Sustainability

Κλιματική αλλαγή, Πυρκαγιές και Ενέργεια

Γιάννης Μπασιάς

Η άποψη ότι η ανθρώπινη παρέμβαση διαμορφώνει το κλίμα είναι απόλυτα γεωκεντρική.

Σήμερα δεν είναι σίγουρο εάν βρισκόμαστε στα πρόθυρα μίας κλιματικής αλλαγής, διάρκειας εκατονταετηρίδων η χιλιετηρίδων, οδεύοντας προς αύξηση ή προς μείωση της θερμοκρασίας. Και οι δύο απόψεις υποστηρίζονται από ερευνητές και επιστημονικές ομάδες παγκοσμίου κύρους, κάτι που δημιουργεί μεγάλη σύγχυση αποπροσανατολισμό από βασικές επιστημονικές αρχές. Η παρουσία των ακραίων φαινομένων δεν αφορά μόνο καύσωνες και πυρκαγιές, αλλά και ισχυρές βροχοπτώσεις και βαρύ χειμώνα και χιονοπτώσεις σε περιοχές της γης για τις οποίες το χιόνι ήταν ιδιαίτερα σπάνιο η ανύπαρκτο φαινόμενο, ενώ σε άλλες περιοχές παρατηρείται τήξη των πάγων. Αλλά αυτά τα φαινόμενα αφορούν σήμερα μόνο σε ετήσια ή εποχιακή χρονική κλίμακα. Οι μεγάλες πυρκαγιές στην Ελλάδα και σε άλλα μέρη του κόσμου εμφανίζονταν μέχρι τώρα κάθε δεκαετία αλλά η συχνότητα τους αυξάνεται.

Η συχνότητα των πυρκαγιών αυξάνεται με υψηλές θερμοκρασίες λόγω αυτανάφλεξης, βραχυκυκλωμάτων σε απηρχαιωμένα εναέρια ηλεκτρικά δίκτυα και σε εμπρησμούς. Ιδιαίτερα η αυξανόμενη συγκέντρωση του πληθυσμού στα αστικά κέντρα έχει σαν συνέπεια την ανάγκη δημιουργίας επιπλέον οικισμών, την αποψίλωση εκτάσεων και την μείωση φυσικών δομών συγκράτησης του νερού όταν εμφανίζονται ισχυρές βροχοπτώσεις. Είναι επίσης γεγονός ότι η μείωση των αγροτικών και κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων οδηγεί στην εγκατάλειψη των αγρών και του καθαρισμού του δάσους αυξάνοντας το καύσιμο υλικό και δημιουργώντας δυσκολίες πρόσβασης στα δασαρχεία και την πυροσβεστική. Εδώ, θα ήταν χρήσιμο να γίνει σύγκριση μεταξύ των προϋπολογισμών για τον καθαρισμό των δασών, των δρόμων ανοικτής πρόσβασης για την συντήρηση τους, την αγορά εξοπλισμού και υλικών και την εκπαίδευση των πυροσβεστών και των επιδοτήσεων για παραγωγή ηλιακή και αιολική ηλεκτρικής ενέργεια στην ευρύτερη Αττική, Εύβοια, Φθιώτιδα, Φωκίδα και Κορινθία τα τελευταία δέκα χρόνια.

Οι πυρκαγιές συνδέονται με την κλιματική αλλαγή αλλά η κλιματική αλλαγή συνδέεται και με την ενέργεια. Γίνεται λόγος για καθαρή ενέργεια. Να σταθούμε όμως και στον όρο καθαρή ενέργεια. Η ενέργεια δεν είναι ούτε πράσινη, ούτε κίτρινη, ούτε μπλε. Η ειλικρίνεια επιβάλει να μιλάμε ίσως για λιγότερο ή περισσότερο καθαρή προέλευση της ενέργειας και της χρήσης της και όχι για καθαρή ενέργεια. Για να είναι διαθέσιμη κάτι πρέπει να καταναλωθεί πριν και η χρήση της ενέργειας αφήνει πάντα κατάλοιπα. Όσον αφορά στο πολυσυζητημένο διοξείδιο του άνθρακα, το ζωικό φορτίο διοξειδίου του άνθρακα συμπεριλαμβανομένου του ανθρωπογενούς φορτίου είναι πολύ μικρό σε σχέση με αυτό που κάθε χρόνο εκλύεται από τους ωκεανούς στον αέρα και αντίστροφα. Επιπλέον, το φορτίο μεθανίου που εκλύεται από τους ζωικούς οργανισμούς και τις φυτικές καλλιέργειες είναι πολύ μεγάλο συγκρινόμενο με την ανθρωπογενή συμβολή στο διοξείδιο του άνθρακα.

Η άποψη ότι η ανθρώπινη παρέμβαση διαμορφώνει το κλίμα είναι απόλυτα γεωκεντρική. Κανείς δεν αμφισβητεί ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες επιδρούν στο κλίμα, αλλά μια κλιματική αλλαγή είναι ένα φυσικό φαινόμενο που διαρκεί εκατονταετηρίδες και χιλιετηρίδες και το οποίο στην αρχή και στο τέλος του χαρακτηρίζεται από ακραία φαινόμενα μεγάλης ή μικρής διάρκειας μέχρι να εγκατασταθεί μια νέα ισορροπία. Δυστυχώς στο όνομα της κλιματικής αλλαγής δημιουργείται, και αυτό δυστυχώς στον 21 αιώνα, μια επικίνδυνη νέο-πτολεμαϊκή ανθρωποκεντρική θεώρηση του κόσμου ενώ η κλιματική αλλαγή είναι βασικά θέμα συνδυασμού εξωγενών παραγόντων όπως η ηλιακή δραστηριότητα και η ελλειπτική περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονά της, και ενδογενών όπως η μαγματική δραστηριότητα της Γης. Ο συνδυασμός αυτών των δύο βασικών παραγόντων διαμορφώνει τις εναλλαγές θερμοκρασίας και την παρουσία διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων στην ατμόσφαιρα και τους ωκεανούς.

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.