Πού ψάχνει η κυβέρνηση πρόσθετο περιθώριο για μέτρα στήριξης

Το πακέτο των μέτρων του νέου Εθνικού Προγράμματος Στήριξης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης των 3,2 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε η κυβέρνηση καλύπτεται κατά 1,1 δισ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό. Στο ποσό αυτό θα πρέπει να προστεθούν και 250 εκατ. ευρώ που θα κοστίσει η επέκταση για όλο το 2022 του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ στο πακέτο εστίασης – μεταφορών η οποία έχει ήδη κλειδώσει όπως ανακοίνωσε ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας. Εξαντλώντας όμως με τα μέτρα αυτά, όπως επίσης ξεκαθάρισε, κάθε δημοσιονομικό περιθώριο που αυτή τη στιγμή ήταν διαθέσιμο και περιλαμβάνεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας που κατέθεσε η κυβέρνηση στις Βρυξέλλες.

Το νέο πακέτο παρεμβάσεων προστέθηκε στις κινήσεις που έχουν προηγηθεί. Είτε με την κάλυψη ενεργειακού κόστους ύψους 3,5 δισ. ευρώ (μέχρι σήμερα) από τα έσοδα του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, είτε με «πλάτη» 900 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό για τα επιδόματα προς ευάλωτα νοικοκυριά, για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα και για τις επιδοτήσεις καυσίμων. Οι κινήσεις αυτές έγιναν παράλληλα με την άνοδο του κατώτατου και με τη νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, με το βλέμμα στην ανάγκη συγκράτησης των τιμών, οι οποίες δεν αποκλείεται, στα στοιχεία που αύριο θα ανακοινώσει η ΕΛΣΤΑΤ για τον Μήνα Απρίλιο, να αποδειχθεί πως πλέον αυξάνονται με 2ψήφιο ρυθμό.  

Η μετέωρη παρέμβαση της ΕΕ

Η βασική ελπίδα για πηγή «τροφοδότησης» πιθανών νέων μέτρων στήριξης παραμένει η ΕΕ. Η κριτική που ασκείται πλέον δημοσίως από την κυβέρνηση για δυστοκία συνδέεται με τη διάψευση προσδοκιών για μία Ευρωπαϊκή λύση, η οποία όμως να μην έχει την μορφή δανείων που θα επηρέαζαν και άλλο τη βιωσιμότητα του χρέους. Ωστόσο,  η πρόταση που από καιρό έχει «ακουστεί» για κοινή πρωτοβουλία επιδότησης του κόστους της ενέργειας από την Επιτροπή εξ ονόματος των κρατών, αλλά και οι υπόλοιπες προτάσεις που έχει βάλει στο τραπέζι και η Αθήνα δεν έχουν προς το παρόν κάποια… συνέχεια.

Η άλλη «ελπίδα» για επιπλέον περιθώρια είναι μία καλύτερη – από την αναμενόμενη – εξέλιξη στο πεδίο της ενεργειακής κρίσης.  Η ελπίδα για μείωση των τιμών κάτω από τα όρια  των 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα στο αέριο και των 100 δολαρίων το βαρέλι στο πετρέλαιο δεν έχει εκλείψει σε στελέχη του οικονομικού επιτελείου που παρακολουθούν τις εξελίξεις. Εξηγώντας πως αν αυτό συμβεί, τότε η οικονομία οδεύει προς σενάριο καλύτερο από αυτό του Προϋπολογισμού, αλλά και η κοστολόγηση του νέου πακέτου Στήριξης για το ρεύμα αλλάζει.

Τα υπερκέρδη και ο τουρισμός

Επιπλέον «αέρα» μπορεί να δώσει και το τελικό πόρισμα της ΡΑΕ για τα υπερκέρδη των εταιρειών τα οποία είναι «ονομαστικά» της τάξης των 600 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, μετά από την αφαίρεση των εκπτώσεων το καθαρό ποσό προς φορολόγηση (90%) εκτιμάται πως το παρόν πως θα είναι χαμηλότερο από 250 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται πως ένα μέρος από το ποσό αυτό από το τέλος επί των επιπλέον εσόδων των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, έχει ήδη υπολογισθεί για τη κάλυψη του κόστους του νέου πακέτου (σ.σ. και για την νέα παρέμβαση μέσω του μηχανισμού εκπτώσεων στα τιμολόγια ρεύματος που θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2ο εξάμηνο του έτους, αλλά και  για τις αυξημένες επιδοτήσεις του επόμενου 2μήνου).

Ο άλλος παράγοντας που μπορεί να φέρει επιπλέον στήριξη είναι η ίδια η οικονομία και η δυναμική της. Ο στόχος για άνοδο του ΑΕΠ κατά 3,1% φέτος είναι συγκρατημένος σε σχέση με εκτιμήσεις της ΤτΕ και ξένων οργανισμών, ενώ αναμένονται οι νέες προβλέψεις της Επιτροπής στις 16 Μαΐου. Επιπλέον, μεγάλη σημασία  δίδεται στο σκέλος της ανάπτυξης, με τον τουρισμό και τα καλά «μηνύματα» που φτάνουν να αποτελεί την μεγάλη ελπίδα για τόνωση και της αγοράς και των κρατικών εσόδων.

Ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης επισήμανε κατά την ανακοίνωση του πακέτου πως τα πρώτα στοιχεία δείχνουν «πως ο τουρισμός θα συμβάλει περισσότερο από είχαμε υπολογίσει στην ανθεκτικότητα της αναπτυξιακής πορείας του 2022». Επιπλέον, ειδική σημασία δίδεται στην ταχύτερη δυνατή διάχυση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης στο οποίο εντάχθηκε ένα ακόμη πακέτο έργων, αλλά και στο νέο ΕΣΠΑ που κατατίθεται εντός του Μαΐου σε επίπεδο Επιχειρησιακών Προγραμμάτων προς έγκριση στην ΕΕ στην τελική του μορφή μετά τη διαβούλευση που προηγήθηκε στο μεσοδιάστημα και με στόχο να αναλάβει και αυτό μερίδιο όχι μόνο στο πεδίο των επενδύσεων αλλά και των μέτρων στήριξης από την ενεργειακή κρίση λόγω της «πράσινης» διάστασης που έχει.
 

Photo: GettyImages/Ideal Image