Ροή
Στην έγκριση του Νέου Κανονισμού για τα καινοτόμα τρόφιμα προχώρησε τη Δευτέρα η ΕΕ με στόχο την διευκόλυνση των επιχειρήσεων ώστε να μπορούν ευκολότερα να προσφέρουν τα προϊόντα τους στην ευρωπαϊκή αγορά χωρίς ωστόσο να υπάρχει θέμα έκπτωσης της ασφάλειας για τους καταναλωτές.
Τα «νέα» τρόφιμα είναι τρόφιμα τα οποία δεν καταναλώνονταν σε σημαντικό βαθμό στην ΕΕ πριν από τον Μάιο του 1997. Πρόκειται είτε για καινοτόμα τρόφιμα που αναπτύχθηκαν πρόσφατα ή τρόφιμα που παράγονται με τη χρήση νέων τεχνολογιών και μεθόδων παραγωγής ή τρόφιμα τα οποία παραδοσιακά καταναλώνονται εκτός ΕΕ.
Το γεγονός ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις και οι επιστημονικές γνωμοδοτήσεις έχουν εξελιχθεί σημαντικά και με δεδομένο ότι οι διαδικασίες έγκρισης διαρκούσαν 3,5 έτη κατά μέσο όρο, οδήγησαν στην ανάγκη οι κανόνες της ΕΕ να επικαιροποιηθούν.
Προηγούμενη αναθεώρηση είχε προταθεί από την Επιτροπή το 2008, αλλά δεν κατέστη δυνατόν να επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ενδεικτικό είναι ότι ανάμεσα στο 1997 και το 2014 είχαν υποβληθεί περίπου 170 αιτήσεις προς έγκρισης σε ολόκληρη την ΕΕ περίπου 7-10 αιτήσεις ανά έτος και από αυτά περίπου 90 νέα τρόφιμα έλαβαν τη σχετική έγκριση για κατανάλωση.
Στα «νέα»τρόφιμα που εγκρίθηκαν πρόσφατα περιλαμβάνουν το λάδι από Buglossoides arvensis, την πρωτεΐνη της κράμβης, το σπορέλαιο κορίανδρου,οι σπόροι Chia (που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ω-3 λιπαρά οξέα), θερμικά επεξεργασμένα γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση με Bacteroides xylanisolvens αλλά και ένα έλαιο από μικροφύκη πλούσιο σε DHA.
Τι προβλέπει ο κανονισμός
Ο νέος κανονισμός που ψηφίστηκε δημιουργεί ένα κεντρικό σύστημα χορήγησης αδειών, το οποίο θα παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου στους αιτούντες άδεια για νέα τρόφιμα και θα απλουστεύσει και θα επιταχύνει τη διαδικασία έγκρισης. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) θα διενεργεί επιστημονική εκτίμηση κινδύνου στο πλαίσιο της αίτησης κάθε νέου τροφίμου, ενώ η Επιτροπή θα διαχειρίζεται τα αρχεία κάθε αιτούντα και θα υποβάλει πρόταση για την έγκριση ενός νέου τροφίμου το οποίο έχει διαπιστωθεί ότι είναι ασφαλές.
Για να διευκολυνθεί το εμπόριο των παραδοσιακών τροφίμων από τρίτες χώρες, τα οποία θεωρούνται νέα τρόφιμα στην ΕΕ, ο νέος κανονισμός εισάγει επίσης μια πιο κατάλληλη διαδικασία αξιολόγησης για τα νέα τρόφιμα στην ΕΕ. Αν μπορεί ιστορικά να αποδειχθεί ότι τα εν λόγω παραδοσιακά τρόφιμα είναι ασφαλή και δεν έχουν εγερθεί ανησυχίες για την ασφάλεια από κράτη μέλη της ΕΕ ή την EFSA, τα εν λόγω παραδοσιακά τρόφιμα θα επιτρέπεται να διατίθενται στην αγορά βάσει κοινοποίησης από τον υπεύθυνο της επιχείρησης τροφίμων.
Στον νέο κανονισμό περιλαμβάνονται επίσης διατάξεις περί προστασίας των δεδομένων. Νέα επιστημονικά στοιχεία και δεδομένα βιομηχανικής ιδιοκτησίας δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούνται προς υποστήριξη άλλης αίτησης για διάστημα 5 ετών μετά την έγκριση ενός νέου τροφίμου.
Τα τρόφιμα υπόκεινται στις γενικές απαιτήσεις σήμανσης που ορίζονται στον κανονισμό. Στην ετικέτα θα πρέπει να αναγράφεται η ονομασία του τροφίμου και, κατά περίπτωση, να προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις χρήσης. Κάθε ισχυρισμός σχετικά με θέματα διατροφής και υγείας πρέπει να είναι συμβατός με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1924/2006
Ο κανονισμός θεσπίζει εναρμονισμένα μέτρα γεγονός που σημαίνει ότι όταν ένα τρόφιμο εγκρίνεται για διάθεση στην αγορά της ΕΕ, μπορεί να πωληθεί σε οποιοδήποτε κράτος μέλος της ΕΕ. Ωστόσο, ένα κράτος μέλος μπορεί να αναστείλει ή να περιορίσει προσωρινά την εμπορία και χρήση ενός νέου τροφίμου, αν, κατά τη γνώμη του, αποτελεί κίνδυνο για την υγεία σύμφωνα με τις διατάξεις διασφάλισης της γενικής νομοθεσίας για τα τρόφιμα. Οι αρχές των κρατών μελών πρέπει να ενημερώνουν την Επιτροπή, η οποία στη συνέχεια προβαίνει σε έρευνα σχετικά με τα προστατευτικά μέτρα του κράτους μέλους της ΕΕ. Οι νέοι κανόνες αναμένεται να ισχύσουν από στα τέλη του 2017.
