Την Τετάρτη η Κομισιόν προειδοποίησε την Ελλάδα με αποβολή από τη ζώνη Σένγκεν, εάν δεν πράξει τα δέοντα το επόμενο τρίμηνο για «σωστή» φύλαξη των συνόρων της.
Παλιά μου τέχνη κόσκινο. Πόσο να πανικοβληθούμε πια όταν τα τελευταία πέντε χρόνια μας δείχνουν συνεχώς την έξοδο; Από τότε που ξέσπασε η κρίση χρέους στην Ευρωζώνη, αισθανόμαστε περισσότερο «εκτός» παρά εντός.
Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί μάς υπενθυμίζουν συνεχώς, και σε όλα τα επίπεδα, ότι η πρακτική «πονάει χέρι, κόβει χέρι» δεν είναι παρελθόν, όπως θα νόμιζε κανείς, αλλά αγαπημένη τακτική των Βρυξελλών.
Είναι αλήθεια ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν πανικοβληθεί από τις μαζικές ροές των προσφύγων –περισσότεροι από ένα εκατομμύριο πέρασαν τα γερμανικά σύνορα το 2015– αλλά επιδίδονται σε σπασμωδικές κινήσεις: άλλος ζητάει παραδειγματική τιμωρία με αποβολή της Ελλάδας από τη Σένγκεν, άλλος στρατόπεδο 300.000 προσφύγων στην Αθήνα, άλλος «επαναπροώθηση» των προσφύγων στη θάλασσα (κάτι σαν πνιγμός αλλά με θεσμική περιβολή).
Αναρωτιέται, βέβαια, κανείς εάν το τελεσίγραφο για έξοδο από τη Σένγκεν συνιστά πραγματική απειλή ή είναι ένα ακόμη τέχνασμα των Ευρωπαίων για να «σφίξουν τα λουριά» στην Ελλάδα, από τη μία, και να εξευμενίσουν τα πνεύματα στο Βέλγιο, την Αυστρία και τις υπόλοιπες χώρες που αναζητούν εξιλαστήρια θύματα, από την άλλη.
Η αλήθεια είναι πως η Ελλάδα έχει την ιδιαιτερότητα να μην συνορεύει από στεριά με κανένα μέλος της Σένγκεν, το οποίο σημαίνει ότι η αποπομπή της από την Σένγκεν μικρή επίδραση θα έχει στις ροές των προσφύγων. Το βασικό πρόβλημα δημιουργείται σε όσους θέλουν να ταξιδέψουν αεροπορικώς από την Ελλάδα προς την Ευρώπη αλλά, όπως εύστοχα παρατηρεί ο Guardian, οι πρόσφυγες δεν συνωστίζονται στα εκδοτήρια του Ελευθέριος Βενιζέλος για να βγάλουν εισιτήριο για Μόναχο.
Το πρόβλημα, πρωτίστως, βρίσκεται στη Συρία και στον εμφύλιο πόλεμο που μαίνεται με αμυδρές προοπτικές ομαλοποίησης. Δευτερευόντως, όμως, οι Βρυξέλλες θα έπρεπε να ασχοληθούν πιο σοβαρά με την Τουρκία, η οποία δεν φαίνεται ιδιαίτερα πρόθυμη να τηρήσει τη συμφωνία για συγκράτηση των μεταναστευτικών ροών –έναντι γενναίου check 3 δισ. ευρώ, για αρχή. Η γνωστή τακτική της Τουρκίας να παίζει κρυφτό, δηλαδή.
Η έξοδος από τη Σένγκεν εμπεριέχει βαρείς συμβολισμούς και σύμφωνα με πολλούς αναλυτές ανοίγει το δρόμο για Grexit. Αν σπάσει η αλυσίδα σε πολιτικό επίπεδο, θα σπάσει και σε οικονομικό, αφού η Ελλάδα τίθεται αυτομάτως σε καθεστώς sui generis.
Αντ’ αυτού, οι Βρυξέλλες φαίνεται να προτιμούν να χρηματοδοτήσουν έναν φράχτη στα σύνορα των Σκοπίων με την Ελλάδα για να κρατήσουν μακριά από τα σπίτια τους το πρόβλημα. Έτσι, αποφεύγουν την «πολιτική κακοτοπιά» της κατάργησης ή διάσπασης της Σένγκεν.
Το σενάριο αυτό φαίνεται σχεδόν βέβαιο και συνιστά πιο απτή απειλή για τη χώρα μας, καθώς οι χιλιάδες εκατοντάδες πρόσφυγες και μετανάστες θα εγκλωβιστούν σε ελληνικό έδαφος, μεταξύ χερσαίων και θαλάσσιων τειχών. Η «ιδέα» των Σλοβένων κερδίζει συνεχώς έδαφος στις Βρυξέλλες, με τον ίδιο τον Juncker να καλωσορίζει την ιδέα του «ανθρωποαπωθητικού» τείχους.
Αυτό που μένει να δούμε, είναι πότε οι Ευρωπαίοι εταίροι μας θα αποδεχθούν επιτέλους ότι τα ελληνικά σύνορα –γεωγραφικά, οικονομικά, πολιτισμικά– είναι και ευρωπαϊκά. Όταν το πάρουν απόφαση, πολλά θα αλλάξουν στην κοινοτική πολιτική.
