Γιατί οι ελεύθεροι επαγγελματίες είναι πάντοτε τα εξιλαστήρια θύματα που πρέπει να καλύπτουν τις «μαύρες τρύπες» του εκάστοτε προϋπολογισμού;
Είναι διαπιστωμένο, πλέον, ότι κάθε φορά που η εκάστοτε κυβέρνηση προσπαθεί να πατάξει τη φοροδιαφυγή/εισφοροδιαφυγή αυξάνει τους συντελεστές των φόρων ή των εισφορών στους συνήθεις υπόπτους.
Ο συλλογισμός είναι απλός: οι μισθωτοί δεν μπορούν να φοροδιαφύγουν, συνεπώς, τη «νύφη» θα πληρώσουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι κατεξοχήν φοροφυγάδες, τα μαύρα πρόβατα της οικονομίας που ευθύνονται για όλα τα ελλείμματα αυτού του τόπου (ποσοτικά και ποιοτικά).
Πόσο σωστός ή λάθος είναι, όμως, αυτός ο συλλογισμός;
Το σίγουρο είναι ότι είναι απλοϊκός και πέφτει στην παγίδα της «πλάνης της σύνθεσης» (fallacy of composition) – ότι, δηλαδή, ό,τι ισχύει για το μέρος, ισχύει και για το σύνολο.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν είναι μόνο οι υδραυλικοί, οι γιατροί και οι δικηγόροι που είναι βέβαιο ότι φοροδιαφεύγουν, γιατί απλούστατα τους το επιτρέπουμε όλοι εμείς που δεν τους ζητάμε απόδειξη.
Είναι και οι μεταφραστές, οι γραφίστες, οι μηχανικοί, προγραμματιστές και πολλοί ακόμη ελεύθεροι επαγγελματίες που δηλώνουν κανονικά τα εισοδήματά τους -αφού συνεργάζονται κατά κύριο λόγο με εταιρείες- και ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ να φοροδιαφύγουν (δυστυχώς αντί για το συνειδητοποιημένο «δεν πρέπει» επικρατεί η λογική του «δεν μπορώ»).
Αυτοί στραγγαλίζονται κάτω από τους τιμωρητικούς συντελεστές -φορολογίας και ασφάλισης- που επιβάλλει κάθε κυβέρνηση για να «πληρώσει τα σπασμένα».
Ας πάρουμε το παράδειγμα ενός μεταφραστή με ετήσιο εισόδημα 18.000 ευρώ, δηλαδή 1.500 ευρώ/μηνιαίως. Μια χαρά λεφτά, θα σκεφτεί κανείς. Για να δούμε, όμως, τι μένει μετά τους φόρους και τις εισφορές:
Σύμφωνα το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση, υποχρεούται σε ετήσιο φόρο 4.680 ευρώ (18.000*26%) -αφού δεν ισχύει το αφορολόγητο όριο που ισχύει για τους μισθωτούς. Οι ετήσιες ασφαλιστικές εισφορές (σύνταξης και υγείας) ανέρχονται σε 4.860 (18.000*27%).
Αυτό σημαίνει καθαρό εισόδημα 18.000 – 9.540 = 8.460, σαν να λέμε 705 ευρώ τον μήνα, δηλαδή του μένουν λιγότερα από τα μισά χρήματα στην τσέπη.
Για να δούμε, τώρα, τι ισχύει με τα «άσπρα πρόβατα», τους μισθωτούς:
Για το ίδιο ετήσιο εισόδημα (υποθέτοντας ότι λαμβάνει 12 μισθούς για λόγους συγκρισιμότητας), οι ετήσιες εισφορές του ίδιου είναι 2.790 (18.000*15,50%) και ο ετήσιος φόρος του ισούται με 1.860 (3.960 – 2.100 που είναι το αφορολόγητο). Άρα έχουμε συνολικές επιβαρύνσεις 4.650 και καθαρό εισόδημα 13.350, δηλαδή 1.112,50/μήνα.
Το αυτονόητο συμπέρασμα για κάθε λογικό άνθρωπο είναι να επιδιώξει τη μισθωτή εργασία ή -αν ασκεί ελεύθερο επάγγελμα- τη φοροδιαφυγή. Η οικονομία, όμως, δεν θα ανακάμψει ούτε με τους μισθωτούς ούτε με τους φοροφυγάδες.
Θα αναστηθεί με τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους μικρούς επιχειρηματίες, όπως παραδοσιακά είναι δομημένη η ελληνική οικονομία. Το μνημόνιο, όμως, σε συνδυασμό με την ανικανότητα της εκάστοτε κυβέρνησης να πατάξει τη φοροδιαφυγή εξαφανίζουν από το χάρτη την ατομική επιχειρηματική πρωτοβουλία.
