Ροή
Το σχέδιο για την επόμενη, ψηφιακή, μέρα των ελληνικών τραπεζών, επιταχύνει η κρίση του Covid-19.
Με την πανδημική κρίση να έχει ενισχύσει την ψηφιοποίηση στις τραπεζικές συναλλαγές, τράπεζες και Υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζουν ήδη τα επόμενα βήματα της ψηφιακής μετάβασης του χρηματοπιστωτικού συστήματος το 2021.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, οι δύο πλευρές έχουν ανοίξει διάλογο και ανταλλάσσουν ιδέες σχετικά με την υιοθέτηση των utilities, δηλαδή την από κοινού παροχή υπηρεσιών μέσω πλατφορμών. Το σχέδιο αυτό αποβλέπει στην αξιοποίηση της τεχνολογίας για την βέλτιστη εξυπηρέτηση των πολιτών/πελατών των τραπεζών, με παράλληλη μείωση του λειτουργικού κόστους για τις τράπεζες, το οποίο εκτιμάται ότι μπορεί να υποχωρήσει κατά 20% - 25%.
Παράλληλα, μέσω της αξιοποίησης της τεχνολογίας, θα επιχειρηθεί η ενίσχυση του διαμεσολαβητικού ρόλου των τραπεζών για τη διοχέτευση ρευστότητας στην οικονομία. Πρόκειται για το «στοίχημα» των τραπεζών και της κυβέρνησης ενόψει της εισροής των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, οι οποίοι θα πρέπει να απορροφηθούν και να κατευθυνθούν σωστά, αναδεικνύοντας την νέα, υγιή επιχειρηματικότητα και το νέο ανταγωνιστικό μοντέλο της ελληνικής Οικονομίας.
Πού θα λειτουργήσουν τα utilities
Το επόμενο βήμα στην ψηφιοποίηση των τραπεζών σχεδιάζεται και κατόπιν της διαπίστωσης ότι η Ελλάδα ήταν, εν μέσω της πανδημικής κρίσης, μία από τις χώρες με την μεγαλύτερη αποδοχή των ψηφιακών συναλλαγών. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, μελέτη της McKinsey διαπίστωσε ότι η Ελλάδα εμφανίζει, μαζί με 2 – 3 άλλες χώρες, τον μεγαλύτερο βαθμό αύξησης της χρήσης ψηφιακών δικτύων, με ποσοστά +30% - 40% μετά το πρώτο lockdown.
Έχοντας υπόψιν και το δεδομένο αυτό, τράπεζες και Υπουργείο Οικονομικών συζητούν την από κοινού παροχή υπηρεσιών (utilities) για τις τράπεζες, μεταξύ άλλων, σε επίπεδο κοινών ATMs, ενίσχυσης των υπηρεσιών open banking και βελτίωσης των συστημάτων know your customer μέσα από κοινές πλατφόρμες επίβλεψης συναλλαγών.
Όπως αναφέρουν τραπεζικές πηγές στο insider.gr, το «project utilities» μπορεί να λειτουργήσει καταρχάς σε επίπεδο δικτύου ATMs, σε συνδυασμό με την μείωση του δικτύου των φυσικών καταστημάτων. Στο πλαίσιο αυτό, ένα ενιαίο ATM θα μπορούσε να εξυπηρετήσει την πελατεία και των πέντε τραπεζών (τέσσερις συστημικές και Attica Bank), δίνοντας, επιπλέον, λύσεις και στο κλείσιμο καταστημάτων στην επαρχία.
Οι κοινές πλατφόρμες παροχής τραπεζικών υπηρεσιών θα μπορέσουν να λειτουργήσουν και για την προώθηση υφιστάμενων και τη δημιουργία νέων προϊόντων, εργασίες back office (π.χ. έγκριση και διάθεση καρτών, συλλογή πληρωμών, προσαρμογή σε ρυθμιστικούς κανόνες συμμόρφωσης, λογιστικό και άλλο reporting κ.λπ.), εκτίμηση του κινδύνου (με κοινή χρήση στοιχείων πιστωτικού μητρώου της πελατείας και παροχή στοιχείων από τα IT Data Centers), διασυνοριακές πληρωμές, ανθρώπινο δυναμικό κ.ά.
Αν και εκ πρώτης όψεως θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι τα utilities δεν μπορούν να λειτουργήσουν μεταξύ τραπεζών που είναι ανταγωνιστικές μεταξύ τους, εντούτοις συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: ανταγωνιζόμενες τράπεζες μπορούν να λειτουργήσουν, αυξάνοντας η καθεμία το κέρδος της, έχοντας κεντροποιημένες λειτουργίες.
Το μοντέλο των utilities έχει υιοθετηθεί σε αρκετές χώρες της Ευρώπης και έχει κάνει «θραύση» στην Σκανδιναβία, όπου, μάλιστα, τα τραπεζικά συστήματα τριών χωρών με διαφορετικό νόμισμα η καθεμία, λειτουργούν σε ενιαία πλατφόρμα (κάνοντας τις συναλλαγές και με αυτόματη ανταλλαγή ισοτιμιών).
Ποιες ανάγκες θα καλύψουν τα utilities
Η μείωση του κόστους που επιδιώκεται μέσω της υιοθέτησης των utilities από τις ελληνικές τράπεζες, αποτελεί επιτακτικότερο ζητούμενο μετά την πανδημική κρίση. Αυτό διότι πέραν των χαμηλών επιτοκίων που πιέζουν πτωτικά τα έσοδα των τραπεζών, οι τελευταίες θα αναγκαστούν να αυξήσουν τις προβλέψεις για την κάλυψη επισφαλειών, περιορίζοντας, και από αυτή την πλευρά, τα περιθώρια για την κερδοφορία τους.
Η υιοθέτηση των utilities από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα κρίνεται αναγκαία, ως το επόμενο βήμα της ψηφιοποίησης στις τραπεζικές συναλλαγές, διότι, πέραν των άλλων, η δυνατότητα κερδοφορίας των τραπεζών και η ικανότητά τους να χρηματοδοτήσουν πιο ενεργά και άμεσα την πραγματική Οικονομία, πιέζεται υπό το βάρος των κόκκινων δανείων.
Παράλληλα με την επιταχυνόμενη προσπάθεια μείωσης των κόκκινων δανείων, οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να κινηθούν ταχύτατα, αλλά και ορθά, για την διοχέτευση του «πακτωλού» ρευστότητας του Ταμείου Ανάκαμψης στις επιχειρήσεις. Το έργο αυτό θα διευκολυνθεί καταλυτικά από την περαιτέρω ψηφιοποίηση και την υιοθέτηση των utilities.
Περαιτέρω, όμως, οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να ετοιμαστούν ψηφιακά ώστε να ακολουθήσουν τις εξελίξεις στην υπόλοιπη Ευρώπη. Αυτή τη στιγμή, σε επίπεδο ΕΕ σχεδιάζεται ένα ολοκληρωμένο ρυθμιστικό πλαίσιο για τα κρυπτοστοιχεία (MiCA), που θα καλύπτει ό,τι δεν ανήκει στο πεδίο κάλυψης της MiFID, καθώς και κανόνες για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος (τράπεζες, ιδρύματα πληρωμών, ελεγκτικές εταιρείες, κρυπτοπάροχοι, τρίτοι πάροχοι υπηρεσιών) για τη θωράκισή του από την απειλή κυβερνοεπιθέσεων που μπορούν να πλήξουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
