Ροή
«Εάν οι πολιτικοί είχαν το ταλέντο που επέδειξε ο Μάριο Ντράγκι ως κεντρικός τραπεζίτης, η Ευρώπη θα ήταν πολύ διαφορετική σήμερα». Σε αυτή τη φράση του Constantine Fraser, αναλυτή της TS Lombard, θα μπορούσε να συνοψιστεί η προσπάθεια του Μάριο Ντράγκι να επιτελέσει το έργο του στην ΕΚΤ.
Την Πέμπτη ο Ιταλός τραπεζίτης έδωσε το παρών στην τελευταία συνεδρίαση του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ από τη θέση του επικεφαλής, καθώς στις 31 Οκτωβρίου λήγει η οκταετής θητεία του.
Ελάχιστα 24ωρα πριν «κουνήσει το μαντήλι» από το στρατηγείο της Φρανκφούρτης και παραδώσει τα ηνία στην Κριστίν Λαγκάρντ, ένας μίνι απολογισμός της θητείας του Μάριο Ντράγκι στην ΕΚΤ είναι αναπόφευκτος. Και μπορεί η αναγνώριση ότι «πέτυχε» να μπορεί δύσκολα να αξιολογηθεί, η παραδοχή ωστόσο ότι «προσπάθησε» δεν μπορεί εύκολα να αγνοηθεί.
Ο άνθρωπος που «έσωσε» το ευρώ με την περίφημη φράση του «whatever it takes» το 2012, δεν φεύγει… άπραγος από την ΕΚΤ.
Ήταν 12 Σεπτεμβρίου όταν ο Ντράγκι ανακοίνωσε τη μείωση των καταθετικών επιτοκίων της ΕΚΤ κατά 10 μονάδες βάσης, στο -0,50%, κηρύσσοντας παράλληλα την επανεκκίνηση του Προγράμματος Ποσοτικής Χαλάρωσης (QE) με αγορές ομολόγων 20 δισ. ευρώ μηνιαίως από την 1η Νοεμβρίου. Τα μέτρα αυτά ξεσήκωσαν πλήθος αντιδράσεων στους κόλπους της κεντρικής τράπεζας.
«Ο διχασμός που έχει προκληθεί στο εσωτερικό της ΕΚΤ δεν μπορεί να αγνοηθεί», παραδέχεται ο Gilles Moec, οικονομολόγος της Axa Group.
«Ειρωνικό μεν, αληθινό δε. Το τέλος της θητείας του Μάριο Ντράγκι στην ΕΚΤ συμπίπτει με μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από ενίσχυση των προβληματισμών για την αποτελεσματικότητα της νομισματικής πολιτικής. Οι προβληματισμοί αυτοί αυξάνουν τις εκκλήσεις για πιο ενεργό ρόλο των δημοσιονομικών πολιτικών», σχολιάζει, από την πλευρά της, η Silvia Dall’Angelo, οικονομολόγος της Hermes Investments.
Αποχωρώντας από την ΕΚΤ ο Μάριο Ντράγκι απηύθυνε νέα έκκληση προς τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να λάβουν μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής, αφού είναι σαφές ότι τα μέτρα νομισματικής πολιτικής εξαντλούνται.
«Οι κυβερνήσεις πρέπει να ακούσουν τις συστάσεις του Ντράγκι», σημειώνει ο Oliver Blackbourn, manager της Janus Henderson. «Εάν υπήρξε ένας κεντρικός τραπεζίτης που θεωρήθηκε σταρ, αυτός είναι ο Μάριο Ντράγκι», δεν διστάζει να τονίσει.
Το «βαρύ» κληροδότημα στην Λαγκάρντ
Το στοίχημα για τη διάδοχο του Μάριο Ντράγκι, Κριστίν Λαγκάρντ, που θα αναλάβει τα ηνία της ΕΚΤ την 1η Νοεμβρίου, είναι μεγάλο. Και σίγουρα δεν συνιστά μια εύκολη αποστολή για τον άνθρωπο που θα κάτσει στην «ηλεκτρική καρέκλα» μετά τον «Super Mario».
Η μέχρι πρότινος «Σιδηρά Κυρία» του ΔΝΤ καλείται να επαναφέρει την ενότητα στους κόλπους της ΕΚΤ και να γεφυρώσει το χάσμα που επέφεραν τα μέτρα του Σεπτεμβρίου. Αυτό κρίνεται απαραίτητο για να συνεχίσει η ΕΚΤ να εξυπηρετεί την αποστολή και το έργο της.
«Για να είναι αποτελεσματικό το έργο της ΕΚΤ προσεχώς, η Λαγκάρντ θα πρέπει να ρίξει τους τόνους και να γεφυρώσει το χάσμα που έχει προκύψει», τονίζει ο Florian Hense, οικονομολόγος της Berenberg bank.
Η ίδια άλλωστε θα επιχειρήσει να αγοράσει λίγο χρόνο, αφού έχει δεσμευθεί ότι θα προχωρήσει σε αναθεώρηση του δικτύου νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, όταν αναλάβει επικεφαλής της.
«Καθώς ο Ντράγκι φεύγει, το ευρωπαϊκό project χάνει έναν από τους πρωταθλητές του. Πλέον η αποστολή για μεγαλύτερη ενοποίηση της Ευρωζώνης καθίσταται όλο και πιο δύσκολη», σχολιάζει η Dall’Angelo.
«Εκτιμούμε ότι για λίγο καιρό, η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ θα μπει στον αυτόματο πιλότο», προβλέπουν οι αναλυτές της BNP Paribas.
«Οι επενδυτές περιμένουν ποια μέρη της κληρονομιάς του Ντράγκι θα προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα η Λαγκάρντ. Οι πολιτικές της ικανότητες μπορούν να βοηθήσουν την Ευρωζώνη;» διερωτάται ο Oliver Blackbourn.
Οι ημερομηνίες – σταθμοί μιας θυελλώδους θητείας στην ΕΚΤ
Νοέμβριος 2011
Ο Μάριο Ντράγκι ανέλαβε τα ηνία της ΕΚΤ. Λίγες μέρες μετά, ανακοίνωσε μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ.
Ιούλιος 2012
Ο Ντράγκι ανέλαβε τη δέσμευση πως θα κάνει “whatever it takes” (ό,τι χρειαστεί) για να σώσει το ευρώ, στο αποκορύφωμα της κρίσης. Πρόκειται, χωρίς αμφιβολία, για την πιο διάσημη φράση του Ιταλού κεντρικού τραπεζίτη που δύσκολα θα ξεχαστεί.
Ιούνιος 2014
Καθώς η ανάπτυξη της Ευρωζώνης ήταν ακόμη αδύναμη, η ΕΚΤ αποφάσισε να προχωρήσει στη μείωση των καταθετικών επιτοκίων σε αρνητικά επίπεδα.
Αρχές 2015
Ακολουθώντας το παράδειγμα άλλων μεγάλων κεντρικών τραπεζών, η ΕΚΤ αποφάσισε την έναρξη προγράμματος Ποσοτικής Χαλάρωσης (QE), προκειμένου να τονωθεί ο πληθωρισμός και η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη.
Ιούνιος 2018
Ο Ντράγκι δήλωσε ότι η Ευρώπη δεν απειλείται πια από τις αποπληθωριστικές πιέσεις, ανακοινώνοντας τη λήξη του προγράμματος QE ύψους 2,6 τρισ. ευρώ στο τέλος του 2018.
Δεκέμβριος 2018
Το Ανώτατο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απεφάνθη πως το QE είναι νόμιμο.
Τέλη 2018
Η ΕΚΤ τερματίζει το QE όπως είχε προαναγγείλει.
Σεπτέμβριος 2019
Η ΕΚΤ ανακοίνωσε την επανέναρξη του QE, μειώνοντας εκ νέου τα επιτόκια.
