Ροή
Την πρόοδο που έχουν σημειώσει οι ελληνικές τράπεζες, σε σχέση με το 2018, αποτύπωσαν τα αποτελέσματα των πανευρωπαϊκών stress tests που ανακοινώθηκαν χθες. Και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες εμφάνισαν θετικά αποτελέσματα, τα οποία είναι στην πράξη ακόμη πολύ καλύτερα, αν συνυπολογιστούν οι ενέργειες που έχουν μεσολαβήσει μετά τις 31/12/2020, ημερομηνία που αποτέλεσε την «φωτογραφία» οικονομικών δεδομένων με την οποία η ΕΚΤ διενήργησε τα τεστ αντοχής.
Στα stress tests της ΕΚΤ συνολικά συμμετείχαν 89 τράπεζες, εκ των οποίων οι 38 περιλαμβάνονταν στο δείγμα της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής και 51 ήταν τράπεζες μεσαίου μεγέθους που εποπτεύονται από την ΕΚΤ.
Η πανευρωπαϊκή άσκηση αντοχής αξιολόγησε την Κεφαλαιακή Επάρκεια των Τραπεζών σε επίπεδο Δείκτη Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1 (Common Equity Tier I – CET 1), Δείκτη Συνολικών Κεφαλαίων (Total Capital Ratio) και Δείκτη Μόχλευσης (Leverage Ratio) σε βάθος τριετίας.
Ο μέσος τελικός δείκτης CET1 για τις 89 τράπεζες υπό την εποπτεία της ΕΚΤ στο πλαίσιο δυσμενούς σεναρίου και σε τριετή χρονικό ορίζοντα διαμορφώθηκε στο 9,9%, δηλ. υποχώρησε κατά 5,2 ποσοστιαίες μονάδες από το σημείο εκκίνησης (15,1%). Σημειώνεται ότι η ΕΚΤ δεν είχε θέσει στις τράπεζες κατώτατο όριο (no pass-fail threshold) για την κεφαλαιακή επάρκεια για τους σκοπούς της εν λόγω άσκησης, εφαρμόζοντας ένα ανεπίσημο όριο 5,5% για τον Δείκτη CET1.
Η μεθοδολογία του Πανευρωπαϊκού Stress Test 2021 ήταν παρόμοια με αυτήν της αντίστοιχης άσκησης του 2018 και κοινή για όλες τις τράπεζες που συμμετείχαν. Συγκεκριμένα, η άσκηση διεξήχθη με ορίζοντα τριετίας με ημερομηνία έναρξης την 31.12.2020 και λήξης την 31.12.2023, με μακροοικονομικές παραδοχές που καλύπτουν ένα Βασικό και ένα Δυσμενές Σενάριο.
Στην άσκηση δεν ελήφθησαν υπόψιν εξελίξεις των μεγεθών των τραπεζών μετά την ημερομηνία αναφοράς (static balance sheet assumption). Επομένως κινήσεις για την εξυγίανση των ισολογισμών τους μετά τις 31/12/2020 που πραγματοποίησαν οι ελληνικές τράπεζες, καθώς και οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου που υλοποίησαν η Τράπεζα Πειραιώς και η Alpha Bank δεν έχουν αποτιμηθεί στο αποτέλεσμα του stress test και λειτουργούν περαιτέρω θετικά για τις ελληνικές τράπεζες.
Πρέπει να σημειωθεί ότι οι μακροοικονομικές παραδοχές που υιοθετήθηκαν για την Ελλάδα ήταν ιδιαίτερα συντηρητικές στο Δυσμενές Σενάριο του stress test και χαρακτηρίστηκαν από μεγάλη πτώση του δείκτη Επιχειρηματικών Ακινήτων (-24,2% αθροιστική μείωση σε ορίζοντα τριετίας) και από μεγάλη πτώση του ΑΕΠ (-3,6% αθροιστική μείωση σε ορίζοντα τριετίας συνδυαστικά με τη μείωση του 2020).
Σημειώνεται ότι το Stress Τest είναι ένα εποπτικό εργαλείο που εξετάζει όλες τις τράπεζες με κοινή μεθοδολογία και τα αποτελέσματά της Άσκησης τροφοδοτούν την ετήσια εποπτική αξιολόγηση (Supervisory Review and Evaluation Process – SREP) των τραπεζών που εποπτεύει ο SSM.
Τι έδειξε ο έλεγχος επιδόσεων για τις ελληνικές τράπεζες
Alpha Bank
Όπως και στις παρελθούσες εποπτικές αξιολογήσεις του 2018, 2015 και 2014, η επίδοση της Alpha Βank Τράπεζας στα φετινά εποπτικά Stress Test είχε το προβάδισμα σε σχέση με τις υπόλοιπες ελληνικές τράπεζες.
Συγκεκριμένα, η Τράπεζα είχε την υψηλότερη παραγωγή εσωτερικού κεφαλαίου, κατά τον τριετή ορίζοντα της άσκησης, μέσω της οργανικής κερδοφορίας (Internal Capital Generation) και ολοκλήρωσε την άσκηση με τον υψηλότερο δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας σε βάθος τριετίας (το 2023) έναντι των ανταγωνιστών της.
Ειδικότερα στο Βασικό Σενάριο οι κεφαλαιακοί δείκτες ήταν:
• Δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1 (Common Equity Tier 1 Capital ratio): 17,4%
• Δείκτης Συνολικού Κεφαλαίου (Total Capital ratio): 18,6%
Στο Δυσμενές Σενάριο
• Δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1 (Common Equity Tier 1 Capital ratio): 8,4%
• Δείκτης Συνολικού Κεφαλαίου (Total Capital ratio): 9,5%
Καθώς το Stress Test του 2021 βασίζεται σε παραδοχές στατικού ισολογισμού (Static Balance Sheet) του τέλους έτους 2020, δεν έχουν ληφθεί υπόψη:
α) Η βελτίωση της ποιότητας του ισολογισμού ως αποτέλεσμα των τιτλοποιήσεων (συναλλαγή Galaxy).
β) H αύξηση στους δείκτες Κεφαλαιακής Επάρκειας της Τράπεζας αν υπολογιστεί η έκδοση κεφαλαίου Tier II που έγινε τον Μάρτιο του 2021 και η προσφάτως ολοκληρωθείσα αύξηση μετοχικού κεφαλαίου (Project Tomorrow).
Αν ληφθούν υπόψη η έκδοση κεφαλαίου Tier II και η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου τότε:
• ο Δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1 (CET 1) υπό το Δυσμενές Σενάριο σε βάθος τριετίας διαμορφώνεται σε 10,3%
• ο Δείκτης Συνολικού Κεφαλαίου (Total Capital ratio) υπό το Δυσμενές Σενάριο σε βάθος τριετίας διαμορφώνεται σε 12,5%.
Eurobank
Η Eurobank είχε τη μικρότερη απομείωση κεφαλαίων και με βάση την παράμετρο αυτή ήταν η μόνη ελληνική τράπεζα που κατατάχθηκε στην δεύτερη κατηγορία, αμέσως μετά τις ισχυρότερες τράπεζες της Ευρώπης. Σημειώνεται ότι η ΕΚΤ δεν ανακοίνωσε ακριβή αριθμητικά στοιχεία ανά τραπεζικό ίδρυμα (αυτό εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια των τραπεζών και οι ελληνικές το έπραξαν), αλλά κατατάσσει τις τράπεζες σε τέσσερις κατηγορίες επίδοσης, σε ευρωπαϊκή κλίμακα.
Στο Stress Test του 2021 η κρίσιμη παράμετρος ήταν η απομείωση κεφαλαίου (depletion) στο δυσμενές σενάριο. Η παράμετρος αυτή αποτυπώνει πόσο θα επηρεαστούν τα κεφάλαια μιας τράπεζας στις ακραίες οικονομικές συνθήκες που προβλέπει αυτό το σενάριο (πτώση ΑΕΠ κατά 3,6% σωρευτικά έως το 2023, σωρευτική πτώση τιμών οικιστικών ακινήτων 9,9% κ.ά.) Και είναι κρίσιμη η συγκεκριμένη παράμετρος γιατί αποτελεί το μοναδικό στοιχείο του Stress Test που θα χρησιμοποιήσει η ΕΚΤ για τον προσδιορισμό των ελαχίστων κεφαλαιακών δεικτών για κάθε τράπεζα ξεχωριστά.
Με βάση τα παραπάνω, η Eurobank είχε τη μικρότερη απομείωση κεφαλαίων.
Yπό το βασικό σενάριο του Stress Test, η κεφαλαιακή επάρκεια του Ομίλου Eurobank αυξάνεται κατά 290 μ.β. κατά τη διάρκεια των 3 ετών, καταλήγοντας σε συνολικό Fully Loaded δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας (CAD) 17,5% και σε Fully Loaded δείκτη Core Tier 1 (CET 1) 14,9% στο τέλος του 2023 (με βάση την πλήρη εφαρμογή των κανόνων της Βασιλείας ΙΙΙ).
Υπό το Δυσμενές σενάριο, ο δείκτης Fully Loaded CET 1 μειώνεται κατά 433 μ.β. στο τέλος του 2023 και κατά 517 μ.β. στο έτος με την υψηλότερη επίπτωση (2021). Κατά συνέπεια, ο δείκτης Fully Loaded CET 1 διαμορφώνεται σε 7,6% στο τέλος του 2023 και σε 6,8% στο έτος με την υψηλότερη επίπτωση (2021). Ο μεταβατικός δείκτης CET 1 στο τέλος του 2023 διαμορφώνεται στο 8%.
Η Eurobank έχει ήδη ανακοινώσει και υλοποιεί το project Mexico, την τελευταία μεγάλη τιτλοποίηση μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η ολοκλήρωσή του, μέσα στο έτος, θα οδηγήσει σε μονοψήφιο ποσοστό ΝΡΕ στον ισολογισμό – πρώτη φορά που ελληνική τράπεζα θα πετυχαίνει κάτι τέτοιο μετά την πολυετή κρίση. Η θετική επίδραση του project Mexico δεν έχει ληφθεί υπόψη στο παρόν Stress Test.
Τέλος, στο Βασικό σενάριο του Stress Test, που συγκεντρώνει και τις περισσότερες πιθανότητες, η Eurobank, βασισμένη και πάλι στο προβάδισμά της στην εξυγίανση από τα κόκκινα δάνεια, δημιουργεί σταθερά μέσω κερδοφορίας οργανικό κεφάλαιο (περίπου 100 μονάδες βάσης κάθε χρονιά).
Τράπεζα Πειραιώς
Υπό το βασικό σενάριο του Stress Test, ο συνολικός δείκτης εποπτικών κεφαλαίων της Τρ. Πειραιώς σε πλήρη εφαρμογή του εποπτικού πλαισίου της Βασιλείας ΙΙΙ ανέρχεται στο 17,1%, ενώ ο δείκτης κεφαλαίων CET1 διαμορφώνεται στο 15,0% στα τέλη του 2023. Το βασικό σενάριο καταλήγει σε αύξηση των κεφαλαιακών δεικτών κατά περίπου 365 μονάδες βάσης έναντι του 2020.
Το δυσμενές σενάριο οδηγεί σε μείωση των κεφαλαιακών δεικτών κατά περίπου 480 μονάδες βάσης για την τριετή περίοδο. Η αντίστοιχη μείωση στην άσκηση του 2018 ήταν περίπου 770 μονάδες βάσης. Οι δείκτες κεφαλαίων σε πλήρη εφαρμογή του εποπτικού πλαισίου της Βασιλείας ΙΙΙ για το τέλος του έτους 2023 διαμορφώνονται σε 8,6% για τον συνολικό δείκτη κεφαλαίων και 6,5% για τον δείκτη CET1. Το δυσμενές σενάριο οδηγεί σε μείωση περίπου 610 μονάδων βάσης κατά το έτος με τη μεγαλύτερη επίπτωση (2021).
Η άσκηση βασίσθηκε στην παραδοχή στατικού ισολογισμού και δεν λαμβάνει υπόψη πρωτοβουλίες που υλοποίησε η Τρ. Πειραιώς μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2020. Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο του σχεδίου “Sunrise”, η Πειραιώς ολοκλήρωσε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου 1,38 δισ. ευρώ και έκδοση ομολόγου AT1 ύψους 0,6 δισ. ευρώ κατά το δεύτερο τρίμηνο 2021.
Λαμβάνοντας υπόψιν αυτές τις ενέργειες, οι κεφαλαιακοί δείκτες με πλήρη ενσωμάτωση της Βασιλείας ΙΙΙ κάτω από το δυσμενές σενάριο για το 2023 ανέρχονται σε περίπου 13,5% σε όρους συνολικών κεφαλαίων και περίπου 10,0% σε όρους κεφαλαίων CET1, σύμφωνα με pro forma υπολογισμούς της Πειραιώς.
Εθνική Τράπεζα
Με αφετηρία τον δείκτη Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων με πλήρη επίδραση του ΔΠΧΑ 9 («CET1 FL») ύψους 12,8% στις 31/12/2020 (15,7% χωρίς την πλήρη επίδραση του ΔΠΧΑ 9), για την Εθνική Τράπεζα το Βασικό σενάριο του Stress test είχε ως αποτέλεσμα την ενίσχυση της κεφαλαιακής θέσης κατά 270 μ.β. σε ορίζοντα τριετίας, με το δείκτη CET1 Fully Loaded να διαμορφώνεται σε 15,5% το 2023. Υπό το Δυσμενές σενάριο, σημειώθηκε μέγιστη αρνητική επίπτωση 6,4% στον δείκτη CET1 FL το 2022, ο οποίος διαμορφώθηκε σε 6,4% το 2023.
Δεδομένης της μεθοδολογίας του Στατικού Ισολογισμού, η Άσκηση Προσομοίωσης Ακραίων Συνθηκών του 2021 δεν λαμβάνει υπόψη τη θετική επίδραση κεφαλαιακών ενεργειών που έπονται της 31ης/12/2020.
Ο δείκτης CET1 FL του Ομίλου την 31 Μαρτίου 2021 διαμορφώθηκε σε 14,0% (pro-forma, συνυπολογίζοντας τα κέρδη της περιόδου), υπερβαίνοντας κατά 120 μ.β. αντίστοιχα το επίπεδο εκκίνησης της Άσκησης Προσομοίωσης Ακραίων Συνθηκών. Επιπροσθέτως, δεν λήφθηκε υπόψη η θετική επίδραση στον Συνολικό Δείκτη Κεφαλαιακής Επάρκειας από την ολοκλήρωση της τιτλοποίησης Frontier και της πώλησης της Εθνικής Ασφαλιστικής, συνολικού ύψους περίπου 170 μ.β. Σύμφωνα με τους pro-forma υπολογισμούς της Τράπεζας, λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας αυξάνεται κατά σχεδόν 300 μ.β.
