Ο κρίσιμος κανόνας για το χρέος και το προσωρινό «σωσίβιο» του πληθωρισμού
Το καλό είναι ότι αν οι κανόνες παραμείνουν ως έχουν, τότε η Ελλάδα θα αποτιμηθεί πολύ θετικά στο άμεσο μέλλον.
Η πρώτη ανάγνωση από την πρόταση της Επιτροπής για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες - που επιχειρούν να λειάνουν το περίφημο κριτήριο χρέους- είναι πως στις Βρυξέλλες προσπαθούν να τετραγωνίσουν το κύκλο για να γίνει εφικτή μια πολιτική συμφωνία. Υπάρχουν ηχηρές «απουσίες» βασικών παραμέτρων που είχαν ακουστεί τον προηγούμενο καιρό όπως ενός αναπτυξιακού αντισταθμίσματος, εξαιρέσεων για επενδυτικές και αμυντικές δαπάνες ή μίας ξεκάθαρης αλλαγής του ξεπερασμένου κανόνα μείωσης του χρέους κατά 1/20ο ετησίως στο «κομμάτι» που ξεπερνά το 60% του ΑΕΠ.
Παρ΄όλα αυτά, εκφράστηκε ήδη κριτική από τη Γερμανία, ενώ ο Νότος ετοιμάζεται να ζητήσει περισσότερα.
Για την Ελλάδα, το βασικό καλό νέο είναι πως υπάρχει επιτέλους μία πρόταση αλλαγών η οποία οδηγεί σε μεγαλύτερη ευελιξία. Έστω και με την υποχρέωση για ένα τετραετές - επταετές δεσμευτικό σχέδιο περιστολής δαπανών, μέσω του οποίου θα οδηγηθεί η χώρα στη μείωση του χρέους.
Είναι θετικό επίσης πως το σχέδιο θα είναι «εθνικής ιδιοκτησίας». Στα «συν» είναι και το γεγονός πως η Ελλάδα έχει ήδη θέσει σε τροχιά εφαρμογής ένα εκτενές σχέδιο μεταρρυθμίσεων και στοχεύει σε πλεόνασμα το 2023, δηλαδή είναι «έμπειρη» στα προγράμματα που ζητά η Επιτροπή από τα κράτη.
Ας μην ξεχνάμε όμως πως αυτό που ανακοινώθηκε, είναι απλά η αρχή μίας διαπραγμάτευσης, με την Επιτροπή να επιθυμεί άμεση συμφωνία και εφαρμογή του πλαισίου την προσεχή άνοιξη. Με δεδομένο όμως ότι το τελευταίο διάστημα η Ευρώπη δεν φημίζεται για την ταχύτητά της στη λήψη πολιτικών αποφάσεων, ας δούμε τι έχουμε ως χώρα στα «χέρια» μας.
Το καλό λοιπόν είναι ότι αν οι κανόνες παραμείνουν ως έχουν, δηλαδή αν ο περιβόητος κανόνας για το χρέος τεθεί σε ισχύ με βάση τις επιδόσεις των τελευταίων ετών, τότε η Ελλάδα θα αποτιμηθεί πολύ θετικά στο άμεσο μέλλον. Γιατί βοηθά η ανάπτυξη και – κυρίως - ο υψηλός πληθωρισμός.
Έχουμε και λέμε: φέτος η ανάπτυξη υπολογίζεται από το ΥΠΟΙΚ σε 6% και ο πληθωρισμός περί το 10%, οδηγώντας σε ονομαστικό ΑΕΠ 16% και βάλε. Το 2023 με ρυθμό ανόδου περί το 2% και πληθωρισμό περί το 5%, ένα 7% το πιάνουμε. Δηλαδή ο δείκτης χρέους ως αναλογία του ονομαστικού ΑΕΠ με αυτές τις συνθήκες θα συνεχίσει να μειώνεται ταχύτατα….
Σε κάθε περίπτωση, αυτή η συζήτηση για τους δημοσιονομικούς κανόνες, μπορεί να φαίνεται πολύ τεχνική, αλλά είναι πολύ σημαντική. Αφορά στην αρχιτεκτονική της ΕΕ η οποία για να πετύχει απαιτεί τα κράτη να πάψουν να έχουν παρωπίδες και να καταλάβουν ότι εδώ που έχουμε φτάσει, η λύση μπορεί να είναι μόνο συλλογική. Πρέπει να καταλάβουν ότι τα εύκολα κέρδη μέσω των πλεονασμάτων εμπορικού ισοζυγίου έχουν και ανταλλάγματα, γιατί θα πρέπει να λειτουργούν οι οικονομίες στα άλλα κράτη για να υπάρχουν αγορές που θα υποδεχθούν τα προϊόντα τους.
Αυτό που τώρα συζητείται, θα καθορίσει την πορεία κάθε κράτους στο μέλλον και το περιθώριό του να μειώσει φόρους και να αυξήσει δαπάνες. Θα καθορίσει το δικαίωμα να έχει επαρκείς μισθούς και συντάξεις ή υψηλές επενδύσεις και στιβαρό κοινωνικό κράτος στο μέλλον. Και σε αυτή τη χώρα έχουμε ζήσει τι σημαίνει να παίρνουν οι άλλοι τις αποφάσεις για σένα…