Ροή
Ισχυρό χτύπημα στο δίκτυο της παράνομης διακίνησης ανθρώπων στο Αιγαίο φιλοδοξούν να επιτύχουν Ευρωπαϊκή Ένωση και Τουρκία, με βάση το κείμενο της κοινής δήλωσής τους μετά τη συμφωνία τους για το προσφυγικό στις Βρυξέλλες.
Η συμφωνία που επετεύχθη χθες κινείται σε δύο άξονες με στόχο να χτυπηθούν από τη μια οι διακινητές και να δοθεί στους πρόσφυγες εναλλακτική ώστε να μην θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο.
Για το λόγο αυτό η σειρά δράσεων που συμφωνήθηκαν από τη μια προβλέπει την εμβάθυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών κι από την άλλη την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.
Στην απόφαση καταγράφεται πρόοδος στο επίπεδο της δραστηριότητας των τουρκικών Αρχών (ακτοφυλακή & αστυνομία) ώστε να υπάρχουν έγκαιρα πληροφορίες για τις προσφυγικές ροές, ενώ παράλληλα υπογραμμίζεται ότι τα ευρωπαϊκά ταμεία έχουν ήδη ανοίξει για την Άγκυρα στέλνοντας τα 3 δισ. ευρώ για τους πρόσφυγες. Επίσης προχωρά το θέμα της απελευθέρωσης του καθεστώτος βίζας, για τους Τούρκους πολίτες.
- Με βάση τη συμφωνία από αύριο (20/3) όσοι παράτυποι μετανάστες περάσουν από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά θα επιστρέφουν στην γείτονα με βάση τους διεθνείς κανόνες αλλά και εκείνους της ΕΕ ώστε να μην υπάρξουν μαζικές απελάσεις. «Όλοι οι παρανόμως εισερχόμενοι από την Τουρκία στην Ελλάδα από τις 20 Μαρτίου και εξής θα επιστρέφουν στην Τουρκία. Η επιστροφή τους θα γίνεται επί τη βάσει του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου. Το μέτρο θα έχει προσωρινό χαρακτήρα, ώστε να σταματήσει η παράνομη διακίνηση ανθρώπων και να αποκατασταθεί η δημόσια ασφάλεια. Όσοι φθάνουν σε ελληνικά νησιά θα ταυτοποιούνται διεξοδικά και οι αιτήσεις ασύλου ια εξετάζονται από τις ελληνικές αρχές, με βάση την Οδηγία για τις Διαδικασίες Ασύλου. Τουρκία και Ελλάδα αναλάβουν όσες διμερείς διατυπώσεις χρειάζονται και Τούρκοι αξιωματούχοι θα αποκτήσουν παρουσία στα ελληνικά νησιά, ώστε να εγγυηθούν την τήρηση των ανωτέρω».
- Οι μετανάστες που θα φθάνουν στα ελληνικά νησιά θα εγγράφονται αμέσως και θα καταθέτουν αίτηση για άσυλο η οποία θα εξετάζεται ατομικά από τις ελληνικές Αρχές, με σεβασμό στο Διεθνές Καθεστώς Ασύλου και σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
- Εάν κάποιο αίτημα ασύλου δεν γίνει δεκτό ή κάποιος εκ των μεταναστών δεν καταθέσει σχετικό αίτημα, τότε θα επιστρέφει στην Τουρκία. Στο κείμενο προβλέπεται ότι για την εύρυθμη λειτουργία των όσων συμφωνήθηκαν Ελλάδα και Τουρκία θα πρέπει να υπογράψουν διμερείς συμφωνίες, ενώ αξιωματούχοι των δύο κρατών θα βρίσκονται από τις 20 Μαρτίου στο έδαφος της άλλης χώρας για να διασφαλιστεί η σωστή λειτουργία των κέντρων υποδοχής.
- Για κάθε Σύρο ο οποίος θα επιστρέφει στην Τουρκία από τα ελληνικά νησιά, ένας άλλος Σύρος θα επανεγκαθίσταται από την Τουρκία στην Ε.Ε., με προτεραιότητα βασισμένη στα Κριτήρια του ΟΗΕ. Τη διαδικασία θα εγγυώνται η Κομισιόν, άλλες υπηρεσίες της Ε.Ε., κράτη – μέλη και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Προτεραιότητα θα δίνεται σε όσους δεν έχουν προσπαθήσει ποτέ να εισέλθουν παράνομα στην Ε.Ε.. Η μετεγκατάσταση θα γίνεται τόσο στη βάση των ποσοστώσεων που έχουν τεθεί ήδη, όσο και με νέο μηχανισμό, εάν αυτός δεν αποδειχθεί αρκετός για τη μείωση των παράτυπων ροών
- Όταν οι παράτυπες ροές θα έχουν σταματήσει ή μειωθεί εξαιρετικά, θα δημιουργηθεί μηχανισμός μετεγκατάστασης σε εθελοντική βάση, με συμμετοχή όσων κρατών – μελών το επιθυμούν. Συγκεκριμένα τα κράτη - μέλη της ΕΕ, θα δεχθούν συνολικά 18.000 πρόσφυγες σε πρώτη φάση (συμφωνία 20//7/2015), ενώ σε περίπτωση ανάγκης θα υπάρξει νέα παρόμοια διαδικασία σε εθελοντική βάση για περίπου 54.000 πρόσφυγες.
- Η Τουρκία δεσμεύεται να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αποτροπή της δράσης των διακινητών είτε δια ξηράς, είτε δια θαλάσσης και αναλαμβάνει την υποχρέωση να συνεργαστεί με όλες τις γειτονικές χώρες και την ΕΕ ώστε να επιτευχθεί ο στόχος αυτός.
- Ο οδικός χάρτης για την κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες που επιθυμούν να ταξιδέψουν στην Ε.Ε. θα επιταχυνθεί, με ορίζοντα τα τέλη Ιουνίου 2016, εφ΄ όσον η Τουρκία εκπληρώσει το σύνολο των απαιτούμενων προϋποθέσεων. Η τελική απόφαση για την άρση του μέτρου της βίζας θα ληφθεί από το ευρωκοινοβούλιο και το συμβούλιο των αρχηγών των κρατών και κυβερνήσεων.
- Η Ε.Ε., σε στενή συνεργασία με την Τουρκία, θα επιταχύνει την εκταμίευση των 3 δισ. Ευρώ που είχαν προβλεφθεί για τις εγκαταστάσεις των προσφύγων στην Τουρκία έως τα τέλη Μαρτίου. Στον βαθμό που οι συγκεκριμένοι πόροι θα έχουν αποκατασταθεί πλήρως και η τουρκική πλευρά θα έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, θα κινηθεί διαδικασία εκταμίευσης άλλων 3 δισ. Μέχρι το τέλος του 2018.
- Αναφορικά με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στη συμφωνία οι δύο πλευρές επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους για επανενεργοποίηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. σημειώνοντας πως το κεφάλαιο 33 της ενταξιακής διαπραγμάτευσης θα ανοίξει εντός του τρέχοντος εξαμήνου της ολλανδικής προεδρίας στην Ένωση. «Ε.Ε. και Τουρκία επανέλαβαν τη δέσμευσή τους για ενεργοποίηση των διαδικασιών ένταξης, βάσει του κοινού ανακοινωθέντος στις 29 Νοεμβρίου του 2015 ενώ καλωσόρισαν το άνοιγμα του Κεφαλαίου 17 στις 14 Δεκεμβρίου 2015 και αποφάσισαν, ως επόμενο βήμα, να ανοίξουν τις διαδικασίες για το Κεφάλαιο 33 κατά τη διάρκεια της ολλανδικής προεδρίας. Καλωσόρισαν την απόφαση της Κομισιόν να καταθέσει πρόταση γι' αυτόν τον σκοπό εντός του Απριλίου. Έχει ξεκινήσει προπαρασκευαστική διαδικασία για άνοιγμα άλλων Κεφαλαίων με γρήγορους ρυθμούς χωρίς προκατάληψη ως προς τις θέσεις των κρατών - μελών σε συμφωνία με τους υφιστάμενους κανόνες».
- Τέλος Βρυξέλλες και Άγκυρα θα εργαστούν από κοινού για τη βελτίωση της εσωτερικής κατάστασης σε ανθρωπιστικό επίπεδο στη Συρία, ειδικά σε περιοχές κοντά στα σύνορα με την Τουρκία, ώστε να μπορούν οι τοπικοί πληθυσμοί να ζουν εκεί με ασφάλεια.
Ασαφές βέβαια παρέμεινε το τι θα συμβεί με τους μετανάστες που ήδη έχουν εγκατασταθεί επί ελληνικού εδάφους την ώρα που η κατάσταση παραμένει έκρυθμη. Να υπενθυμίσουμε πως στο Συμβούλιο που είχε πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο του 2015, υπήρξε απόφαση για μετεγκατάσταση160.000 ατόμων από Ελλάδα και Ιταλία και άλλων 72.000 από την Τουρκία με την εθελοντική όμως αυτήν τη φορά συμμετοχή των κρατών-μελών
Μέχρι στιγμής οι πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος ξεπερνούν τις 43.000, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε το συντονιστικό κέντρο της κυβέρνησης.
Το μεγαλύτερο κομμάτι των προσφύγων βρίσκεται στην Ειδομένη, όπου φτάνουν τις 10.500, ενώ ο συνολικός αριθμός όσων βρίσκονται στη βόρεια Ελλάδα είναι 21.575. Στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, οι περισσότεροι συγκεντρώνονται στη Λέσβο (4.788), ενώ συνολικά ο αριθμός έχει φτάσει στις 8.648.
Στην Αττική υπάρχουν 11.936 πρόσφυγες και μετανάστες, με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση να παρατηρείται στο λιμάνι του Πειραιά, όπου μέσα σε σκηνές και επιβατικούς σταθμούς ζουν 4.000 άνθρωποι.
Την ίδια στιγμή, το πρωί του Σαββάτου στο λιμάνι του Πειραιά κατέπλευσε το πρωί το επιβατηγό οχηματαγωγό πλοίο «Βlue star 1» με 465 πρόσφυγες και μετανάστες από δύο νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Το πλοίο παρέλαβε 313 άτομα από τη Μυτιλήνη και 152 από τη Χίο.
Εντός της ημέρας αναμένεται να καταπλεύσει από τα Δωδεκάνησα και το επιβατηγό οχηματαγωγό πλοίο «Διαγόρας» το οποίο μεταφέρει μόνο 24 πρόσφυγες και μετανάστες από τη Ρόδο.
Σύμφωνα με τη χθεσινή καταμέτρηση από το Λιμενικό Σώμα, 4.200 μετανάστες και πρόσφυγες φιλοξενούνται στους επιβατικούς σταθμούς του ΟΛΠ χωρίς να υπολογιστεί ο αριθμός των ατόμων που κατέφθασαν το πρωί.
Συγκεκριμένα στους επιβατικούς σταθμούς της πύλης Ε-1 φιλοξενούνται 1.200 άτομα, της Ε-2 1.500, της Ε-3 400 και στην Πέτρινη Αποθήκη 1.100 άτομα.
