Ροή
Σημαντική ανάπτυξη των αγορών μέσω Διαδικτύου και μάλιστα σε συγκεκριμένες κατηγορίες ειδών καταγράφεται στη χώρα μας σύμφωνα με την ετήσια έρευνα που διεξήγαγε ο ΣΕΛΠΕ και το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, με την υποστήριξη του GRECA (Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου), η οποία παρουσιάστηκε στο 20o ICT Forum.
Σύμφωνα με την έρευνα, η οποία διεξήχθη με online ερωτηματολόγιο την περίοδο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2018 με την συμμετοχή 1.512 καταναλωτών και αφορούσε αγορές από καταναλωτές για το διάστημα Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2018, τη φετινή χρονιά καταγράφηκε αύξηση 20% του μέσου αριθμού των online αγορών στο εννεάμηνο από 12,26 (2017) σε 14,86 (2018).
Αντίστοιχη, δηλαδή περίπου 20%, ήταν και η αύξηση στην συνολική μέση αξία των online αγορών για το ίδιο διάστημα.
Όπως μάλιστα προκύπτει από την έρευνα το μεγαλύτερο μέρος των online αγορών γίνεται από ελληνικά Online καταστήματα. Συγκεκριμένα το 85% των αγοραστών κάνει πάνω από το 80% των online αγορών του από ελληνικά ηλεκτρονικά καταστήματα (από το 70% το 2017 κι από το 60% των καταναλωτών που είχε την αντίστοιχη συμπεριφορά το 2016. Βέβαια το 43% συνεχίζει να αγοράζει από ξένα ηλεκτρονικά καταστήματα, έστω και περιστασιακά, με κυρίους λόγους τις φθηνές τιμές (47%) και την διαθεσιμότητα των προϊόντων (39%).
Μοχλός της συγκεκριμένης ανάπτυξης είναι ο αριθμό των Ελληνικών ηλεκτρονικών καταστημάτων που λειτουργούν αλλά και οι ολοκληρωμένες υπηρεσίες που προσφέρουν μέσα στα χρόνια. Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση εκτιμήσεις του GRECA, στην Ελλάδα λειτουργούν 7.000 εταιρίες με ψηφιακό κανάλι πώλησης ενώ το σήμα πιστοποίησης TrustMark που παρέχει ο GRECA με την επιστημονική υποστήριξη του ELTRUN το έχουν πάρει ήδη 160 ηλεκτρονικά καταστήματα. Ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι έρευνα του ELTRUN, η οποία πραγματοποιείται τα τελευταία 10 χρόνια, αποφεύγει να δώσει μία εκτίμηση αναφορικά με τη συνολική αξία της ελληνικής αγοράς ηλεκτρονικού εμπορίου. Ποια είναι όμως τα προϊόντα που συνηθίζουν να αγοράζουν διαδικτυακά οι Έλληνες;
Στην κορυφή της λίστας με τις κατηγορίες προϊόντων κι υπηρεσιών που αγοράζουν οι Έλληνες βρίσκεται αυτή της «διαμονής σε καταλύματα» με το 50% των ερωτηθέντων να δηλώνει ότι έκανε τουλάχιστον μία τέτοια αγορά και ακολουθούν ο ταξιδιωτικές υπηρεσίες και το έτοιμο φαγητό. Την πεντάδα συμπληρώνουν τα είδη ένδυσης υπόδησης αλλά και ο εξοπλισμός H/Y.
Οι top κατηγορίες online αγορών
- Διαμονή σε καταλύματα 50%
- ταξιδιωτικές υπηρεσίες (46%),
- έτοιμο φαγητό (43%),
- είδη ένδυσης/υπόδησης (42%),
- εξοπλισμός Η/Υ (41%),
- ηλεκτρονικές συσκευές (40%),
- εισιτήρια για εκδηλώσεις (39%),
- βιβλία (37%),
- οικιακά είδη (36%),
- είδη φαρμακείου (30%),
- προσωπική φροντίδα (30%) και
- ασφάλειες (26%)
Ωστόσο στις κορυφαίες αυτές κατηγορίες δεν καταγράφονται σημαντικές διάφορες σε σχέση με το 2017 με εξαίρεση την σημαντική αύξηση για την «παραγγελία έτοιμου φαγητού» λόγω των επενδύσεων που έγιναν στον εν λόγω τομέα αλλά και στα κανάλια διανομής και εξυπηρέτησης που ενισχύθηκαν.
Στην αντίστοιχη ερώτηση για τουλάχιστον μια online αγορά τον τελευταίο μήνα στις κορυφαίες επιλογές βρέθηκαν τα είδη υπόδησης/ένδυσης και τα βιβλία, που δικαιολογείται εν μέρει από την περίοδο που διεξήχθη η έρευνα όπου αποτελεί την αρχή της σχολικής χρονιάς.
Ανησυχητικές ενδείξεις για μελλοντική ανάπτυξη
Ωστόσο οι ενδείξεις για περαιτέρω ανάπτυξη της Online αγοράς είναι εν μέρει ανησυχητικές αν σκεφτεί κανείς ότι ο αριθμός των νέων online αγοραστών είναι πολύ μικρός. Στο δείγμα της έρευνας μόλις στο 1% ξεκίνησε της διαδικτυακές αγορές το 2018. Να υπενθυμίσουμε ότι το 41% των online αγοραστών ξεκίνησε να αγοράζει διαδικτυακά πριν το 2010 ενώ το 25% την τελευταία τριετία κυρίως λόγω της επίδρασης των capital controls και της ανάπτυξης των ψηφιακών πληρωμών.
Οι Έλληνες online αγοραστές συνεχίζουν την πολυκαναλική τους συμπεριφορά και μάλιστα με αυξητικές τάσεις σε σχέση με το 2017. Τα 2/3 των συνολικών φυσικών τους αγορών οι Έλληνες online αγοραστές το πραγματοποίησαν αφού έψαξαν ή ενημερώθηκαν online (από 1/2 το 2017). Αυτό προσδιορίζει την σημασία του ψηφιακού μάρκετινγκ ασχέτως ψηφιακού ή φυσικού καναλιού πώλησης.
Επίσης, 1/4 των συνολικών διαδικτυακών αγορών από τους online αγοραστές πραγματοποιήθηκε αφού πραγματοποιήθηκε επίσκεψη σε φυσικό κατάστημα. Αυτό δικαιολογεί γιατί μεγάλες αλυσίδες φυσικών καταστημάτων άρχισαν να επενδύουν πλέον στο omnichannel εμπόριο με την ψηφιακή αναβάθμιση της εμπειρίας των καταναλωτών εντός του φυσικού καταστήματος.
Γιατί οι Έλληνες προτιμούν τις online αγορές
Όσο για τους λόγους για τους οποίους οι έλληνες στρέφονται στις διαδικτυακές αγορές είναι κατά κύριο λόγο η τιμή, αφού διαδικτυακά εντοπίζονται αρκετά χαμηλές τιμές/προσφορών/ Συγκεκριμένα το 75% αναφέρει ότι στο διαδίκτυο βρίσκουν καλύτερες τιμές, το 52% επιθυμεί την σύγκριση τιμών ενώ το 41% ότι βρίσκουν εύκολα νέες προσφορές.
Δεύτερος λόγος που ωθεί τους καταναλωτές στις Online αγορές είναι και η μεγάλη γκάμα προϊόντων που εντοπίζεται διαδικτυακά. Το 47% αναφέρει ότι βρίσκει προϊόντα που δεν υπάρχουν σε φυσικά καταστήματα, το 38% τονίζει ότι υπάρχει μεγαλύτερη ποικιλία προϊόντων ενώ το 37% ότι βρίσκει εύκολα προϊόντα από το εξωτερικό.
Στην τελευταία θέση βρίσκουμε λόγους που αφορούν το χρόνο που έχει διαθέσιμο ο καταναλωτής για αγορά, αφού το 33% αναφέρει την μη διαθεσιμότητα ελεύθερου χρόνου και το 24% τον καλύτερο προγραμματισμό των αγορών.
Πώς πληρώνουν τις αγορές τους
Όσον αφορά στις online πληρωμές συνεχίζεται η τάση από το 2017 όπου σταθεροποιείται ως κορυφαίος τρόπος πληρωμής η χρεωστική κάρτα (64% των ερωτηθέντων το αναφέρει ως συνήθης τρόπος πληρωμής). Στην δεύτερη θέση πλέον είναι η αντικαταβολή (54% από 57% το 2017) και έπονται η πιστωτική κάρτα (37%) και το PayPal (33%).
Γενικά η ηλεκτρονική τραπεζική είναι ένας από τους κυρίους λόγους που οι online αγοραστές χρησιμοποιούν το Internet και μάλιστα με ιδιαίτερη αυξητική τάση (66% το 2018 σε σχέση με 51% το 2017). Αυτό δικαιολογείται και από τις σχετικές αναβαθμίσεις των υπηρεσιών αυτών από τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς.
Από υπολογιστές ψωνίζουν οι Έλληνες
Η πρόσβαση των online αγοραστών στο Internet γίνεται μέσω κινητού τηλεφώνου (93%), φορητού Η/Υ (73%), σταθερού Η/Υ (57%) και tablet (33%). Η αξιοιποίηση των Mobile συσκευών από τους online αγοραστές είναι πλέον καθολική αφού χρησιμοποιούνται για αναζήτηση προσφορών (από το 93% των ερωτηθέντων), για εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης (84%), για αναζήτησή τιμών ενώ βρίσκονται σε φυσικό κατάστημα (65%), και για κατέβασμα εφαρμογών (64%).
Στην ερώτηση όμως ποια είναι η κυρία συσκευή για πραγματοποίηση των διαδικτυακών αγορών, το 80% των online αγοραστών απαντούν οι Η/Υ, ενώ μόλις 15% το κινητό και 5% το tablet.
Τροχοπέδη στην ανάπτυξη τα υψηλά μεταφορικά
Τέλος όσον αφορά στα κύρια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι online αγοραστές το πρώτο στη λίστα είναι η παράδοση των προϊόντων λόγω υψηλών χρεώσεις (70%), ωραρίου παραλαβής των προϊόντων (31%) αλλά και η παραλαβή ελαττωματικών προϊόντων (15%).
Πρόβλημα μικρότερης σημασίας εντοπίζεται και στην υποστήριξη μετά την πώληση, όπως η δυσκολία πληροφόρησης μετά την αγορά (19%) και η δυσκολία στην τηλεφωνική επικοινωνία (13%). Τέλος όσον αφορά στις ψηφιακές συναλλαγές τα προβλήματα καταγράφονται περιορισμένα με την δυσκολία στην πλοήγηση να αναφέρει μόνο ένα 14% του δείγματος και δυσκολία στον τρόπο πληρωμής να επισημαίνει μόνο το 6% των ερωτηθέντων.
