Οι τρεις παράγοντες που θα κρίνουν τα νέα μέτρα στήριξης - Προτεραιότητα σε ρεύμα, αέριο και τρόφιμα

Με το βλέμμα στην εξέλιξη της πληθωριστικής κρίσης που μαίνεται, αλλά και της πανδημίας, καθώς αλλά και με γνώμονα τρία κριτήρια - το δημοσιονομικό κόστος, το κατά πόσο θα μεταφερθεί η ελάφρυνση στον πολίτη/επιχείρηση, αλλά και το πόσο κοινωνικά δίκαιη αυτή θα είναι - διαμορφώνει η κυβέρνηση το σχεδιασμό της για τα επόμενα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Τα νέα στοιχεία για την ακρίβεια τον Ιανουάριο επιταχύνουν τις αποφάσεις καθώς δείχνουν διάχυση του προβλήματος στα τρόφιμα που φωτογραφίζεται πλέον ως το επόμενο πεδίο παρέμβασης. Με επόμενο μέτωπο τα τρόφιμα και την πρώτη κίνηση που έγινε σήμερα και αφορά τα επτά νέα μέτρα στήριξης των αγροτών, ύψους 170 εκατ. ευρώ, με στόχο τη μείωση του κόστους παραγωγής, που εξήγγειλε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Σπήλιος Λιβανός. Επίσης η κυβέρνηση παρακολουθεί στενά τη ρωσο-ουκρανική κρίση, αλλά και την πορεία των εσόδων, για να δει τα περιθώρια που υπάρχουν για επιπλέον κινήσεις.

Οι παρεμβάσεις δρομολογούνται μέσα από παράλληλες διαδικασίες. Σε τελικό στάδιο είναι οι ανακοινώσεις για την επιδότηση της αντικατάστασης κλιματιστικών και ψυγείων. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, αναζητείται τρόπος κάλυψης του κόστους τους από κονδύλια του ΕΣΠΑ.

Χωρίς κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό είναι και το πακέτο του Φεβρουαρίου για το ρεύμα και το αέριο που δρομολογείται (καλύπτεται από τα έσοδα των δημοπρασιών ρύπων). Συνεχίζονται και οι διαβουλεύσεις με την Επιτροπή Ανταγωνισμού της Κομισιόν για την αυξημένη στο 75% επιδότηση των τιμολογίων ρεύματος ενεργοβόρων επιχειρήσεων, αλλά και πρόσθετες παρεμβάσεις ενίσχυσης του σχήματος λόγω των μεγαλύτερων πλέον πιέσεων που προκαλούνται σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Το νέο πακέτο – Προτεραιότητα σε είδη διατροφής

Παράλληλα το οικονομικό επιτελείο «τρέχει» σενάρια για το κόστος παρεμβάσεων πέραν του ενεργειακού πακέτου. Με έμφαση στην μείωση του ΦΠΑ σε βασικά είδη διατροφής, αλλά και στα καύσιμα. Η «άσκηση» των παρεμβάσεων υπολογίζει πέραν του δημοσιονομικού κόστους και το πόσο σε ανάλογες περιπτώσεις η μείωση «πέρασε» στο ράφι, ή στο «πρατήριο» αλλά και στην κατανάλωση/ζήτηση (και άρα συγκρατώντας την απώλεια στα κρατικά έσοδα). Τα επτά νέα μέτρα στήριξης των αγροτών έχουν στόχο να συγκρατηθεί το κόστος τροφίμων και έτσι (μαζί με το πακέτο για το αγροτικό πετρέλαιο) οι τιμές στο ράφι. Χωρίς να έχει «φύγει» από το τραπέζι και το θέμα του ΦΠΑ βασικών τροφίμων που όμως έχει, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, πολύ μεγάλο δημοσιονομικό κόστος και κίνδυνο να μην φτάσει η μείωση στον καταναλωτή.  

Ο σχεδιασμός γίνεται έχοντας επίσης κατά νου πως θα πρέπει τις επόμενες εβδομάδες να ληφθούν και οι αποφάσεις για τις παρεμβάσεις στήριξης από την πανδημία. Όπως για ένα επιπλέον «κούρεμα» της Επιστρεπτέας (σ.σ. η παράταση για εφάπαξ πληρωμή με έκπτωση λήγει στο τέλος Μαρτίου).

Η προτεραιοποίηση

Αναλυτικά, η κυβέρνηση υπολογίζει το κόστος και την πιθανή προτεραιοποίηση πρόσθετων παρεμβάσεων με βάση συγκεκριμένα κριτήρια. Νωρίτερα ο ΥΠΟΙΚ, Χρήστος Σταϊκούρας, μιλώντας στα Παραπολιτικά FM, επανέλαβε πως η κυβέρνηση δεν αποκλείει κανένα μέτρο, αλλά τα εξετάζει με βάση τρία κριτήρια: το δημοσιονομικό τους κόστος, η ωφέλεια «να πηγαίνει στην κοινωνία και να μην χάνεται στην εφοδιαστική αλυσίδα» και να υπάρχει κοινωνική δικαιοσύνη.

Στο δημοσιονομικό πεδίο εξήγησε πως έχει μετρηθεί ότι κάποιες μειώσεις φόρων δεν αυξάνουν την εισπραξιμότητα (όσο για παράδειγμα ο ΕΝΦΙΑ), και άρα επιβαρρύνουν πιο πολύ τον Προϋπολογισμό. Όπως επίσης και πως κάποια μέτρα διαχέονται σε όλους τους πολίτες και κάποια άλλα όχι. Επισήμανε επίσης πως «υπάρχει και ένα δημοσιονομικό κόστος το οποίο θα πρέπει να συνεκτιμηθεί» εξηγώντας πως θα πρέπει να γίνουν επιλογές. «Όλα τα αφήνω ανοιχτά, γιατί δεν γνωρίζουμε πως θα εξελιχθεί η κατάσταση» είπε, προσθέτοντας όμως πως υπάρχουν δημοσιονομικοί περιορισμοί.

«Αν έχουμε επιπλέον χρήματα, πρέπει να πάμε πρώτα στο ηλεκτρικό και τα τρόφιμα, αυτά καταναλώνει πρώτα ο φτωχότερος», τόνισε ο Θόδωρος Σκυλακάκης νωρίτερα στον ΑΝΤ1, εξηγώντας και τη χθεσινή τοποθέτησή του περί μείωσης του φόρου στα καύσιμα καθώς, όπως είπε, «στην Ελλάδα το 30% δεν έχουν αυτοκίνητο και από αυτό το 30% το 70% ζουν με κάτω από τον κατώτατο μισθό».

Αλλά και ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας, χθες από τη Βουλή, επανέλαβε ότι εξετάζεται μείωση ΦΠΑ σε τρόφιμα, επαναλαμβάνοντας το παράδειγμα για το ψωμί. Για μία επιπλέον έκπτωση στην Επιστρεπτέα ανέφερε πως  «Δεν γνωρίζουμε πώς θα εξελιχθούν οι δίδυμες κρίσεις τους επόμενους μήνες, αλλά ναι, είναι ένα από τα στοιχεία που αξιολογείται».