Ροή
Με το άγχος δανείων της τάξεως των 5 δις. ευρώ από αυτά που βρίσκονται σε μορατόριουμ πληρωμών, μαζί με το άγχος της έναρξης του πανευρωπαϊκού stress test, ξεκινά ο Φεβρουάριος για τις ελληνικές τράπεζες.
Μετά τις παραδοχές για τη διεξαγωγή του πανευρωπαϊκού stress test στις τράπεζες, αλλά και την 85 σελίδων ερμηνευτική έκθεση για την εφαρμογή των επιλεγμένων πολιτικών για τον Covid -19, βάσει της οποίας οι τράπεζες θα αντιμετωπίσουν τα moratoria πληρωμών και θα διαμορφώσουν το ύψος των πρόσθετων προβλέψεών τους (και τα δύο κείμενα δημοσιεύτηκαν στις 29 Ιανουαρίου από την European Banking Authority, EBA), οι ελληνικές τράπεζες εισέρχονται σε μια διπλή διαδικασία «στρεσαρίσματος».
Το πανευρωπαϊκό stress test και οι παραδοχές της ΕΒΑ
1) Το πανευρωπαϊκό stress test, στο οποίο μπαίνουν με την «ανακούφιση» που τους προσφέρει: α) η σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχουν επιτύχει μέσω του «Ηρακλή», β) η ενίσχυση των κεφαλαίων τους, άνω του 1 δις. ευρώ μέσω των swap ομολόγων με το Ελληνικό Δημόσιο, γ) η ανθεκτικότητα των τιμών των ακινήτων στην πανδημική κρίση.
Τα παραπάνω είναι «κεκτημένα» του 2020, το οποίο αποτελεί την «εξεταστέα ύλη» των τραπεζών στο «διαγώνισμα» των stress tests, με παραδοχές για την επόμενη τριετία, στις οποίες αποτυπώνεται η καλύτερη, πλέον, κατάσταση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Σύμφωνα με τις παραδοχές της ΕΒΑ, τα σενάρια στα οποία θα «στρεσαριστούν» οι ελληνικές τράπεζες, προβλέπουν τα εξής:
α) Πραγματικό ΑΕΠ: Με αφετηρία ύφεση 10% το 2020, το βασικό σενάριο για το 2021, 2022 και 2023 προβλέπει ανάπτυξη 4,2%, 4,8% και 4,7% αντίστοιχα. Στο δυσμενές σενάριο, για το 2021 προβλέπεται ύφεση 1,8%, το 2022 ύφεση 2,5% και το 2023 ανάπτυξη 0,7%.
β) Ποσοστό Ανεργίας: Με αφετηρία ανεργία 16,7% το 2020, οι προβλέψεις του βασικού σεναρίου είναι για ποσοστά ανεργίας 16,6% το 2021, 15,6% το 2022 και 13,9% το 2023. Στο δυσμενές σενάριο τα αντίστοιχα ποσοστά διαμορφώνονται σε 18,9% φέτος, 22,1% το 2022 και 22,2% το 2023.
γ) Πληθωρισμός: Με αφετηρία πληθωρισμό -1,3% το 2020, το βασικό σενάριο προβλέπει πληθωρισμό – 0,1% το 2021, 0,6% το 2022 και 0,9% το 2023, ενώ το δυσμενές – 0,3% το 2021, 0,1% το 2022 και – 0,1% το 2023.
δ) Τιμές Ακινήτων: Με αφετηρία αύξηση τιμών 3% το 2020, το βασικό σενάριο για τις τιμές των οικιστικών ακινήτων προβλέπει πτώση τιμών 1,5% το 2021 και άνοδο 5,1% και 4,3% το 2022 και 2023. Για τα εμπορικά ακίνητα, οι τιμές στο βασικό σενάριο προβλέπουν αύξηση 0,30% και για τις τρεις χρονιές.
Στο δυσμενές σενάριο, οι τιμές των οικιστικών ακινήτων διαμορφώνονται σε – 5,8% το 2021, - 3,1% το 2022 και – 1,3% το 2023 και των εμπορικών ακινήτων σε – 13,4% το 2021, - 9,3% το 2022 και – 3,4% το 2023.
ε) Μακροπρόθεσμα Επιτόκια: Με αφετηρία βασικού επιτοκίου 1,31% το 2020, το βασικό σενάριο προβλέπει επιτόκια 0,82% το 2021, 0,90% το 2022 και 0,99% το 2023 και το δυσμενές 1,82% για το 2021, 2,15% για το 2022 και 2,15% για το 2023.
Το «τεστ» των αναστολών πληρωμών (moratoria)
Η αντιμετώπιση των δανείων που βρίσκονται σε μορατόριουμ πληρωμών είναι η μεγάλη πρόκληση για τις ελληνικές τράπεζες και θα καθορίσει το ύψος των πρόσθετων προβλέψεων που θα κληθούν να σχηματίσουν, καθώς και το ύψος των νέων κόκκινων δανείων που θα αφήσει «κληρονομιά» η πανδημική κρίση.
Για την συντριπτική πλειοψηφία των δανείων σε μορατόριουμ, ύψους περίπου 30 δις. ευρώ, η περίοδος της αναστολής πληρωμών έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2020.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, οι τράπεζες έχουν κατατάξει τα δάνεια των μορατόριουμ σε πέντε κατηγορίες:
- Δάνεια (στεγαστικά) που έχουν υπαχθεί στην επιτυχημένη «Γέφυρα 1», διασφαλίζοντας υψηλή κρατική επιδότηση στη μηνιαία δόση για 9 μήνες.
- Δάνεια που έχουν τη δυνατότητα να επανέλθουν σε πλήρη αποπληρωμή χωρίς να δημιουργείται πρόβλημα εξυπηρέτησης.
- Δάνεια με προσωρινά προβλήματα αποπληρωμής για τα οποία θα πρέπει να βρεθούν λύσεις (προγράμματα step – up).
- Δάνεια που παραμένουν σε πλήρη αδυναμία καταβολών. Πρόκειται για το 20% των δανείων που μπήκαν σε moratoria και υπολογίζονται σε περίπου 5 δις. ευρώ.
- Δάνεια σε συγκεκριμένους τομείς της Οικονομίας (π.χ. τουρισμός, εστίαση).
Το κρίσιμο «τεστ» για τις τράπεζες βρίσκεται στα δάνεια των 5 δις. ευρώ, σε πλήρη αδυναμία εξυπηρέτησης, τα οποία είναι αυτά που «πέφτουν» στον κουβά του Stage 3 (μη ιάσιμες επισφάλειες). Επιπλέον, τα δάνεια που θα μπουν σε προγράμματα σταδιακών καταβολών (step – up) θα θεωρούνται ρυθμισμένα (κατηγορία forborne) και σε συνεννόηση με τον επόπτη, οι τράπεζες θα πρέπει να διαμορφώσουν για αυτά το επιπλέον «μαξιλάρι» προβλέψεων, βάζοντας στην άκρη κεφάλαια.
