Ποιοι «χάνουν» τον μειωμένο φόρο του επαναπατρισμού

Διευκρινήσεις για τον επαναπατρισμό φορολογικών κατοίκων εξωτερικού (άρθρο 5Γ) δημοσίευσε το υπουργείο οικονομικών και από τα ψιλά γράμματα φαίνεται ότι μόνο εύκολη δεν θα είναι για αρκετούς φορολογούμενους η απόκτηση αλλά και διατήρηση της μείωσης του φόρου. Πολλοί είναι αυτοί που κινδυνεύουν να χάσουν το ευεργέτημα της μείωσης φόρου ακόμα και αν έχουν πάρει την πολυπόθητη έγκριση της Α.Α.Δ.Ε., σε περίπτωση που ο εργοδότης τους προβεί σε μείωση προσωπικού. Η εγκύκλιος ρίχνει φως σε θέματα της παρακράτησης φόρου για τους μισθωτούς ενώ αναφέρει ότι θα συμπεριλαμβάνονται στο νόμο και φορολογούμενοι που επιστρέφουν  για να συστήσουν ομόρρυθμες ή ετερόρρυθμες εταιρείες.

Τα φορολογικά κίνητρα του άρθρου 5Γ του Κ.Φ.Ε. αφορούν σε φορολογούμενους που έρχονται από το εξωτερικό για να εργασθούν ως μισθωτοί σε νέα θέση εργασίας ή να συστήσουν ατομική επιχείρηση. Κατά την αίτηση που υποβάλλεται στην εφορία, για τις περιπτώσεις μισθωτών,  ζητείται από τους φορολογουμένους μια βεβαίωση του εργοδότη τους ότι η θέση που καταλαμβάνουν στην επιχείρηση  πρόκειται για νέα θέση εργασίας. Η παραπάνω βεβαίωση κρύβει πολλά περισσότερα από όσα νομίζαμε μέχρι τώρα  καθώς  σύμφωνα με το υπουργείο , «νέα θέση εργασίας υφίσταται σε περίπτωση αύξησης (σε απόλυτους αριθμούς) του αριθμού των απασχολουμένων, κατά την ημέρα που το φυσικό πρόσωπο, το οποίο υποβάλει αίτημα υπαγωγής στις διατάξεις του παρόντος άρθρου, αναλαμβάνει υπηρεσία στο ημεδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα ή στη μόνιμη εγκατάσταση αλλοδαπής επιχείρησης στην Ελλάδα και εφόσον δεν μειωθεί ο αυξημένος αριθμός θέσεων εργασίας για τουλάχιστον ένα έτος από την ημερομηνία αυτή.»

Στη συνέχεια αποσαφηνίζεται  ότι « τυχόν εισόδημα που αποκτάται από μισθωτή εργασία στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης που δεν πληροί την προϋπόθεση της πλήρωσης νέας θέσης εργασίας φορολογείται στο σύνολό του με τις γενικές διατάξεις».
Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι αν για παράδειγμα η επιχείρηση για διάστημα ενός έτους απολύσει κάποιον άλλον εργαζόμενο, ακόμα και μη σχετιζόμενο με τον φορολογούμενο (γιατί π.χ. καταργήθηκε ένα τμήμα της)  η μείωση φόρου σε αυτόν δεν θα εφαρμόζεται! Πρόκειται για μια ακόμη περίπτωση της ελληνικής νομολογίας  που στην προσπάθεια να μην καταστρατηγηθεί ο νόμος, κινδυνεύει να καταστρατηγηθεί η λογική.

Η εγκύκλιος διευκρινίζει ότι δεν θεωρείται ότι έχει γίνει μείωση θέσεων εργασίας όταν αυτή προκύπτει από  οικειοθελή αποχώρηση, εργαζόμενου, λήξη σύμβασης ορισμένου χρόνου, συνταξιοδότηση και  καταγγελία σύμβασης για σπουδαίο λόγο. Επίσης ξεκαθαρίζεται ότι στον επαναπατρισμό εντάσσονται -υπό προϋποθέσεις- περιπτώσεις απόσπασης ή δανεισμού εργαζομένου από ξένη επιχείρηση σε ελληνική.

Τα παραπάνω θα ελέγχονται από τα δεδομένα από την Α.Α.Δ.Ε. από το Εργάνη, τον ΟΑΕΔ , την επιθεώρηση εργασίας και λοιπά διαθέσιμα μέσα.

Παρακράτηση φόρου

Διευκρινήσεις δίνονται και για το θέμα του ποσού της μηνιαίας παρακράτησης του φόρου των μισθωτών, που αποτελούσε απορία όλων όσων κάνουν αίτηση. Σύμφωνα με την εγκύκλιο,  το 50% του εισοδήματος από μισθωτή εργασία απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και το υπόλοιπο προστίθεται στα λοιπά εισοδήματα και φορολογείται με την κλίμακα.

Στο εισόδημα μισθωτών που απαλλάσσεται του φόρου (50%) δεν θα γίνεται παρακράτηση από τις εταιρείες και κατά συνέπεια οι φορολογούμενοι που θα τους εγκριθεί, θα πρέπει να δώσουν την βεβαίωση στον εργοδότη τους για να τροποποιηθεί η μηνιαία παρακράτηση φόρου.

Προσοχή πρέπει να δοθεί σε περίπτωση που ο φορολογούμενος αλλάξει εργασία. Τότε, θα πρέπει να προσκομίσει νέα βεβαίωση εργοδότη ότι και η καινούρια θέση αποτελεί νέα θέση εργασίας, η βεβαίωση αυτή να γίνει δεκτή από την ΔΟΥ Κατοίκων Εξωτερικού και η νέα γνωστοποίηση να δοθεί στον καινούριο εργοδότη για να γίνεται η μειωμένη παρακράτηση φόρου.

Σημειώνεται ότι για τις ατομικές επιχειρήσεις που εκδίδουν τιμολόγια η παρακράτηση 20% όταν υφίσταται θα παραμένει σταθερή και δεν μειώνεται και θα γίνεται για το σύνολο των αμοιβών και όχι για το 50% αυτών.

Διαδικασίες αίτησης

Σύμφωνα με την διευκρινιστική εγκύκλιο για φέτος που είναι η πρώτη χρονιά εφαρμογής αιτήσεις που έχουν υποβληθεί με ελλιπή δικαιολογητικά, μπορούν να συμπληρωθούν οποτεδήποτε μέχρι το τέλος του έτους και θα θεωρείται η ημερομηνία υποβολής τους ως ημερομηνία συμπλήρωσης της αίτησης.

Ακόμη για αιτήσεις που υποβάλλονται μετά την 31η Ιουλίου κάθε έτους (30/9 για φέτος πρώτη χρονιά εφαρμογής) οι οποίες εξετάζονται για την υπαγωγή του φορολογούμενου στον ειδικό τρόπο φορολόγησης του άρθρου 5Γ για το επόμενο φορολογικό έτος, αναφέρεται ότι η εφορία μπορεί να εκδίδει την σχετική απόφαση έγκρισης ή απόρριψης έως την 20η Φεβρουαρίου του έτους υπαγωγής.

Λοιπές διατάξεις

Στις λοιπές ενδιαφέρουσες διατάξεις προκύπτει κάτι που δεν γνωρίζαμε μέχρι σήμερα, ότι στις διατάξεις του επαναπατρισμού μπορούν να συμπεριληφθούν και εκπρόσωποι, εταίροι ομόρρυθμων και ετερόρρυθμων εταιρειών.  Επίσης  όσον αφορά στον αριθμό των αποδείξεων που θα χρειάζονται για την κατοχύρωση του αφορολόγητου, αυτός θα υπολογίζεται στο σύνολο του εισοδήματος και όχι στο 50% αυτού.

Σε κάθε περίπτωση όπως ισχύει για κάθε φορολογική διάταξη που εφαρμόζεται πρώτη φορά, θα δημιουργηθούν και θα διευκρινιστούν περαιτέρω θέματα στο επόμενο διάστημα και καλό είναι οι φορολογούμενοι πριν την αίτηση και την απόφαση ζωής που θα κληθούν να πάρουν, να συμβουλεύονται κάποιον έμπειρο φοροτεχνικό. Είναι βέβαιο πως τα κίνητρα αυτά σίγουρα αποτελούν θετικό στοιχείο που κάνει αρκετούς κατοίκους του εξωτερικού να σκέφτονται την επιστροφή στην Ελλάδα. Το στοίχημα όμως είναι για το υπουργείο να θεσπίσει ένα πλαίσιο ελέγχου που να διακατέχεται από δικαιοσύνη και ενσυναίσθηση προς τους πολίτες. Ο επαναπατρισμός είναι για πολλούς έλληνες του εξωτερικού απόφαση ζωής και είναι δίκαιο να γνωρίζουν όλα τα δεδομένα, πριν την λάβουν.

*Ο Γιώργος Καράμπελας είναι διευθύνων σύμβουλος του Γραφείου Καράμπελα (www.taxnet.gr)