Ροή
Σε θετική ρότα δείχνει να πλέει ο τουρισμός και φέτος με τους φορείς του κλάδου να αναφέρουν ότι οι πρώτες κρατήσεις έχουν ήδη αρχίσει να μπαίνουν στα συστήματα των τουριστικών επιχειρήσεων. Σε αυτό συμβάλλει φυσικά και η έγκαιρη έναρξη της θερινής σεζόν, η οποία υποβοηθείται τόσο από την θετική περσινή πορεία του κλάδου που φέρνει νωρίς την επανέναρξη των πτήσεων αλλά και από την ημερομηνία του Καθολικού και του Ορθόδοξου Πάσχα.
Τα πρώτα μηνύματα από τις βασικές αγορές
Σύμφωνα με φορείς του κλάδου που μίλησαν στο insider.gr, η ζήτηση κρατιέται σε υψηλά για την εποχή επίπεδα, χάρη στις προσφορές και τις εκπτώσεις που έχουν ενεργοποιήσει αεροπορικές και tour operators. Αναλογικά με τα αποτελέσματα της περσινής χρονιάς βέβαια και δεδομένου ότι η χώρα, βάσει ερευνών, βρίσκεται στις πρώτες θέσεις προτίμησης των τουριστών, τα μέχρι τώρα δεδομένα θα μπορούσαν να είναι ακόμα καλύτερα. Αν λάβουμε ως παράδειγμα την Βρετανική αγορά όπου οι προκρατήσεις με προνομιακές τιμές έχουν ανοίξει τουλάχιστον ένα μήνα, η φετινή χρονιά υστερεί σε επίπεδο προκρατήσεων από τα προ πανδημίας επίπεδα, όπως εξηγεί παράγοντας του τουρισμού μιλώντας στο insider.gr. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό μπορεί να οφείλεται στο αίσθημα ανασφάλειας που καθιέρωσε η πανδημία στον μεσομακροπρόθεσμο προγραμματισμό των τουριστών. Την ίδια στιγμή βέβαια, προβληματισμό μπορεί να δημιουργεί και η τρέχουσα οικονομική συγκυρία, με τους τουρίστες να αναμένουν να δουν πόση θα είναι πραγματικά η επίδραση των πληθωριστικών πιέσεων και της ενεργειακής κρίσης στο διαθέσιμο εισόδημά τους, οδηγούμενοι και πάλι σε last minute κρατήσεις.
Κι αυτό παρότι η βρετανική αγορά είναι εκείνη που μέχρι στιγμής σημειώνει τους υψηλότερους ρυθμούς προκρατήσεων, χωρίς όμως να φτάνουν τα προπανδημικά επίπεδα. Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι η βρετανική αγορά είναι υψηλής στόχευσης για την Ελλάδα. Το 2022 αναδείχθηκε ο μεγαλύτερος τροφοδότης τουριστών για τον ελληνικό τουρισμό, κινούμενη καλύτερα κι από την παραδοσιακά μεγαλύτερη δεξαμενή τουριστών, την Γερμανία.
Στην περίπτωση της τελευταίας, ο ρυθμός των προκρατήσεων είναι πιο υποτονικός, καταγράφοντας διψήφια υστέρηση σε σχέση με το τελευταίο έτος προ πανδημίας. Σε αντίστοιχα επίπεδα κινούνται και οι λοιπές αγορές της κεντρικής Ευρώπης με τους επιχειρηματίες του κλάδου να εκτιμούν ότι θα ανεβάσουν ταχύτητα σταδιακά. Άλλωστε για τους Γερμανούς αλλά και για τους Αυστριακούς οι διακοπές στην Ελλάδα είναι και φέτος στην κορυφή των προτιμήσεών τους.
Θετικά μηνύματα κι από τις πτήσεις
Λίγο καλύτερα είναι τα μηνύματα από την Ολλανδική και την Γαλλική αγορά, σημαντικές πηγές ταξιδιωτών για την χώρα ενώ ακόμα πιο αισιόδοξα είναι από την Πολωνική αγορά, η οποία τα τελευταία χρόνια ενισχύει το αποτύπωμά της στην χώρα μας. Παρότι μέχρι σήμερα οι προκρατήσεις κινούνται με πολύ χαμηλούς ρυθμούς, μεγάλες ελπίδες τρέφουν οι τουριστικοί φορείς και για την Αμερικανική αγορά, δεδομένων μάλιστα και των πτήσεων που αναμένεται να ξεκινήσουν από τις αρχές Μαρτίου. Σημειωτέον ότι για το 2023 έχουν ήδη ανακοινωθεί 56 πτήσεις την εβδομάδα από τις ΗΠΑ και τον Καναδά, που συνιστούν μεγάλη «προίκα» για την Αθήνα.
Τα μηνύματα μάλιστα είναι ενθαρρυντικά για το σύνολο της πτητικής δραστηριότητας, η οποία και πέρυσι φάνηκε να επανέρχεται κοντά στα επίπεδα του 2019 σε αντίθεση με τις οδικές αφίξεις που ανακάμπτουν με βραδύτερους ρυθμούς. To άνοιγμα μάλιστα πεντάστερων μονάδων που υποστηρίζουν εναλλακτικές μορφές τουρισμού, πέρα από το «ήλιος και θάλασσα», όπως το Costa Navarino, φέρνει αύξηση των προγραμματισμένων θέσεων ήδη από τον δεύτερο μήνα του έτους. Αρκεί να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του Recovery Tracker του INΣΕΤΕ οι προγραμματισμένες θέσεις σε διεθνείς πτήσεις αναμένεται να φτάσουν τις 161.819 την εβδομάδα που ολοκληρώνεται στις 19 Φεβρουαρίου από 149.884 που ήταν ένα μήνα πριν (μέσα Ιανουαρίου), με την αύξηση να φτάνει το 5% την τελευταία εβδομάδα του εξεταζόμενου διαστήματος
Ούριος άνεμος και στην κρουαζιέρα
Αισιόδοξα είναι και τα πρώτα μηνύματα για την κρουαζιέρα στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας. Όπως ανέφερε πρόσφατα ο Yu Zenggang πρόεδρο του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ), ότι το 2023 αναμένονται περίπου 800 προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων στον Πειραιά, εκ των οποίων το 30% θα αφορά το homeporting (+18,67% σε σύγκριση με το 2022 και +29,7% σε σύγκριση με το 2019). Υπενθυμίζεται ότι το 2019 καταγράφηκαν 650 προσεγγίσεις πλοίων, με τον αριθμό των επιβατών να ανέρχεται σε 1,05 εκατ. Για το 2023 οι φορείς της κρουαζιέρας εκτιμούν ότι οι αφίξεις κρουαζιερόπλοιων θα κινηθούν σε επίπεδα υψηλότερα της χρονιάς ρεκόρ, του 2019, γεγονός που θα βοηθήσει και στην ανάκαμψη των πληροτήτων, η οποία ανακάμπτει και πάλι με πιο αργούς ρυθμούς. Αυξημένες κατά 10% αναμένονται και οι αφίξεις κρουαζιερόπλοιων στο Ηράκλειο της Κρήτης ενώ 67 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων από 61 το 2022 έχουν κλειδώσει μέχρι τώρα και για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Να υπενθυμίσουμε ότι τα έσοδα από την κρουαζιέρα από την κρουαζιέρα το ενδεκάμηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2022 ανήλθαν σε 401,5 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας ακόμα υστέρηση έναντι των εσόδων του ιδίου διαστήματος του 2019 που ήταν 490,8 εκατ. ευρώ. Ωστόσο ήταν πολλαπλάσια των εσόδων που καταγράφηκαν το ενδεκαμήνου του 2021, τα οποία υπολογίστηκαν στα 172,5 εκατ. ευρώ
Κρίσιμα τα μηνύματα από το Βερολίνο
Οι ενδείξεις βέβαια κρίνονται πρώιμες με τους περισσότερους να αναμένουν με ενδιαφέρον τα πρώτα μηνύματα που θα εκπέμψουν για την χώρα μας από την Διεθνή Τουριστική Έκθεση που πραγματοποιείται στο Βερολίνο (ITB Berlin) τον Μάρτιο, τη δεύτερη μεγαλύτερη έκθεση μετά από αυτή του Λονδίνου, με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα αγοράς για την Ελλάδα. Κι αυτό γιατί οι διεθνείς προκλήσεις εξακολουθούν να επισκιάζουν τον κλάδο, αποτελώντας αστάθμητους παράγοντες για την πορεία της νέας χρονιάς. Οι βασικότεροι εξ αυτών είναι η πληθωριστική και την ενεργειακή κρίση που έφερε ο ρωσοουκρανικός πόλεμος αλλά και η εκτόξευση των κρουσμάτων στην Κίνα μετά και την κατάργηση της πολιτικής μηδενικών κρουσμάτων.
Ο πήχης των εσόδων
Στο φόντο αυτό το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι ο τουρισμός θα κινηθεί κοντά στα φετινά επίπεδα, ανακτώντας έσοδα της τάξης των 18 δισ. ευρώ, αναγνωρίζοντας την πιθανότητα η ζήτηση για ταξίδια να επηρεαστεί λόγω υψηλού πληθωρισμού στις βασικές αγορές-τροφοδότες της Ελλάδας.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας το ταξιδιωτικό ισοζύγιο της χώρας την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2022 παρουσίασε πλεόνασμα 15,624 δισ. ευρώ έναντι πλεονάσματος 15,406 δισ. ευρώ την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις στο εντεκάμηνο, όπου και υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, διαμορφώθηκαν στα 17.384,2 εκατ. ευρώ, παραμένοντας μόλις -2,8% μειωμένες σε σχέση με την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019. Σε επίπεδο εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης δε, η οποία διαμορφώθηκε σε 27.255,4 χιλ. ταξιδιώτες, η υστέρηση σε σχέση με την χρυσή χρονιά έφτασε το -11,1% για το εντεκάμηνο. Στις παραπάνω ισορροπίες συνέβαλε καθοριστικά η αύξηση της μέσης δαπάνης έναντι της προπανδημικής χρονιάς του 2019, η οποία παρότι μειωμένη σε σχέση με το 2021, κινήθηκε κατά 9,8% υψηλότερα από τα επίπεδα του 2019.
Τον τελευταίο μήνα του έτους, η κίνηση στα περιφερειακά αεροδρόμια διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα φτάνοντας τους 669.103 επιβάτες έναντι 697.194 του 2019, μόλις 4% λιγότερους. Παρότι μάλιστα οι επιβάτες του εξωτερικού παρατηρήθηκαν μειωμένοι κατά -13,4% τον ίδιο μήνα, η αυξημένη κίνηση εσωτερικού κατάφερε να μειώσει αισθητά την διαφορά. Για την ακρίβεια, βάσει των στοιχείων της Fraport τον Δεκέμβριο του 2022 η κίνηση εσωτερικού ανήλθε σε 417.361, +2,7% περισσότερους από την χρυσή χρονιά του 2019 όπου είχαν διακινηθεί 406.366 επιβάτες.
Ανάλογα κινήθηκε και ο ΔΑΑ Ελ. Βενιζέλος με την επιβατική κίνηση του Δεκεμβρίου να φτάνει τα 1,6 εκατ. επιβάτες, όντας μειωμένη κατά 3% σε σύγκριση με τα επίπεδα του Δεκεμβρίου 2019. Το γεγονός συνέβαλε ώστε να καταγραφεί υστέρηση της τάξης του -11,1% στο σύνολο του έτους σε σχέση με το 2019. Η υστέρηση μάλιστα ήταν μικρότερη -5,4%- σε επίπεδο πτήσεων μεταξύ της φετινής και της προπανδημικής χρονιάς.
