Θετικά μηνύματα, ισχυρό ενδιαφέρον για τον προορισμό Ελλάδα, ενισχυμένη αεροπορική συνδεσιμότητα και αυξημένες κρατήσεις είναι τα συστατικά που προδιαγράφουν μέχρι στιγμής την πορεία του ελληνικού τουρισμού το 2023. Παρά τους καλούς οιωνούς βέβαια, φορείς του κλάδου επισημαίνουν ότι οι αστερίσκοι παραμένουν, ή και πολλαπλασιάζονται, απειλώντας να εκτροχιάσουν τις υπεραισιόδοξες προβλέψεις που κάνουν λόγο για έσοδα πάνω από τα επίπεδα του προπανδημικού 2019.
«Με δεδομένη την καλή πορεία της περσινής χρονιάς και την επαναφορά του κλάδου σε απόλυτες συνθήκες κανονικότητας, για πρώτη φορά μετά την υγειονομική κρίση, οι προσδοκίες για φέτος είναι όχι να πάμε όσο καλά πήγαμε το 2019, αυτό άλλωστε το καταφέραμε σχεδόν και πέρυσι, αλλά να πετύχουμε το “κάτι παραπάνω”. Στόχος, που παρά τους θετικούς οιωνούς δεν είναι βέβαιο ότι θα επιτευχθεί αφού οι προκλήσεις συνεχίζουν να υπάρχουν στο τραπέζι» ανέφερε παράγοντας του κλάδου, μιλώντας στο insider.gr μετά και την έναρξη της παγκόσμιας τουριστικής έκθεσης ITB Berlin, που λαμβάνει χώρα αυτή την εβδομάδα στο Βερολίνο.
Μειωμένο το διαθέσιμο εισόδημα των τουριστών
Σύμφωνα με τον ίδιο, σε αυτές τις προκλήσεις συγκαταλέγεται σίγουρα η πληθωριστική και η ενεργειακή κρίση η οποία κατά την διάρκεια του χειμώνα ροκάνισε το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών. Η επιθυμία του κόσμου για ταξίδια παραμένει μεν, αλλά το εισόδημά του δεν είναι το ίδιο. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι τουρίστες θα επισκεφτούν την χώρα μας αλλά θα ξοδέψουν λιγότερα, γεγονός που θα μπορούσε να επηρεάσει τα έσοδα, αν σκεφτεί κανείς ότι οι καλές επιδόσεις των δύο προηγούμενων ετών στηρίχθηκαν κατά κύριο λόγο στην αύξηση της μέσης δαπάνης και λιγότερο στην αύξηση της επισκεψιμότητας, εξηγεί.
Στο παραπάνω συνηγορεί και το γεγονός ότι σε αντίθεση με τις αποπληθωριστικές τάσεις που παρατηρούνται στη χώρα μας, σε Γερμανία και Γαλλία ο πληθωρισμός τον Φεβρουάριο κατέγραψε απροσδόκητη άνοδο. Ειδικά στην περίπτωση της Γερμανίας, η οποία αποτελεί βασική αγορά-τροφοδότη της Ελλάδας, ο πληθωρισμός ανήλθε στο 9,3% τον Φεβρουάριο από 9,2% τον Ιανουάριο, παρά τις επεμβάσεις της γερμανικής κυβέρνησης για στήριξη των νοικοκυριών και σε αντίθεση με τους αναλυτές που ανέμεναν περαιτέρω αποκλιμάκωση κοντά στο 9%. Αντίστοιχα, στην δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, τη Γαλλία, υπό την επίδραση της αύξησης του κόστους των τροφίμων και των υπηρεσιών, σε ετήσια βάση οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν κατά 7,2% σε σχέση με ένα χρόνο πριν, ξεπερνώντας και το 7% του αμέσως προηγούμενου μήνα. Ακόμα και στην Βρετανία, που αποτέλεσε το 2022 την πρώτη σε αφίξεις αγορά του ελληνικού τουρισμού, παρότι ο πληθωρισμός υποχώρησε για τρίτο συνεχόμενο μήνα τον Ιανουάριο φθάνοντας στο 10,1%, στέγαση, φυσικό αέριο και ηλεκτρικό ρεύμα καθώς και τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά, συνέχισαν το ανοδικό τους σερί, πιέζοντας περαιτέρω τον οικογενειακό προϋπολογισμό.
Αυξημένες οι τιμές σε αεροπορικά και διαμονή
Το φαινόμενο της μείωσης της μέσης δαπάνης μάλιστα θα μπορούσε να επιδεινωθεί λαμβάνοντας υπόψη και τις αυξήσεις στις οποίες έχουν προχωρήσει οι αεροπορικές εταιρείες και τα ξενοδοχειακά καταλύματα. Να θυμίσουμε ότι σε μια προσπάθεια να καλύψουν την αύξηση του ενεργειακού κόστους αλλά και των τιμών των πρώτων υλών, οι τιμές στα καταλύματα καταγράφουν σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς μια αύξηση της τάξης του 8% με 10%. Αντίστοιχες είναι οι αυξήσεις και στα αεροπορικά εισιτήρια, οι οποίες τροφοδοτούνται τόσο από την αύξηση του κόστους ενέργειας, όσο κι από την εκτίναξη της ζήτησης σε μια περίοδο που ο στόλος των αεροπορικών εταιρειών έχει μειωθεί και οι παραγγελίες που έχουν κάνει για νέα αεροσκάφη καθυστερούν να εκτελεσθούν, λόγω προβλημάτων με την εφοδιαστική αλυσίδα.
Οι προαναφερθείσες αυξήσεις θα μπορούσαν είτε να μειώσουν τις ημέρες παραμονής είτε να στείλουν τους ενδιαφερόμενους σε άλλους κοντινότερους και οικονομικότερους προορισμούς. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του οργανισμού ETC (Monitoring Sentiment for Domestic and Intra-European Travel, Wave 14, Φεβρουάριος 2023) η αύξηση του ταξιδιωτικού κόστους έχει εντείνει σημαντικά τις ανησυχίες των Ευρωπαίων ταξιδιωτών και τους έχει οδηγήσει σε έγκαιρο προγραμματισμό των ταξιδιών τους, ενώ σημαντικοί παράγοντες για την επιλογή του προορισμού είναι οι καιρικές συνθήκες και οι ελκυστικές ταξιδιωτικές προσφορές. Επιπλέον, αλλαγή παρατηρείται και στην καταναλωτική συμπεριφορά κατά τη διάρκεια των ταξιδιών, με τους επισκέπτες να αναζητούν πιο οικονομικές λύσεις για τη διαμονή και τη διατροφή τους.
Ανεβάζουν ταχύτητα οι ανταγωνιστές
Στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθεί και ο συνεχώς αυξανόμενος ανταγωνισμός από τις λοιπές αγορές της Μεσογείου, κι όχι μόνο, οι οποίες διεκδικούν, με αξιώσεις, μερίδιο από την παγκόσμια τουριστική πίτα του 2023. Ιδιαίτερη δυναμική για παράδειγμα καταγράφει το τελευταίο διάστημα ο προορισμός της γειτονικής Τουρκίας, με την αύξηση των προκρατήσεων από την γερμανική αγορά να φτάνει σύμφωνα με γερμανικούς tour operators και το 50%, σε σχέση με πέρυσι. Καταλύτης στην ανοδική πορεία του τουρκικού τουρισμού είναι η καλύτερη σχέση ποιότητας - τιμής, η οποία αποδεικνύεται ευεργετική σε συνθήκες υψηλού πληθωρισμού και μειωμένων εισοδημάτων των ταξιδιωτών. Παράλληλα βέβαια τον τουρκικό τουρισμό ενισχύει και η αδύναμη τουρκική λίρα, η οποία προσελκύει τουρίστες χαμηλότερης οικονομικής επιφάνειας, από το Βαλκάνια, που προπανδημικά επισκέπτονταν σωρηδόν τη Βόρεια Ελλάδα.
Πέρα από την Τουρκία βέβαια, δυναμικό come back κάνει φέτος και η Ισπανία η οποία βρίσκεται παραδοσιακά στην κορυφή των προτιμήσεων των ταξιδιωτών μεταξύ των χωρών της Νότιας Ευρώπης, αλλά και οι προορισμοί μακρινών αποστάσεων, οι οποίοι μετά από τρία χρόνια στασιμότητας, είναι έτοιμοι και πάλι να φιλοξενήσουν ξένους επισκέπτες.
Με όλα τα παραπάνω δεν είναι σίγουρο ότι η τουριστική «μπίλια» θα κάτσει πολύ πιο ψηλά από το 2019, γεγονός που αποτελεί και το φετινό στοίχημα του κλάδου. «Ας μην ξεχνάμε άλλωστε και την υστέρηση που καταγράφει η χώρα σε επίπεδο υποδομών, τον κακό της εαυτό όπως συνηθίζουμε να λέμε, ο οποίος απαιτεί χρόνο για να αλλάξει», καταλήγει γνώστης του χώρου μιλώντας στο insider.gr.
