Το νέο εργασιακό τοπίο του Ιουνίου: ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ, αναστολές συμβάσεων και δυνατότητα απολύσεων

Πληθώρα επιλογών έχουν οι επιχειρήσεις που έχουν χαρακτηριστεί πληττόμενες βάσει ΚΑΔ ή  επαναλειτουργούν σταδιακά, προκειμένου να μειώσουν το μισθολογικό κόστος των υπαλλήλων τους από 1η Ιουνίου.

Μπορούν να παρατείνουν τις αναστολές συμβάσεων εργασίας, να εφαρμόσουν τη νέα εκ περιτροπής εργασία μέχρι τις 15 Ιουνίου, να επωφεληθούν από την αναπλήρωση μισθού που προσφέρει ο μηχανισμός ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ, αλλά και να απολύσουν το προσωπικό που δεν χρειάζονται, εφόσον δεν κάνουν χρήση των ευεργετικών διατάξεων του υπουργείου Εργασίας.

Παράταση αναστολής

Επιχειρήσεις-εργοδότες του ιδιωτικού τομέα που ανήκουν στους κλάδους τουρισμού, μεταφορών, πολιτισμού και αθλητισμού και πλήττονται σημαντικά, βάσει ΚΑΔ που ορίζονται από το υπουργείο Οικονομικών, δύνανται να παρατείνουν την αναστολή συμβάσεων των εργαζομένων τους που έχουν ήδη τεθεί σε αναστολή ή να θέσουν σε αναστολή συμβάσεις εργασίας μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων τους, κατ’ ανώτατο χρονικό διάστημα 30 ημερών και πάντως όχι πέραν της 31ης Ιουλίου 2020.

Επιχειρήσεις-εργοδότες του ιδιωτικού τομέα στον κλάδο της εστίασης που πλήττονται σημαντικά βάσει ΚΑΔ που ορίζονται από το Υπουργείο Οικονομικών, δύνανται να παρατείνουν την αναστολή συμβάσεων των εργαζομένων τους που έχουν ήδη τεθεί σε αναστολή ή να θέσουν σε αναστολή  συμβάσεις εργασίας μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων τους, κατ’ ανώτατο χρονικό διάστημα 30 ημερών και πάντως όχι πέραν της 30ης Ιουνίου 2020.

Οι εργαζόμενοι των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τελούν σε αναστολή, είναι δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού των 534 ευρώ που αντιστοιχεί στις 30 ημέρες και παρέχεται πλήρης ασφαλιστική κάλυψη επί του ονομαστικού τους μισθού.

Οι επιχειρήσεις για όσο χρόνο κάνουν χρήση των ανωτέρω μέτρων υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις του προσωπικού τους με καταγγελία συμβάσεων εργασίας και σε περίπτωση πραγματοποίησής της, αυτή είναι άκυρη. Επίσης υποχρεούνται, μετά από τη λήξη του χρονικού διαστήματος της αναστολής των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων αυτών, να διατηρήσουν για χρονικό διάστημα 30 ημερών τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας.

Προσοχή, τον Ιούνιο παύει να ισχύει η δυνατότητα αναστολής πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών  για όλες τις επιχειρήσεις. Για τον Ιούλιο ισχύει ακριβώς το ίδιο μοντέλο, μόνο που εξαιρούνται από τις δυνατότητες αναστολών οι επιχειρήσεις εστίασης.

Νέα εκ περιτροπής εργασία

Οι πληττόμενες επιχειρήσεις και όσες επαναλειτουργούν μπορούν να ανακαλούν οριστικά την αναστολή των συμβάσεων για τουλάχιστον το 40% των μισθωτών (εφόσον η αναστολή έχει διαρκέσει 15 ημέρες κατ ελάχιστο στις πληττόμενες) και να εφαρμόζουν για τους εργαζόμενους αυτούς το σχήμα της νέας εκ περιτροπής εργασίας (προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας), μέχρι τις 15 Ιουνίου.

Οι εν λόγω εργαζόμενοι μπορούν να εργάζονται με μονομερή απόφαση του εργοδότη κατ ελάχιστον 2 εβδομάδες το μήνα, διακεκομμένα ή συνεχόμενα. Στο ίδιο σχήμα μπορούν να ενταχθούν και οι εργαζόμενοι των οποίων η αναστολή λήγει, όπως και όσοι δεν είχαν μπει σε αναστολή.  

Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις που ανήκουν στις πληττόμενες συμπεριλαμβανομένων και αυτών που επαναλειτουργούν τον Μάιο, όπως προσδιορίζονται βάσει ΚΑΔ και πάντως για όσο χρόνο αυτές συνεχίζουν να πλήττονται, μπορούν να εφαρμόσουν το μέτρο της λειτουργίας της επιχείρησης με , υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

Ο τρόπος αυτός οργάνωσης της εργασίας πραγματοποιείται ανά εβδομάδα και εντάσσεται σε αυτόν τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της επιχείρησης των οποίων οι συμβάσεις δεν τελούν σε αναστολή, δηλαδή των εργαζομένων των οποίων οι συμβάσεις είτε δεν είχαν τεθεί ποτέ σε αναστολή, είτε έχει λήξει η αναστολή, είτε αυτή έχει οριστικά ανακληθεί και αυτοί έχουν επιστρέψει στις θέσεις εργασίας τους.

Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται, για όσο χρόνο κάνουν χρήση του μέτρου να διατηρήσουν, τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας, δηλαδή τους ίδιους εργαζόμενους και με τους ίδιους όρους εργασίας, που σημαίνει ότι απαγορεύεται ρητά να προβούν σε καταγγελία των συμβάσεων εργασίας για το σύνολο του προσωπικού. 

Από την έναρξη εφαρμογής του μηχανισμού ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ, στις 15 Ιουνίου, καταργείται η δυνατότητα του εργοδότη να θέτει -μονομερώς- το προσωπικό του στη διαδικασία ασφαλούς λειτουργίας της επιχείρησης, καθώς κάτι τέτοιο θα λειτουργούσε ως αντικίνητρο για την εφαρμογή του μηχανισμού.

ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ

Aπό 15 Ιουνίου μπαίνει σε εφαρμογή ο νέος μηχανισμός ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ, στον οποίον θα μπορούν να ενταχθούν όλες οι επιχειρήσεις της χώρας, ανεξαρτήτως ΚΑΔ, με μείωση τζίρου τουλάχιστον 20%, όπως επίσης νέες επιχειρήσεις αλλά και στις εποχικές. Το μέτρο θα μπορεί να εφαρμόζεται και συνδυαστικά με τις αναστολές συμβάσεων. 

Η χρονική περίοδος εφαρμογής είναι από την 15η Ιουνίου έως τις 15η Οκτωβρίου 2020.

Κάθε μήνα, οι επιχειρήσεις θα δηλώνουν τους εργαζόμενους που θέτουν σε καθεστώς μειωμένης απασχόλησης και τα στοιχεία τζίρου των προηγούμενων μηνών, ώστε να επιβεβαιωθεί η δυνατότητα συμμετοχής τους.

Οι εργοδότες θα μπορούν να προβαίνουν σε μείωση του χρόνου εβδομαδιαίας εργασίας των υπαλλήλων τους μέχρι και 50%, είτε για μέρος είτε για το σύνολο των εργαζομένων τους, ανάλογα με τις λειτουργικές τους ανάγκες. Η μείωση του χρόνου εργασίας αφορά μόνο εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης και δεν επιφέρει μετατροπή της σύμβασης εργασίας των εργαζομένων που εντάσσονται στον μηχανισμό, για το χρονικό διάστημα που οι επιχειρήσεις-εργοδότες κάνουν χρήση του μέτρου. 

Το κράτος θα χρηματοδοτεί το 60% των καθαρών αποδοχών των εργαζομένων, που αντιστοιχούν στον χρόνο κατά τον οποίο δεν εργάζονται. Τις ασφαλιστικές εισφορές θα τις καλύπτει ο εργοδότης επί του ονομαστικού μισθού των εργαζομένων.

Εάν ο μισθός υπολείπεται του κατώτατου, το κράτος θα αναπληρώνει τη διαφορά, ώστε στην τσέπη του εργαζόμενου να φθάνουν τα 650 ευρώ (μεικτά).

Δυνατότητα απολύσεων

Οι εργοδότες που επαναλειτουργούν ή πλήττονται κι εφόσον δεν κάνουν καθόλου χρήση του μέτρου της παράτασης αναστολής, μπορούν να προχωρήσουν σε απολύσεις. Σε αυτή την περίπτωση οφείλουν να ανακαλέσουν οριστικά το 100% των μισθωτών τους πίσω σε ενεργή απασχόληση.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην σχετική εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας, «σε περίπτωση που οι επαναλειτουργούσες επιχειρήσεις δεν κάνουν χρήση του μέτρου της παράτασης αναστολής συμβάσεων εργασίας και συνεπώς προβούν σε οριστική ανάκληση της αναστολής του συνόλου των εργαζομένων τους, δεν εμπίπτουν στις διατάξεις που αφορούν τόσο στην απαγόρευση καταγγελίας σύμβασης εργασίας για το σύνολο του προσωπικού τους μέχρι 31 Μαΐου, όσο και την υποχρέωση να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας για 45 ημέρες από το χρόνο λήξης της παράτασης. Συνεπώς αυτές οι επιχειρήσεις-εργοδότες εμπίπτουν στις κοινές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας».

Αντίθετα, όσοι κάνουν χρήση του μέτρου της παράτασης δεσμεύονται από τις ρήτρες μη απόλυσης.