Η αύξηση των Κοινωνικών Ομολόγων (Social Bonds) ως η νέα τάση λόγω COVID-19

Η πανδημία COVID-19 φαίνεται να έχει αυξήσει το ενδιαφέρον των επενδυτών για βιώσιμες επενδύσεις και με ιδιαίτερη έμφαση σε κοινωνικά ζητήματα. Η ‘διατάραξη’ της οικονομίας, η ανεργία και η πίεση που έχουν δεχθεί τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης έχουν αυξήσει τη σημασία των κοινωνικών κινδύνων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν δυσκολίες σε μελλοντικές επενδύσεις. 

Σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Κεφαλαιαγοράς (ICMA), τα κοινωνικά ομόλογα χρηματοδοτούν νέα και υπάρχοντα έργα με θετικά κοινωνικά αποτελέσματα, όπως η βελτίωση της επισιτιστικής ασφάλειας και η πρόσβαση στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και στη χρηματοδότηση. Αναδείχθηκαν πλέον ως εργαλείο για την αντιμετώπιση των απαιτήσεων των καταναλωτών και των κοινοτήτων. 

Η προσπάθεια της αγοράς να αντιμετωπίσει την πανδημία, είχε ως αποτέλεσμα νέα ρεκόρ στην έκδοση κοινωνικών ομολόγων με την Ευρωπαϊκή Ένωση να είναι ένας από τους μεγαλύτερους εκδότες (17 δισεκατομμύρια δολάρια). Η Γαλλική κυβέρνηση ακολουθεί με 16,9 δισεκατομμύρια δολάρια. 

Σε γενικές γραμμές, κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων μηνών του 2021, η έκδοση των κοινωνικών ομολόγων ξεπέρασε τα 50 δισεκατομμύρια δολάρια. Καθ 'όλη τη διάρκεια του 2020, η συνολική έκδοση κοινωνικών ομολόγων ανήλθε σε 148 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό σημαίνει ότι πάνω από το 30% της συνολικής έκδοσης του 2020 επιτεύχθηκε σε δύο μόνο μήνες. Οι κυβερνήσεις τείνουν να είναι οι πιο ενεργοί εκδότες κοινωνικών ομολόγων, αντιπροσωπεύοντας το 80% του συνόλου. 

Μέχρι στιγμής, τα πράσινα ομόλογα ήταν πιο δημοφιλή σε σχέση με τα κοινωνικά ομόλογα. Ωστόσο, αυτή η τάση αλλάζει και αναδύεται ένα νέο ζήτημα, το “social washing”, που εμφανίζει εταιρείες πιο κοινωνικά υπεύθυνες από ό,τι είναι στην πραγματικότητα. Επειδή ακριβώς η εκτίμηση του κοινωνικού αντίκτυπου είναι πιο ποιοτική άρα και πιο περίπλοκη, τα πρότυπα των κοινωνικών ομολόγων προκαλούν συχνά σύγχυση στους επενδυτές. 

Τα νέα αυτά ομόλογα θα αποτελέσουν μια νέα λύση στην αντιμετώπιση πολλών κοινωνικών προβλημάτων, μέσα από τις επενδύσεις που θα ενεργοποιήσουν. Αφενός έρχονται να βελτιώσουν ή να επιλύσουν συγκριμένα κοινωνικά ζητήματα, χωρίς να σπαταλούνται χρήματα και πόροι, προσδίδοντας διαφάνεια και μέσα σε συγκεκριμένο πλαίσιο, και αφετέρου  προσφέρουν στους επενδυτές αξιόλογες επενδυτικές ευκαιρίες, ώστε να παράγουν ταυτόχρονα και σημαντική κοινωνική αξία. 

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκδώσει Κοινωνικά Ομόλογα για να χρηματοδοτήσει το πρόγραμμα SURE στις κεφαλαιαγορές, με στόχο την προστασία των θέσεων εργασίας και των εργαζομένων. Η χρηματοδοτική στήριξη θα παρασχεθεί υπό μορφή δανείων χορηγούμενων με ευνοϊκούς όρους από την ΕΕ στα κράτη μέλη.

Πρόκειται για μια νέα προσέγγιση και στην Ελλάδα, όπου πριν από μία 10ετία περίπου άρχισε να γίνεται σαφές ότι όλοι, οι επιχειρήσεις, οι πολίτες, η κυβέρνηση πρέπει να δραστηριοποιούνται λαμβάνοντας υπόψη τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Με τα κοινωνικά ομόλογα, δίνεται ένα σαφές οικονομικό κίνητρο στην προσπάθεια για κοινωνικό καλό και ελπίζουμε ότι θα υπάρξουν σύντομα σχετικές κυβερνητικές πρωτοβουλίες για να εκδοθούν ομόλογα κοινωνικού αντίκτυπου.