Ροή
Το διεθνές αεροπορικό ενδιαφέρον έχει ξυπνήσει η χρεοκοπημένη Alitalia το πωλητήριο της οποίας έχει πάρει παρατάσεις επί παρατάσεων με τις τελευταίες προσφορές να κατατίθενται προ ολίγων ημερών και την προθεσμία για αποπληρωμή των δανείων να εκπνέει το πρώτο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου. Οι μνηστήρες μάλιστα όπως φαίνεται μειώνονται αντί να αυξάνουν την ώρα που η Ρώμη έχει εδώ και καιρό αποκλείσει το ενδεχόμενο επανεθνικοποίησής της αεροπορικής εταιρείας που κάποτε υπήρξε κάποτε σύμβολο της οικονομικής ανάπτυξης της μεταπολεμικής Ιταλίας, αλλά σήμερα καλείται να αντιμετωπίσει τους αερομεταφορείς χαμηλού κόστους και τα τρένα υψηλών ταχυτήτων παρότι δεν έχει προχωρήσει στις απαραίτητες επενδύσεις για να διευρύνει τα περιθώρια κέρδους της.
Η Alitalia, η οποία υπήρξε κερδοφόρα μόνο μερικές χρονιές στην 70χρονη πορεία της έχει τεθεί υπό ειδικό καθεστώς διαχείρισης ένα και πλέον χρόνο αφότου ο μέτοχος από το Άμπου Ντάμπι, Etihad Airways σταμάτησε να την χρημαατοδοτεί και το προσωπικό της απέρριψε το σχέδιο διάσωσής της διοίκησης το οποίο προέβλεπε ανακεφαλαιοποίηση ύψους 2 δισ. ευρώ και 1.600 απολύσεις και μείωση μισθών στους 10.900 εναπομείναντες.
Κάπως έτσι η αεροπορική εταιρεία μπήκε σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης τον Μάιο του 2017 κι έκτοτε η Ιταλική κυβέρνηση αναζητά επενδυτή για την διάσωσή της. Να υπενθυμίσουμε ότι οι αρχικές προσφορές κατατέθηκαν τον Οκτώβριο του 2017 κι όλα έδειχναν ότι θα περνούσαμε στην δεύτερη φάση του διαγωνισμού ένα μήνα αργότερα, Οι βελτιωμένες προσφορές που θα κατατίθεντο τότε θα περνούσαν στην φάση της αξιολόγησης και εν συνεχεία η καλύτερη εξ αυτών θα περνούσε στα χέρια των ρυθμιστικών αρχών και των αρμοδίων περί του ανταγωνισμού. Ο εκλογικός πυρετός στον οποίο βρισκόταν η γειτονική χώρα εκείνη την περίοδο μετέφερε την δεύτερη φάση του διαγωνισμού για τις 30 Απριλίου του επόμενου έτους. Για να μπορέσει μάλιστα να κρατηθεί η Alitalia στην «εντατική» μέχρι τον Μάιο , η ιταλική κυβέρνηση αποφάσισε να προσθέσει στο δανεισμό ύψους 600 εκατ ευρώ του αερομεταφορέα άλλα 300 εκατ ευρώ, επεκτείνοντας παράλληλα την αποπληρωμή τους έως και τις 15 Δεκεμβρίου 2018. Αυτό βέβαια πολύ πριν η «αιωρούμενη» κυβέρνηση που προέκυψε από την διαδικασία, δώσει μια ακόμα παράταση, μεταθέτοντας την ημερομηνία για τον τέλος Οκτώβριο του 2018.
Οι ενδιαφερόμενοι μνηστήρες από την ημέρα που μπήκε το πωλητήριο μέχρι σήμερα ήταν πολλοί ωστόσο κάποιοι φαίνεται να αποχωρούν της διεκδίκησης όσο περνά ο καιρός. Η γερμανική Lufthansa, η βρετανική Easyjet καθώς και η ιρλανδική Ryanair ήταν μόνο 3 από τις 7 εταιρείας που εκδήλωσαν ενδιαφέρον στον διαγωνισμό του προηγούμενου χρόνου , όπως είχε ανακοινώσει τότε η Alitalia χωρίς να προχωρήσει σε λεπτομέρειες επί των προσφορών.
Ωστόσο Lufthansa και Easy Jet είχαν ενδιαφερθεί για την εξαγορά μέρους της αεροπορικής εταιρείας, γεγονός που δυσσαρέστησε ιδιαίτερα την Ρώμη η οποία επιθυμεί να πουλήσει μια κι έξω το σύνολο τους αερομεταφορέα σε μια προσπάθεια να μειώσει τις επιπτώσεις για τους 12.000 εργαζομένους της. Σύμφωνα με τότε δημοσίευμα της ιταλικής Corriere de la Serra, η Lufthansa προσέφερε περί τα 500 εκατ. ευρώ για να αποκτήσει αεροσκάφη, συγκεκριμένα slot της αλλά και τμήμα του πληρώματός της αεροπορικής. Η προσφορά του γερμανικού αερομεταφορέα – στον οποίο ανήκουν οι Brussels Airlines, Swiss, Austrian and Eurowings- ήρθε λίγο αφότου είχε κλείσει συμφωνία για την εξαγορά ενός μέρους της χρεοκοπημένης Air Berlin έναντι 210 εκατ. ευρώ. Ωστόσο η γερμανική εταιρεία φαίνεται να έχει χάσει το ενδιαφέρον της και αυτή τη φορά δεν προχώρησε στην κατάθεση προσφοράς. «Η Alitalia θα πρέπει να αναδιαρθρωθεί σημαντικά για να αναζωπυρωθεί το ενδιαφέρον μας» είχε αναφέρει σχετικά ο γενικός διευθυντής της, Carsten Spohr.
Στην περίπτωση της Easyjet είχε εξαρχής διεκδικήσει «συγκεκριμένα τμήματα της υπό αναδιάρθρωση εταιρείας» χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες ως προς το ποια τμήματα ήταν αυτά. Ο Low cost αερομεταφορέας με έδρα την Βρετανία εκτιμά ότι η εξαγορά της Alitalia θα συμβάλει αισθητά στην ενδυνάμωση της παρουσίας του στην Ιταλία όπου την πρωτοκαθεδρία έχει μέχρι στιγμής το αντίπαλο δέος, Ryanair. «Το ενδιαφέρον μας για τον ιταλικό αερομεταφορέα συμβαδίζει με τα σχέδιά μας για την ιταλική αγορά», είχε τονίσει χαρακτηριστικά σε ανακοίνωσή της. Το ενδιαφέρον της μάλιστα παραμένει ζωντανό αφού η Easy Jet επιβεβαίωσε στις αρχές Νοεμβρίου ότι υπέβαλε αναθεωρημένη πρόταση ενδιαφέροντος εξαγοράς για τον ιταλικό αερομεταφορέα.
Στο παρελθόν είχαν ενδιαφερθεί και οι ανταγωνιστές χαμηλού κόστους της EasyJet, Wizz Air Holdings Plc και Air France-KLM, πρώην μέτοχος της Alitalia το 10% της οποίας ανήκει στην Delta Airlines. Ενδιαφέρον το οποίο εν συνεχεία απορύσθηκε είχε δείξει και η Ryanair. Όσο για την Emirates, την μεγαλύτερη αεροπορική εταιρεία στον κόσμο σε διαδρομές μακρινών αποστάσεων, που είχε στο παρελθόν ακουστεί ως ένας από τους μνηστήρες επιβεβαίωσε ότι δεν κατέθεσε νέα προσφορά, σύμφωνα με τις δηλώσεις του προέδρους της Τιμ Κλαρκ. Παρά την αποχώρησή του βέβαια ο πρόεδρος της Emirates επιβεβαίωσε ότι η ιταλική αγορά παραμένει ελκυστική λόγω του μεγέθους αλλά και της έντονης ζήτησης που καταγράφει.
Έντονο ενδιαφέρον υπάρχει κι από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η αμερικανική Delta Airlines έχει βάλει σοτ μάτι τις υπερατλαντικές πτήσεις της Αlitalia οι οποίες εκτιμώνται ιδιαιτέρως επικερδείς. Μάλισα η αμερικανική εταιρεία περιέγραψε την Alitalia ως μακροπρόθεσμο εταίρο στις υπερατλαντικές πτήσεις της δεδομένης και της μετοχικής της συμμετοχής στην Air France-KLM και προσέθεσε ότι συνεχίζει να διερευνά τρόπους συνεργασίας με τον μεταφορέα με έδρα τη Ρώμη. Αξίζει να σημειωθεί βέβαια ότι η αμερικάνικη εταιρία δεν μπορεί να αποκτήσει περισσότερο από το 49% της Αlitalia, αφού σε διαφορετική περίπτωση θα παραβιαστεί η συμφωνία «ανοικτών αιθέρων» που έχει υπογραφεί μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ (και η οποία απαγορεύει σε ξένες εταιρίες να ελέγχουν πάνω από το 49% αερομεταφορέων της Ένωσης).
Τελευταία προσφορά φαίνεται να είναι αυτή των ιταλικών σιδηροδρόμων, Ferrovie dello Stato, ο οποίος μπήκε στα πλάνα της Ρώμης μετά τις γενικές εκλογές του Μαρτίου που οδήγησαν σε ένα λαϊκιστικό κυβερνητικό συνασπισμό. Η συμμετοχή ωστόσο της Ferrovie στο μετοχικό κεφάλαιο της Alitalia κρίνεται από κάποιους μη ασφαλής επιλογή αφού θα μπορούσε να μπλοκάρει τις συνομιλίες με την EasyJet, δεδομένου ότι τα τρένα μεγάλης ταχύτητας αποτελούν βασικό ανταγωνιστή στις εσωτερικές διαδρομές, στις οποίες και ποντάρει ο βρετανικός αερομεταφορέας.
Η ίδια η κυβέρνηση θα μπορούσε επίσης να πάρει το 15% της αεροπορικής. Μια τέτοια συμφωνία όμως θα αποτελούσε τροχοπέδη σε πιθανή εξαγορά αφού θα μπλοκάρει τις μαζικές περικοπές θέσεων εργασίας που ενδεχομένως θα θελήσουν να επιβάλλουν οι επενδυτές για την εξυγίανσή της αεροπορικής.
Τα σενάρια είναι πολλά αλλά σίγουρα κάποιο από όλα θα πρέπει να προχωρήσει αν σκεφτεί κανείς ότι η προθεσμία της αποπληρωμής του δανείου πλησιάζει επικίνδυνα και πολλοί εκτιμούν ότι η Alitalia δεν θα είναι σε θέση να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις της εάν δεν βρει επενδυτή.
