Ροή
Την ανθεκτικότητά του επισφράγισε ο ελληνικός τουρισμός τα τελευταία χρόνια, αφού παρά την πανδημία, την αβεβαιότητα που έφερε ο πόλεμος στην Ουκρανία και τις πληθωριστικές που φόβησαν ήδη κάποιους ευρωπαίους ταξιδιώτες, έδειξε ότι μπορεί να κινηθεί στα επίπεδα του 2019. Πέρα από τις ισχυρές του επιδόσεις μάλιστα, ή καλύτερα χάρη σε αυτές, την ίδια ανθεκτικότητα επέδειξαν και οι ξενοδοχειακές επενδύσεις με την ροή τους να διατηρείται σταθερή τα προηγούμενα χρόνια και να αυξάνει φέτος όπου ο κλάδος κινείται σε υψηλότερα από τα αναμενόμενα επίπεδα.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι μέσα σε αυτά τα τρία χρόνια της πανδημίας κατάφεραν να ενεργοποιηθούν περισσότερα εγχώρια και ξένα κεφάλαια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ για μονάδες πολλών αστέρων, οι οποίες αναβαθμίζουν το ελληνικό τουριστικό προϊόν και θέτουν τις βάσεις για επισκέπτες υψηλότερων εισοδηματικών κριτηρίων τα επόμενα χρόνια.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου, σε απόλυτα νούμερα προστέθηκαν 81 νέες μονάδες, το 2020, ενώ άλλες 69 προστέθηκαν το 2021, δηλαδή αθροιστικά περίπου 150 νέα ξενοδοχεία σε μια διετία. Για τα επόμενα έτη δε, οι αναπτύξεις που δρομολογούνται είναι πολυάριθμες και μεταξύ τους περιλαμβάνονται και μεγαλεπήβολα πρότζεκτ.
Τα μεγάλα πρότζεκτ
Προς επίρρωση του παραπάνω να αναφέρουμε ότι ο προϋπολογισμός των στρατηγικών επενδύσεων στον τουρισμό που έχουν εγκριθεί από τη Διυπουργική Επιτροπή από τα τέλη του 2021 μέχρι τα μέσα του φετινού καλοκαιριού ξεπερνά το 1 δισ., χωρίς να σε αυτά να υπολογίζονται τα projects που δεν προχωρούν με fast track διαδικασίες αδειοδότησης.
Για παράδειγμα στις τελευταίες επενδύσεις που ενέκρινε η Επιτροπή συγκαταλέγεται το Saronida Olympos Golf Project που θα αναπτύξει η Vita Development. Το μεγαλεπήβολο έργο, γνωστό κι ως μικρό Ελληνικό, έχει προϋπολογισμό 840 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία ενός σύνθετου τουριστικού καταλύματος, ενός γηπέδου γκολφ, το οποίο εκτιμάται ότι θα είναι το μεγαλύτερο της Αττικής, χώρων αναψυχής ακόμα κι ενός ελικοδρομίου.
Στο τουριστικό χωριό που θα αναπτυχθεί σε μία έκταση 6.500 στρεμμάτων, σε μικρή απόσταση από το Grand Resort Lagonissi, θα δημιουργηθούν επίσης, μία μαρίνα για τον ελλιμενισμό τουριστικών σκαφών, καθώς και εγκαταστάσεις παραγωγής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Δεδομένου δε ότι το project αφορά τόσο ξενοδοχειακή όσο και οικιστική ανάπτυξη, προβλέπεται η κατασκευή μονάδας για διαχείριση στερεών αποβλήτων, αφαλάτωση και βιολογικό καθαρισμό λυμάτων.
Η νέα στρατηγική επένδυση, που εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί σε βάθος 8ετίας, αναμένεται να δημιουργήσει περισσότερες από 800 μόνιμες θέσεις εργασίας κατά τη λειτουργία της, ενώ κατά την κατασκευαστική περίοδο του έργου αναμένεται να δημιουργηθούν περισσότερες από 1.200 θέσεις απασχόλησης ορισμένου χρόνου.
Την ίδια στιγμή σε φάση δημόσιας διαβούλευση βρίσκεται και το νέο εγχείρημα του ομίλου Μεταξά στην Κρήτη. Ο λόγος για το Cape Tholos ένα σύνθετο τουριστικό κατάλυμα προϋπολογισμού 126 εκατομμυρίων, το οποίο περιλαμβάνει την δημιουργία ενός ξενοδοχειακού συγκροτήματος δυναμικότητας 189 δωματίων αλλά και την ανέγερση 136 κατοικιών διαφόρων μεγεθών με στόχο η συνολική του δυναμικότητα να φτάσει τις 1.044 κλίνες. Η νέα μεγάλη επένδυση του Metaxa Hospitality Group θα υλοποιηθεί σε έκταση 1.224 στρεμμάτων στην Τοπική Κοινότητα Καβουσίου και πέρα από τα καταλύματα, εντός της θα υπάρχουν δύο εστιατόρια, spa 1.500 τ.μ., γυμναστήριο και αθλητικές εγκαταστάσεις, κοινόχρηστες πισίνες, ελικοδρόμιο, ενώ προβλέπεται να κατασκευαστεί και μαρίνα δυναμικότητας 33 σκαφών.
Ένα βήμα πιο κοντά, μετά και τη δημόσια διαβούλευση, έρχεται και η επένδυση της Cretan Sun and Sea Developments, 100% θυγατρικής του κυπριακού ομίλου εταιρειών Λεπτός, στα Χανιά. Το επενδυτικό πρότζεκτ που φέρει την επωνυμία Costa Nopia θα αναπτυχθεί σε έκταση 1.130 στρεμμάτων και θα περιλαμβάνει 13 γειτονιές με περίπου 830 κατοικίες και εμπορικά καταστήματα. Εντός του θα λειτουργήσουν μεταξύ άλλων δύο ξενοδοχεία συνολικής δυναμικότητας 300 δωματίων και 600 κλινών, ένα ιατρείο κι ένα φαρμακείο για την εξυπηρέτηση των αναγκών των κατοίκων και των επισκεπτών, ένα μικρό γκολφ, εστιατόρια, μουσείο ελιάς, εγκαταστάσεις ερευνητικού & εκπαιδευτικού κέντρου στον πρωτογενή τομέα καθώς και ένας μικρός λιμένας που θα μπορεί να φιλοξενήσει έως 100 τουριστικά σκάφη.
Να θυμίσουμε ότι η εν λόγω επένδυση έχει ενταχθεί ήδη από το 2019 στο καθεστώς των στρατηγικών επενδύσεων και μάλιστα δεν είναι η μόνη που δείχνει να «ξεπαγώνει». Στα τέλη του 2021 μεταβιβάστηκε από το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) στον όμιλο του ελληνοαμερικανού επιχειρηματία Μερκούριου Αγγελιάδη και η έκταση του Golf Αφάντου Ρόδου. Πλέον, η έκταση μεταφέρεται στο χαρτοφυλάκιο των Mitsis Hotels, και εντός της προβλέπεται να κατασκευαστούν τρία ξενοδοχεία, βίλες, γήπεδο γκολφ και μια σειρά από άλλες εγκαταστάσεις, σε ένα πρότζεκτ με προϋπολογισμό άνω των 225 εκατ. ευρώ.
Στην περίπτωση των Χανίων μάλιστα, και συγκεκριμένα στον κόλπο Κισσάμου επεκτείνεται και ο όμιλος Ανδρεάδη. Σε έκταση 200 στρεμμάτων που απέκτησε στην περιοχή, ο όμιλος σχεδιάζει να αναπτύξει το πρώτο Ikos Resort της Κρήτης με μια επένδυση που φτάνει τα 125 εκατ. ευρώ. Το ξενοδοχειακό συγκρότημα θα είναι δυναμικότητας 400 δωματίων, bungalows και βιλών, κι αναμένεται να ανοίξει τις πόρτες του το 2025.
Στην ήδη υπάρχουσα ανάπτυξη αναμένεται να συμβάλλει και το Καθεστώς «Ενίσχυσης Τουριστικών Επενδύσεων» του νέου Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022, οι αιτήσεις για το οποίο ξεκινούν από την Δευτέρα 5 Σεπτεμβρίου κι αναμένεται να διαρκέσουν έως και την 5η Δεκεμβρίου 2022.
Αρκεί να αναφέρουμε ότι μόλις τις προηγούμενες εβδομάδες, εντάχθηκαν στον Αναπτυξιακό Νόμο 4 πεντάστερα ξενοδοχεία, 2 τετράστερα ξενοδοχεία και 1 ξενοδοχείο τριών αστέρων για εκσυγχρονισμό. Σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις της γενικής διεύθυνσης Αναπτυξιακών Νόμων και Άμεσων Ξένων Επενδύσεων τα επενδυτικά σχέδια το πράσινο φως έλαβαν τα επενδυτικά σχέδια της WHG στο Σούνιο, της ΕΡΜΗΣ στη Σαντορίνη και της EASTMED REAL ESTATE στο Λουτράκι. Αντίστοιχα τα επενδυτικά σχέδια της ELEGANT AVATON RESORT στη Νάξο, της LOVIN GREECE στο Λουτράκι, της THE ATOMIUM στο Βόλο και του ΚΑΡΝΑΓΙΟΥ ΣΕΡΙΦΟΥ στη Σέριφο εντάχθηκαν στο καθεστώς ενίσχυσης της Επιχειρηματικότητας Πολύ Μικρών και Μικρών Επιχειρήσεων.
Εξ αυτών μάλιστα η επένδυση του Σουνίου αφορά την δημιουργία μονάδας πέντε αστέρων κοντά στην παραλία Πούντα Ζέζα η οποία θα αναπτυχθεί από τον όμιλο WH Europe στον οποίο συμμετέχουν ισραηλινά κεφάλαια. Το ξενοδοχείο θα ονομαστεί Isla Brown Sounio και θα αποτελεί κομμάτι του αναπτυξιακού σχεδίου της αλυσίδας Brown hotels, που τα τελευταία χρόνια επεκτείνεται με εντατικούς ρυθμούς εντός και πέριξ της Αττικής, με μονάδες στο κέντρο της Αθήνας, στους Αγίους Θεόδωρους, στην Ερέτρια και στη Χαλκίδα. Η μονάδα θα είναι δυναμικότητας 179 δωματίων/406 κλινών, συνολικού επιλέξιμου κόστους ίσου με 14,2 εκατ. Ευρώ ενώ το ποσό ενίσχυσης, με τη μορφή της φορολογικής απαλλαγής, θα φτάσει τα 1,4 εκατ. ευρώ.
