Ροή
Στη διαπίστωση πως το καθαρό κεφαλαιακό απόθεμα της Ελλάδας έχει υποχωρήσει σημαντικά κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, υπονομεύοντας σημαντικά τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας να επιτύχει υψηλούς και βιώσιμους ρυθμούς ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα, προχωρούν οι αναλυτές της Τράπεζας της Ελλάδος στην έκθεση νομισματικής πολιτικής που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, η κυριότερη αιτία της μείωσης του κεφαλαιακού αποθέματος είναι η σημαντική υστέρηση των επενδύσεων. Παράλληλα, η μείωση των επενδύσεων οδηγεί στη μη αποτελεσματική ανανέωση του παλαιού κεφαλαίου, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο μέσος όρος ηλικίας του.
Λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, με τους αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης και τη μείωση της απασχόλησης, και εξετάζοντας αντίστοιχα τους λόγους καθαρού κεφαλαιακού αποθέματος προς ΑΕΠ και καθαρού κεφαλαιακού αποθέματος προς αριθμό εργαζομένων, η ΤτΕ διαπιστώνει ότι το υπάρχον κεφαλαιακό απόθεμα είναι ικανό να στηρίξει τους τρέχοντες ρυθμούς ανάπτυξης, εφόσον βελτιωθεί ο βαθμός χρησιμοποίησης του παραγωγικού δυναμικού. Εντούτοις, επειδή το κεφαλαιακό απόθεμα γερνάει και η απόδοσή του φθίνει, απαιτείται να ανανεωθεί μέσω επενδύσεων, έτσι ώστε να αυξηθεί η παραγωγικότητά του και να συμβάλλει στην επίτευξη υψηλότερων ρυθμών ανάπτυξης, με στόχο να φθάσει ταχύτερα η ελληνική οικονομία στα προ κρίσης επίπεδα.
Με βάση εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος, για να φθάσει το καθαρό κεφαλαιακό απόθεμα την επόμενη δεκαετία στα επίπεδα του 2010, θα χρειαστεί αύξηση του ακαθάριστου σχηματισμού πάγιου κεφαλαίου σε σταθερές τιμές 2010 κατά περίπου 10% ετησίως μέχρι το 2029, εφόσον διατηρηθεί το υπάρχον μίγμα επενδύσεων.
Αν εξαιρεθούν οι επενδύσεις σε κατοικίες, οι οποίες παρουσίασαν και τη μεγαλύτερη πτώση κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, τότε για να αποκατασταθεί το καθαρό κεφαλαιακό απόθεμα εκτός κατοικιών στα επίπεδα του 2010 θα χρειαστεί αύξηση του ακαθάριστου σχηματισμού πάγιου κεφαλαίου (πλην κατοικιών) σε σταθερές τιμές 2010 κατά περίπου 5% ετησίως μέχρι το 2029. Ρυθμοί αύξησης των επενδύσεων της τάξεως του 5% ετησίως για την επόμενη δεκαετία είναι μεν υψηλοί, αλλά απόλυτα εφικτοί στην παρούσα συγκυρία.
Από την ανάλυση της ΤτΕ προκύπτει ότι το κεφαλαιακό απόθεμα τόσο σε εξοπλισμό μηχανολογικό, μεταφορικό και τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) όσο και σε άλλα προϊόντα υποχώρησε περισσότερο από ό,τι το συνολικό κεφαλαιακό απόθεμα. Θα πρέπει λοιπόν η αύξηση των νέων επενδύσεων μεσοπρόθεσμα να εστιαστεί σε αυτές τις κατηγορίες, οι οποίες θα έχουν και μεγαλύτερη συμβολή στην ανάπτυξη.
Η αύξηση του κεφαλαιακού αποθέματος θα πρέπει να συνοδευθεί από ανάλογη αύξηση της απασχόλησης, ώστε να μην παρατηρηθούν φθίνουσες οικονομίες κλίμακας του κεφαλαίου. Η βελτίωση του επενδυτικού κλίματος, η αύξηση της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, η άρση γραφειοκρατικών δυσκαμψιών ως προς την αδειοδότηση επενδύσεων και η επιτάχυνση των δημόσιων επενδύσεων είναι παράγοντες που μπορούν να διευκολύνουν την αύξηση των επενδύσεων.
