Η ΕΚΤ συνεχίζει να μειώνει την στήριξη των κρατικών ομολόγων

Την περασμένη εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πραγματοποίησε αγορές περιουσιακών στοιχείων (ομόλογα) μέσω του PEPP για 7,42 δισ. ευρώ.

Πρόκειται για άλλο ένα βήμα στην διαδικασία μείωσης των παρεμβάσεών της καθώς είναι μια σημαντική πτώση από 11,8 δισ. την προηγούμενη εβδομάδα ή τα 18 δισ. ευρώ δύο εβδομάδες πριν. Αυτό σημαίνει ότι οι συνολικές αγορές της ΕΚΤ έχουν φτάσει πλέον τα 1.585,06 δισεκατομμύρια από το σύνολο των διαθεσίμων του PEPP που είναι 1.850 δισ. 

Το «κλείσιμο» των νέων επιπλέον αγορών μέσω του PEPP θα πραγματοποιηθεί όπως έχει ανακοινωθεί στις 31 Μαρτίου και στην συνέχεια μέχρι και το 2024, η ΕΚΤ θα συνεχίσει να επανεπενδύει με μία σχετική ελαστικότητα τις λήξεις του. 

Στην πραγματικότητα αυτή η δεύτερη φάση του PEPP, θα αφορά κυρίως τις οικονομίες του ευρωπαϊκού νότου, στις οποίες έχουν «ξοδευτεί» τα μεγαλύτερα ποσά του PEPP. Συνολικά η ΕΚΤ έχει «ξοδέψει» ένα περίπου τρις ευρώ για την αγορά ιταλικών και ισπανικών ομολόγων με στόχο την συγκράτηση των αποδόσεων τους σε επίπεδα πολύ χαμηλά έτσι ώστε να είναι δυνατή η αναχρηματοδότηση του χρέους τους και η αντιμετώπιση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων τους ιδιαίτερα στην διετία της πανδημίας. 

Ισχυρή η παρουσία της ΕΚΤ και στις αγορές των ελληνικών ομολόγων, ιδιαίτερα μετά το Μάρτιο του 2020 μέσω του PEPP, σε σημείο μάλιστα που οι αγορές να υπερκαλύπτουν την διαθεσιμότητά τους στην δευτερογενή αγορά. 

Μια ματιά στα τραπεζικά χαρτοφυλάκια πάντως δείχνει ότι η ΕΚΤ με τις αγορές αυτές επέτρεψε την μετακίνηση – κοινώς «ξεφόρτωμα» – τεράστιων όγκων κρατικού χρέους από το τραπεζικό σύστημα στην ΕΚΤ. Το ενδιαφέρον βέβαια εδώ είναι ότι η ρευστότητα που κάλυψε τις αγορές αυτές μέσω του ευρωπαϊκού συστήματος κεντρικών τραπεζών προέρχεται κυρίως από την Bundesbank…

Και το μεγάλο ερώτημα για το 2022 είναι το αν και πώς η ΕΚΤ θα καταφέρει να κρατήσει το τραπεζικό σύστημα και την χρηματοδότηση των οικονομιών της Ευρωζώνης σε «ισορροπία» αποσύροντας σταδιακά αυτή την ρευστότητα, με πρώτο βήμα το «κλείσιμο» του PEPP τον Μάρτιο του 2022. 

Βέβαια σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της κας Λαγκάρντ έχουν προβλεφθεί κάποιες ευελιξίες τόσο για το PEPP όσο και για το APP, που προορίζονται στο να αντιμετωπίσουν ξαφνικές ανισορροπίες, είτε συνολικά στο σύστημα, είτε – λόγω του χρέους – σε κάποιες από τις περιοχές του συστήματος, ειδικά αυτές της νότιας Ευρώπης (Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα)… 

Σύμφωνα πάντως με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΚΤ  στην Ευρωζώνη έχουν αρχίσει να μεταβάλλονται τα νομισματικά μεγέθη στην κατεύθυνση αυτή. Για παράδειγμα η αύξηση της συνολικής προσφοράς χρήματος Μ3 τον Νοέμβριο, επιβραδύνθηκε στο + 7,3% από + 7,7% τον Οκτώβριο.

Επίσης ο μέσος όρος για το τρίμηνο του Νοεμβρίου διαμορφώθηκε στο + 7,5%.

Το σύνολο του Μ1, το οποίο περιλαμβάνει μετρητά και καταθέσεις μίας ημέρας, από την πλευρά του επιβραδύνθηκε στο + 9,9% από + 10,7% τον Οκτώβριο. Παρ’ όλα αυτά ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των δανείων προς νοικοκυριά αυξήθηκε ελαφρά στο + 4,2% από + 4,1%, ενώ τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις επιταχύνθηκαν επίσης στο + 2,9% από + 2,5%.