Ροή
Καθώς το διεθνές οικονομικό περιβάλλον επιδεινώνεται οι προκλήσεις για την ελληνική οικονομία αυξάνονται. Αντιλαμβανόμενη εγκαίρως πως οι εξαγωγές και τα έσοδα από τουρισμό και ναυτιλία μπορεί να χάσουν τη δυναμική τους στο επόμενο διάστημα, η κυβέρνηση δίνει βάρος στην αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, ώστε να τονώσει την εγχώρια ζήτηση και την ιδιωτική κατανάλωση. Και αυτό το επιδιώκει μέσω της στοχευμένης μείωσης των φόρων.
Αλλά η προσπάθεια αυτή δεν είναι εύκολή και κυρίως δεν παράγει γρήγορα αποτελέσματα. Στο σκέλος των μεγεθών τα οποία αντανακλούν το κλίμα και τις διαθέσεις στην πλευρά της ζήτησης της εγχώριας οικονομίας, ο εποχικά διορθωμένος δείκτης όγκου στο Λιανικό Εμπόριο στο πεντάμηνο Ιανουαρίου – Μαΐου υποχώρησε κατά μέσο όρο 2,4%. Επισημαίνεται πως αυτή η τάση εξασθένισης εκδηλώθηκε παρά την καταβολή 13ης σύνταξης, αλλά και «κοινωνικού μερίσματος» και αναδρομικών σε ειδικά μισθολόγια από τις αρχές του έτους.
Καθώς δεν έχουν επιβληθεί το τρέχον έτος νέοι έμμεσοι φόροι, ούτε αυξήθηκαν υφιστάμενοι, ενώ η τιμή του πετρελαίου στο πρώτο εξάμηνο ήταν κατά μέσο όρο ελαφρώς χαμηλότερη από ότι πέρυσι, η αύξηση του εγχώριου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή βασίσθηκε αποκλειστικά στις τιμές της εγχώριας ζήτησης. Συγκεκριμένα, ο μέσος πληθωρισμός του δωδεκαμήνου Αυγούστου 2018 - Ιουλίου 2019, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του δωδεκαμήνου Αυγούστου 2017 - Ιουλίου 2018, παρουσίασε αύξηση 0,7%, έναντι αύξησης 0,5% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του δωδεκαμήνου Αυγούστου 2017 - Ιουλίου 2018 με το δωδεκάμηνο Αυγούστου 2016 - Ιουλίου 2017.
Σε κάθε περίπτωση, οι μεταβολές στον προϋπολογισμό του 2019 που συνεπάγονται οι περισσότερες των αρχικά προγραμματισμένων κοινωνικές δαπάνες και φοροελαφρύνσεις, αλλά και οι επιδράσεις από την αύξηση του κατώτατου μισθού, είναι οι βασικοί παράγοντες ενίσχυσης της καταναλωτικής ζήτησης των νοικοκυριών εφέτος. Πάντως, ηΗ επίδραση στην καταναλωτική ζήτηση της πρόσθετης έκτακτης συνταξιοδοτικής παροχής που καταβλήθηκε τον Μάιο φάνηκε πως ήταν πρόσκαιρη, καθώς ο πληθωρισμός τον Ιούλιο παρέμεινε αμετάβλητος σε ετήσια βάση. Το ίδιο αναμένεται να συμβεί και με τη μεσοσταθμική μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 22%.
Εν μέσω αυτού του απαιτητικού περιβάλλοντος η κυβέρνηση δίνει μεγάλο βάρος στις επενέργειες των δημοσιονομικών παρεμβάσεων του 2020, καθώς θεωρεί πως μπορούν να δημιουργήσουν προσδοκίες που θα τροφοδοτήσουν την εγχώρια ζήτηση. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει να ξεκαθαριστεί πως υπάρχουν δημοσιονομικά περιθώρια για την εφαρμογή τους. Και η έγκαιρη διασφάλιση αυτού του δημοσιονομικού χώρου είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για το οικονομικό επιτελείο.
