Ευρωπαϊκό Δικαστήριο: Δεν αντιβαίνει στο δίκαιο της ΕΕ η αγορά ομολόγων από την ΕΚΤ

Βρυξέλλες, Μαρία Βασιλείου

Το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων στις δευτερογενείς αγορές της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) δεν αντιβαίνει στο δίκαιο της Ένωσης, δεν υπερβαίνει τα όρια της αποστολής της ΕΚΤ και δεν παραβιάζει την απαγόρευση της νομισματικής χρηματοδότησης.

Την απόφαση αυτή εξέδωσε σήμερα Τρίτη το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, τερματίζοντας την έντονη κριτική και αμφισβήτηση, που έχει εκφραστεί σχετικά με το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων στις δευτερογενείς αγορές από την ΕΚΤ.

Συγκεκριμένα, στην απόφασή του το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο διαπιστώνει ότι από την εξέταση των προδικαστικών ερωτημάτων που υπέβαλε το Bundesverfassungsgericht (Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας) δεν προέκυψε κανένα στοιχείο ικανό να θίξει το κύρος του προγράμματος PSPP.

Το Δικαστήριο διαπιστώνει, κατ’ αρχάς, ότι το πρόγραμμα PSPP δεν υπερβαίνει τα όρια της αποστολής της ΕΚΤ. Το πρόγραμμα αυτό εμπίπτει στον τομέα της νομισματικής πολιτικής, στον οποίο η Ένωση έχει αποκλειστική αρμοδιότητα για τα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ, και είναι σύμφωνο με την αρχή της αναλογικότητας, τονίζεται στην απόφαση.

Επιπλέον, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι το πρόγραμμα PSPP δεν παραβιάζει την απαγόρευση της νομισματικής χρηματοδότησης, βάσει της οποίας δεν επιτρέπεται στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ) να χορηγήσει οποιουδήποτε είδους πίστωση σε κράτος μέλος. «Η εφαρμογή του προγράμματος αυτού δεν ισοδυναμεί με την αγορά ομολόγων στην πρωτογενή αγορά ούτε έχει ως αποτέλεσμα να αφαιρείται από τα κράτη μέλη το κίνητρο προς άσκηση υγιούς δημοσιονομικής πολιτικής» διαπιστώνεται ρητά στην απόφαση.

Η υπόθεση «έφτασε» στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, όταν το Bundesverfassungsgericht, το ομοσπονδιακό συνταγματικό δικαστήριο της Γερμανίας αποφάσισε να ζητήσει από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο να κρίνει το κύρος του προγράμματος PSPP βάσει του δικαίου της Ένωσης. Πολλές ομάδες ιδιωτών άσκησαν, ενώπιον του γερμανικού Bundesverfassungsgericht συνταγματικές προσφυγές οι οποίες αφορούν διάφορες αποφάσεις της ΕΚΤ, τη συνδρομή που παρέσχε η Γερμανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα για την εφαρμογή των ως άνω αποφάσεων ή την προβαλλόμενη αδράνειά της έναντι αυτών, καθώς και την προβαλλόμενη αδράνεια της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης και της Ομοσπονδιακής Βουλής έναντι της εν λόγω συνδρομής και των ίδιων αποφάσεων.

Αυτές οι ομάδες ιδιωτών ισχυρίζονται κατ’ ουσίαν ότι οι επίμαχες αποφάσεις της ΕΚΤ συνιστούν, από κοινού, μια πράξη ultra vires, διότι, αφενός, αντιβαίνουν στην κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών, αφού δεν εμπίπτουν στην αποστολή της ΕΚΤ, και, αφετέρου, παραβιάζουν την απαγόρευση της νομισματικής χρηματοδότησης.