Στο τελευταίο report του IIF (Institute of International Finance) διαπιστώνεται η «κοινή» -σε σημαντικό βαθμό- «τύχη» των ιταλικών και ελληνικών ομολόγων, που έτσι κι αλλιώς αποτυπώνεται στην συρρίκνωση των spreads αποδόσεων στα πλέον ενδεικτικά της κατάστασης, ομόλογα δεκαετούς διάρκειας.
Η διαφορά τους έχει πέσει κάτω από τα 50 bp, αλλά αυτή η «συμπλησίαση», που δεν συμβαίνει για πρώτη φορά, κρύβει την ανησυχία, αλλά και την αμφίσημη στάση των χρηματαγορών απέναντι στο δημόσιο χρέος των δύο οικονομιών, καθώς μπαίνουμε σε ένα περιβάλλον απόσυρσης της νομισματικής χαλάρωσης από την ΕΚΤ.
Στο τελευταίο report του IIF επισημαίνεται το γεγονός της σε σημαντικό βαθμό αποχώρησης των ξένων επενδυτών καθώς οι αγορές εκτιμούν ότι με την μέχρι τώρα στάση της ΕΚΤ, οι αποδόσεις του χρέους των δύο χωρών δεν «πληρώνει» τον κίνδυνο που οι επενδυτές αναλαμβάνουν μένοντας σ' αυτά...
Για τον λόγο αυτό άλλωστε, όπως φαίνεται και στα δύο διαγράμματα που παρατίθενται από το report του IIF, έχει σημειωθεί σημαντική «έξοδος» που όμως έχει υπερκαλυφθεί από τα προγράμματα αγορών της ΕΚΤ.
Το ερώτημα βέβαια είναι το θα συμβεί από τούδε και στο εξής, δηλαδή από την επόμενη εβδομάδα όταν η ΕΚΤ και επίσημα θα διακόψει το APP, όπως έχει ήδη κάνει με το PEPP και θα αρχίσει να αυξάνει -μέσα στον Ιούλιο το αργότερο- τα επιτόκια δανεισμού στην Ευρωζώνη.
Όπως αναφέρει το report του IIF «το QE της ΕΚΤ βοήθησε στη σταθεροποίηση των αποδόσεων της περιφέρειας του ευρώ κατά τη διάρκεια του COVID,(...) δεδομένης της αναταραχής στις παγκόσμιες αγορές ομολόγων εκείνη την εποχή».
Όμως «η σταθερότητα που μετέφεραν οι χαμηλές αποδόσεις της περιφέρειας είναι λίγο παραπλανητική, (...) επειδή οι χαμηλές αποδόσεις δεν αποζημιώνουν τους επενδυτές για τους αντιληπτούς κινδύνους».
Αποτέλεσμα αυτής της προσέγγισης ήταν η αποχώρηση των ξένων επενδυτών και η εξάρτηση της διάθεσης κρατικού χρέους από την ΕΚΤ να αυξηθεί. Στο report αυτό παρατηρείτε βέβαια ότι η στάση αυτή των αγορών δεν είναι στον ίδιο βαθμό έντονη, με την Ιταλία και την Ελλάδα να είναι βασικά ο αδύναμος κρίκος στην σχέση αυτή, γεγονός που αποτυπώνεται στα μεγαλύτερα spreads έναντι του γερμανικού bund...
Τώρα όμως ο ψηλός πληθωρισμός «ωθεί» την ΕΚΤ να ομαλοποιήσει την νομισματική πολιτική της «κόβοντας» το PEPP και το APP.
Κατά το IIF, η κίνηση αυτή της ΕΚΤ «είναι λάθος, δεδομένου ότι αναμένουμε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα ωθήσει την ευρωζώνη σε ύφεση» πράγμα που κατά την εκτίμηση του IIF θα μειώσει τις πληθωριστικές πιέσεις.
Αν η εκτίμηση του IIF είναι σωστή, τότε η ΕΚΤ κινδυνεύει να κάνει δύο λάθη μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο, την πρώτη φορά υπο-εκτιμώντας τον κίνδυνο του πληθωρισμού και την δεύτερη υπερεκτιμώντας τον ίδιο κίνδυνο.
Βέβαια το IIF σαν οικονομικός φορέας που εκφράζει τις ανάγκες της αγοράς χρήματος από την φύση του αποστρέφεται κινήσεις που οδηγούν σε δραστικό περιορισμό της διαθέσιμης ρευστότητας, όμως αυτό δεν αναιρεί την επιχειρηματολογία που προβάλει σε αντίθετη κατεύθυνση εκείνης της ΕΚΤ...
Στο report του IIF που δημοσιεύθηκε χθες υπάρχουν μία σειρά παρατηρήσεων που αφορούν στα ελληνικά (και τα ιταλικά) ομόλογα σε συνάρτηση με τις επικείμενες αποφάσεις της ΕΚΤ.
Όπως αναφέρεται «εξακολουθεί να ισχύει ότι οι αποδόσεις της περιφέρειας έχουν αρκετά καλή συμπεριφορά, αλλά αυτή η εικόνα είναι παραπλανητική».
Η εποχή των χαμηλών αποδόσεων της περιφέρειας που ξεκίνησε με το περίφημο σχόλιο του τότε προέδρου της ΕΚΤ Ντράγκι, «what ever it takes» τον Ιούλιο του 2012, οδήγησε τις αποδόσεις κάτω από εκείνες που οι ιδιώτες επενδυτές πιστεύουν ότι πρέπει να είναι ώστε να καλύπτουν τους αναλαμβανόμενους κινδύνους.
Ως αποτέλεσμα, οι ξένοι επενδυτές περικόπτουν τις θέσεις τους στην περιφέρεια, «γεγονός που έχει την ατυχή παρενέργεια να κάνει την περιφέρεια όλο και περισσότερο να εξαρτάται από την ΕΚΤ».
Έτσι καθώς η ΕΚΤ κινείται προς την «εξομάλυνση της πολιτικής της», θα αυξάνονται οι εκτιμήσεις ότι η διεύρυνση των spreads σηματοδοτεί «οικονομικό κατακερματισμό». Κάτι για το οποίο η ΕΚΤ έχει μιλήσει από τον Μάρτιο υποστηρίζοντας ότι αν εμφανισθεί μια τέτοια κατάσταση θα παρέμβει...
Όμως όπως παρατηρούν οι αναλυτές του IIF «τα ευρύτερα spreads είναι ο μόνος τρόπος για να βγει η περιφέρεια του ευρώ από αυτήν την εξαρτώμενη από την ΕΚΤ ισορροπία».
Μάλιστα «ο φόβος του παγκόσμιου πληθωρισμού οδήγησε σε απότομη άνοδο των ονομαστικών αποδόσεων των ομολόγων, αλλά ο αντίκτυπος στην περιφέρεια του ευρώ ήταν μέχρι στιγμής μέτριος....». Και υποδεικνύουν ότι εκεί που αυτό φαίνεται για τα καλά είναι η διαπίστωση του ότι «τα πραγματικά πιο μακροπρόθεσμα επιτόκια, τα οποία στην Ιταλία παραμένουν ελαφρώς πάνω από τις ΗΠΑ...». Και οι αναλυτές του IIF επιμένουν πως «αυτή η εικόνα είναι παραπλανητική, καθώς η τεράστια κλίμακα του QE της ΕΚΤ, λόγω του COVID, έχει αγκιστρώσει τις αποδόσεις της περιφέρειας κάτω από εκεί που θα τις έθεταν οι αγορές».
Και γι' αυτό οι ξένοι επενδυτές μειώνουν στις οικονομίες αυτές τις συμμετοχές τους. Αλλά «αυτό το πρόβλημα δεν ισχύει με την ίδια σοβαρότητα στην περιφέρεια του ευρώ. Φαίνεται ότι υπάρχει περισσότερο ζήτημα για την Ιταλία παρά για την Ισπανία».
«Οι ξένες συμμετοχές έχουν υποχωρήσει απότομα σε γενικές γραμμές, προφανέστερα για την Ελλάδα και την Ιταλία, ίσως επειδή εκεί οι αποδόσεις είναι πιο "ασυγχρόνιστες" με την αντίληψη του κινδύνου των αγορών...» .
Κάτω από την επιφάνεια των καλών αποδόσεων – σημειώνει το report του IIF που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αναδιάρθρωση του χρέους το 2012 (PSI) - «κρύβεται η αυξανόμενη εξάρτηση της Ιταλίας και της Ελλάδας από την ΕΚΤ, κάτι που μόνο υψηλότερες αποδόσεις –που θα προσελκύσουν έτσι ιδιώτες επενδυτές πίσω σε ομόλογα της περιφέρειας– μπορούν να διορθώσουν...».