Την απάντησή της στους αμερικανικούς δασμούς ετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ξεκίνησε δημόσια διαβούλευση για έναν κατάλογο εισαγόμενων προϊόντων από τις ΗΠΑ, στα οποία θα επιβληθούν δασμοί εάν οι εν εξελίξει διαπραγματεύσεις ΕΕ–ΗΠΑ δεν καταλήξουν σε αμοιβαία επωφελή συμφωνία ώστε να αρθούν τα αμερικανικά μέτρα.
Ο κατάλογος που τίθεται σε διαβούλευση περιλαμβάνει προϊόντα αξίας 95 δισ. ευρώ, καλύπτοντας ευρύ φάσμα βιομηχανικών και αγροτικών αγαθών. Παράλληλα, η Επιτροπή εξετάζει πιθανές περιοριστικές κινήσεις για εξαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ, αξίας 4,4 δισ. ευρώ, που αφορούν κυρίως απορρίμματα χάλυβα και χημικά προϊόντα. Η διαβούλευση αυτή αφορά τόσο τους γενικευμένους αμερικανικούς δασμούς όσο και τους ειδικούς δασμούς σε αυτοκίνητα και ανταλλακτικά.
Σε ανακοίνωση της Κομισιόν επισημαίνεται ότι από τη στιγμή που οι ΗΠΑ επέβαλαν αδικαιολόγητους και επιζήμιους δασμούς, η ΕΕ έχει θέσει ως προτεραιότητα την επίτευξη ισορροπημένης λύσης μέσω διαπραγματεύσεων, συμπεριλαμβανομένης της 90ήμερης μερικής αναστολής των δασμών που ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ. Οι συνομιλίες συνεχίζονται τόσο σε πολιτικό όσο και σε τεχνικό επίπεδο. Παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις, η ΕΕ προετοιμάζει εναλλακτικά σενάρια, συμπεριλαμβανομένων των αντίμετρων, προκειμένου να προστατεύσει τους καταναλωτές και τη βιομηχανία της. Η δημόσια διαβούλευση είναι απαραίτητο βήμα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα μέτρα θα εφαρμοστούν αυτόματα.
Διαβάστε επίσης: Πώς μπορεί να επηρεάσει την ελληνική οικονομία ο εμπορικός πόλεμος
Παράλληλα, η ΕΕ πρόκειται να καταθέσει επίσημο αίτημα για διαβουλεύσεις στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), προσβάλλοντας τις γενικευμένες αμερικανικές δασμολογικές πολιτικές καθώς και τους δασμούς στα οχήματα και τα ανταλλακτικά. Η ΕΕ εκφράζει ξεκάθαρα τη θέση ότι οι συγκεκριμένοι δασμοί παραβιάζουν κατάφωρα τους βασικούς κανόνες του ΠΟΕ. Στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι να καταδείξει ότι οι διεθνείς κανόνες πρέπει να τηρούνται και δεν μπορούν να αγνοούνται μονομερώς από κανένα κράτος-μέλος του ΠΟΕ, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ.
Επιπλέον, η Κομισιόν παρακολουθεί στενά το ενδεχόμενο εκτροπής παγκόσμιων εξαγωγών προς την ευρωπαϊκή αγορά λόγω των αμερικανικών δασμών σε τρίτες χώρες. Παράλληλα, συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις με άλλους εμπορικούς εταίρους για την εύρεση εναλλακτικών εξαγωγικών διόδων και την ενίσχυση της διαφοροποίησης των πηγών εφοδιασμού. Προτεραιότητα παραμένει και η μείωση των εμπορικών εμποδίων εντός της ΕΕ και η εμβάθυνση της Ενιαίας Αγοράς.
Η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε:
«Οι δασμοί ήδη έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία. Η ΕΕ παραμένει πλήρως προσηλωμένη στην εξεύρεση διαπραγματευτικών λύσεων με τις ΗΠΑ. Πιστεύουμε πως υπάρχουν περιθώρια συμφωνιών που θα ωφελήσουν καταναλωτές και επιχειρήσεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Ταυτόχρονα, συνεχίζουμε να προετοιμαζόμαστε για κάθε ενδεχόμενο και η διαβούλευση που ξεκινά σήμερα θα συμβάλει ουσιαστικά σε αυτή την προσπάθεια».
Επόμενα βήματα
Η Επιτροπή θα ενεργήσει βάσει του Ευρωπαϊκού Κανονισμού Επιβολής, θεωρώντας τα μέτρα για τις ΗΠΑ ΗΠΑ ως μέτρα διασφάλισης. Στο πλαίσιο αυτό, καλούνται όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις απόψεις τους εντός τεσσάρων εβδομάδων, έως τις 10 Ιουνίου, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων των αμερικανικών δασμών. Με βάση τα δεδομένα που θα συγκεντρωθούν, η Επιτροπή θα οριστικοποιήσει την πρότασή της για την επιβολή αντιμέτρων και θα τη θέσει σε διαβούλευση με τα κράτη-μέλη στο πλαίσιο της διαδικασίας «επιτροπολογίας». Αν οι διαπραγματεύσεις δεν οδηγήσουν σε ικανοποιητική λύση, η Επιτροπή θα είναι έτοιμη να εφαρμόσει το σχετικό νομικό μέτρο.
Παράλληλα, όταν η ΕΕ υποβάλει επίσημα το αίτημα για διαβουλεύσεις στον ΠΟΕ, οι δύο πλευρές θα έχουν περιθώριο έως δύο μηνών για την επίτευξη συμφωνίας. Αν οι διαβουλεύσεις αποτύχουν, η ΕΕ θα μπορεί να ζητήσει τη συγκρότηση εξεταστικής επιτροπής για να αξιολογηθεί η υπόθεση.
Ιστορικό
Στις 2 Απριλίου, ο Πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε την επιβολή «ανταποδοτικών» δασμών 20% σε προϊόντα της ΕΕ, ενώ πρόσθεσε και επιβάρυνση 25% σε εισαγωγές οχημάτων και ανταλλακτικών. Τα εν λόγω μέτρα προστέθηκαν στους ήδη ισχύοντες δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα, αλουμινίου και παραγώγων προϊόντων από τις 10 Φεβρουαρίου 2025.
Σε απάντηση, η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε την προετοιμασία κοινοτικών αντιμέτρων σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων για την άρση των δασμών. Στις 9 Απριλίου, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν 90ήμερη αναστολή του δασμού 20% ειδικά για την ΕΕ, διατηρώντας ωστόσο δασμό 10%. Ως αντίδραση, στις 14 Απριλίου, η ΕΕ ανέστειλε για 90 ημέρες σειρά σχεδιαζόμενων αντιμέτρων στα αμερικανικά δασμολογικά μέτρα για τον χάλυβα και το αλουμίνιο.
Επί του παρόντος, το 70% των εξαγωγών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ (ή €379 δισ.) υπόκειται σε νέους δασμούς – είτε σε ισχύ είτε σε προσωρινή αναστολή – από την έναρξη της θητείας της νέας αμερικανικής κυβέρνησης. Ήδη, τα μέτρα των ΗΠΑ αυξάνουν το κόστος για τις επιχειρήσεις, περιορίζουν την ανάπτυξη, εντείνουν τον πληθωρισμό και δημιουργούν αβεβαιότητα στην παγκόσμια οικονομία.
