επιδοτήσεις μέσω των περιφερειακών προγραμμάτων (ΠΕΠ) του ΕΣΠΑ ή δράσεις παροχής κεφαλαίου κίνησης.
Να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση σύμφωνα με τον ESM έχει λάβει – και με τη βοήθεια και του προσωρινού αυτού πλαισίου κρατικών ενισχύσεων - τα τρία υψηλότερα σε αξία μέτρα στήριξης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ενα μέρος τους καλύπτεται από κονδύλια του ΕΣΠΑ ενώ τα υπόλοιπα αποτελούν καθαρό κόστος για τον Κρατικό προϋπολογισμό (σ.σ. στο βαθμό που δεν πρόκειται για δάνεια ή για αναβολές πληρωμών).
Τα 2 νέα εργαλεία
Η Επιτροπή εισήγαγε ορισμένες στοχευμένες προσαρμογές, συμπεριλαμβανομένων δύο νέων εργαλείων για τη στήριξη της συνεχιζόμενης ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας με βιώσιμο τρόπο:
-μέτρα στήριξης των επενδύσεων προκειμένου να βοηθήσει τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν το επενδυτικό κενό που άφησε η κρίση. Τα κράτη μέλη μπορούν να δημιουργήσουν κίνητρα για επενδύσεις που αναλαμβάνονται από εταιρείες και να χρησιμοποιήσουν αυτό το εργαλείο για να επιταχύνουν τόσο την πράσινη όσο και την ψηφιακή μετάβαση. Τα μέτρα περιλαμβάνουν διασφαλίσεις για την αποφυγή αδικαιολόγητων στρεβλώσεων του ανταγωνισμού, όπως ότι τα μέτρα θα πρέπει να στοχεύουν ευρεία ομάδα δικαιούχων και τα ποσά των ενισχύσεων να είναι περιορισμένα σε μέγεθος. Το μέσο αυτό είναι διαθέσιμο στα κράτη μέλη έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022· και
-μέτρα στήριξης της φερεγγυότητας για τη μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων και τη διάθεσή τους για επενδύσεις σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), συμπεριλαμβανομένων των νεοφυών επιχειρήσεων και των εταιρειών μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγούν εγγυήσεις σε ιδιωτικούς ενδιάμεσους οργανισμούς, δημιουργώντας κίνητρα για επενδύσεις σε εταιρείες αυτού του είδους και να τους παρέχουν ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση μετοχικού κεφαλαίου που συχνά είναι δύσκολο να προσελκύσουν μεμονωμένα. Το εργαλείο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό υπό το πρίσμα των αυξανόμενων επιπέδων χρέους των επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια της κρίσης. Το μέσο αυτό είναι διαθέσιμο στα κράτη μέλη έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023.
Επιπλέον, μεταξύ άλλων τροποποιήσεων, η Επιτροπή: i) παρέτεινε από τις 30 Ιουνίου 2022 έως τις 30 Ιουνίου 2023 τη δυνατότητα των κρατών μελών να μετατρέπουν επιστρεπτέα μέσα (π.χ. εγγυήσεις, δάνεια, επιστρεπτέες προκαταβολές) που χορηγούνται βάσει του προσωρινού πλαισίου σε άλλες μορφές ενίσχυσης, όπως άμεσες επιχορηγήσεις· ii) προσάρμοσε αναλογικά στην παραταθείσα διάρκεια τα μέγιστα ποσά ορισμένων τύπων ενισχύσεων· iii) διευκρίνισε τη χρήση των εξαιρετικών διατάξεων ευελιξίας των κατευθυντήριων γραμμών της Επιτροπής για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση· και iv) παρέτεινε τον προσαρμοσμένο κατάλογο των χωρών με μη εμπορεύσιμους κινδύνους, στο πλαίσιο της βραχυπρόθεσμης ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων (STEC), για 3 επιπλέον μήνες (από τις 31 Δεκεμβρίου 2021 έως τις 31 Μαρτίου 2022).
Η Επιτροπή ανακοίνωσε σήμερα την εν λόγω παράταση προκειμένου να επιταχυνθεί περαιτέρω η ανάκαμψη, ενώ αποφάσισε επίσης να θεσπίσει δύο νέα μέτρα, για ένα πρόσθετο περιορισμένο χρονικό διάστημα, με σκοπό τη δημιουργία άμεσων κινήτρων για μελλοντοστραφείς ιδιωτικές επενδύσεις και στήριξη της φερεγγυότητας.
Η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος Μαγκρέιτε Βέστεϊγιερ, αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού, δήλωσε: «Από την έναρξη της πανδημίας, το προσωρινό πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις επέτρεψε στα κράτη μέλη να παρέχουν στοχευμένη και αναλογική στήριξη σε επιχειρήσεις που χρειάζονται βοήθεια, με παράλληλη θέσπιση διασφαλίσεων για τη διατήρηση ισότιμων όρων ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά. Σήμερα, παρατείναμε την εφαρμογή του για έξι μήνες, έως το τέλος Ιουνίου του επόμενου έτους. Η περιορισμένη παράταση παρέχει την ευκαιρία για σταδιακή και συντονισμένη σταδιακή κατάργηση των μέτρων αντιμετώπισης της κρίσης, χωρίς να δημιουργούνται φαινόμενα κατακρήμνισης, και αντικατοπτρίζει την προβλεπόμενη ισχυρή ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας συνολικά. Εξάλλου, θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε εκ του σύνεγγυς την αύξηση των λοιμώξεων από τη νόσο COVID-19 και άλλους κινδύνους για την οικονομική ανάκαμψη. Για να στηρίξουμε περαιτέρω την ανάκαμψη, θέσαμε σε εφαρμογή δύο νέα εργαλεία για την εκκίνηση της οικονομίας και την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων για μια ταχύτερη, πιο πράσινη και πιο ψηφιακή ανάκαμψη.»
