Το Βατικανό επέστρεψε δυναμικά στη δημόσια σφαίρα καθώς ο Πάπας Φραγκίσκος εκοιμήθη στις 21 Απριλίου σε ηλικία 88 ετών, ενώ σήμερα συνεδριάζει το Κονκλάβιο για την εκλογή του διαδόχου του. Ο εκλιπών Ποντίφικας, αφήνει πίσω του μια τεράστια κληρονομιά για την Καθολική Εκκλησία καθώς χαρακτηρίστηκε ως ο «Πάπας του Λαού». Βεβαίως, ο νέος Πάπας που θα εκλεγεί θα ηγείται ενός εκ των ισχυρότερων οργανισμών στον κόσμο, με πολύ μεγαλύτερο πλούτο μέχρι και από την βρετανική μοναρχία.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η διαδικασία για την εκλογή νέου Πάπα - Τι προβλέπει το πρωτόκολλο
Σύμφωνα με υπολογισμούς διεθνών ΜΜΕ, η περιουσία του Βατικανού αγγίζει τα 15 δισ. ευρώ καθώς έχει υπό την κατοχή του τεράστια περιουσιακά στοιχεία και πραγματοποιεί μεγάλες επενδύσεις σε τομείς που εκτείνονται από το real estate, τις μετοχές, μέχρι τα έργα τέχνης, με σκοπό τη διασφάλιση και ενίσχυση των οικονομικών του πόρων προς την υποστήριξη των φιλανθρωπικών και θρησκευτικών του δραστηριοτήτων.
Ισχυρό χαρτοφυλάκιο ακινήτων
Το πιο εξέχον asset στα χέρια του Βατικανού είναι η ακίνητη περιουσία του, μιας και υπό την ομπρέλα του εντάσσονται περίπου 5.500 ακίνητα, διεθνώς, η πλειοψηφία των οποίων βρίσκονται σε Ιταλία, Ελβετία, Γαλλία και Αγγλία. Το portfolio αποτελείται από διαμερίσματα, εκκλησίες, μοναστήρια, γραφεία και γη, με «βάση» τη Ρώμη. Συγκεκριμένα, το Βατικανό υπό την σκέπη του 4.051 ακίνητα στην Ιταλία και περίπου 1.120 ακίνητα στο εξωτερικό, δίχως να υπολογίζονται οι πρεσβείες που διαθέτει.
Περίπου το 14% των ιταλικών ιδιοκτησιών του νοικιάζονται σε τιμές αγοράς, ενώ τα υπόλοιπα σε χαμηλότερες τιμές, τα περισσότερα σε εργαζομένους της Εκκλησίας. Μάλιστα, σχεδόν το 40% είναι σχολεία, μοναστήρια και νοσοκομεία. Σύμφωνα με στοιχεία από ιταλικές ιστοσελίδες, η Καθολική Εκκλησία κατέχει ακίνητα και σε πανάκριβες περιοχές του Λονδίνου, του Παρισίου και της Γένοβα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ετοιμάζει ψηφιακή τράπεζα η Εκκλησία;
ASPA, ΙΟR και μετοχές
Σχετικά με τον χρηματοπιστωτικό κλάδο, το Βατικανό διαθέτει δύο ισχυρά θεσμικά όργανα: αφενός το Ινστιτούτο Θρησκευτικών Έργων (IOR) ή Τράπεζα του Βατικανού, που ιδρύθηκε το 1942 και λειτουργεί ανεξάρτητα, εξυπηρετώντας περίπου 12.000 πελάτες, μεταξύ των οποίων Καθολικά ιδρύματα και θρησκευτικά τάγματα. Επίσης, διαχειρίζεται assets 5,4 δισ. ευρώ, ενώ το 2023 κατέγραψε καθαρά κέρδη 30,6 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Religion News Service.
Αφετέρου, υπάρχει και η Διοίκηση της Περιουσίας της Αποστολικής Έδρας (APSA). Σύμφωνα με την Έκθεση Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων του 2023, η APSA διαχειρίστηκε πάνω από 2,7 δισ. ευρώ ενώ τα κέρδη της ανήλθαν σε 45,9 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, παρά τον μεγάλο πλούτο του, το Βατικανό κατέγραψε δημοσιονομικό έλλειμμα περίπου 83 εκατ. ευρώ το 2024.
Ταυτόχρονα, το Βατικανό διατηρεί δραστήριο ρόλο και στα χρηματιστηριακά ταμπλό, κατέχοντας μεγάλα πακέτα μετοχών. Αναλυτικότερα, μόνο οι τίτλοι που κατέχει στην Ιταλία αγγίζουν τα 1,6 δισ. δολάρια, ήτοι το 15% της αξίας των εισηγμένων μετοχών στην χώρα. Κατά τους Times, το Βατικανό έχει μεγάλες επενδύσεις σε τράπεζες, ασφάλειες, χημικά, χάλυβα και κατασκευές.
Τα πιο ανεκτίμητα έργα τέχνης παγκοσμίως
Ακόμη, εντός των τειχών του εδράζονται μερικά από τα παλαιότερα και πιο ιστορικά κτίρια του πλανήτη, όπως η Βασιλική του Αγίου Πέτρου, η Καπέλα Σιστίνα, το Παλάτι του, καθώς και οι κήποι του Βατικανού. Επιπροσθέτως, η Καθολική Εκκλησία κατέχει κάποια από τα πιο ανεκτίμητα έργα τέχνης του κόσμου, όπως «Η Δημιουργία του Αδάμ». Βρίσκεται στην Καπέλα Σιξτίνα στο Βατικανό και είναι μια τοιχογραφία στο ταβάνι της εκκλησίας, που δημιουργήθηκε από τον ίδιο τον Μιχαήλ Άγγελο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Μπορεί η δύναμη της πίστης να μας θεραπεύσει, όταν αρρωσταίνουμε;
Το εσωτερικό του κοσμούν και άλλα ανυπολόγιστης αξίας έργα όπως το τρίπτυχο Stefaneschi, οι περίφημες Αίθουσες του Ραφαήλ μέσα στο Παλάτι του Βατικανού, το έργο του Καραβάτζιο «Η ταφή του Χριστού» και φυσικά η ανυπέρβλητη «Αποκαθήλωση», το εξαιρετικό γλυπτό του Μιχαήλ Αγγέλου, που θεωρείται και το πρώτο του και ένα από τα σπουδαιότερα έργα τέχνης στο δυτικό κόσμο.
Τέλος, υπάρχει και ο χρυσός: Ένα σημαντικό μέρος των περιουσιακών στοιχείων της Καθολικής Εκκλησίας, είτε πρόκειται για κτίρια, αντικείμενα ή έργα τέχνης, αποτελούνται σε κάποιο βαθμό από το πολύτιμο μέταλλο, η αξία του οποίου πλέον ξεπερνά τα 3.200 δολάρια η ουγγιά. Οι ειδικοί εικάζουν ότι η αξία όλου του χρυσού που περιέχεται στην εκκλησία ανέρχεται σε δεκάδες ή εκατοντάδες εκατ. ευρώ.
