Ενέργεια: Επενδυτικός «πυρετός» για μονάδες αποθήκευσης – Στις ράγες έως τον Μάρτιο ο πρώτος διαγωνισμός

Στα ύψη κινείται το επενδυτικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μονάδων αποθήκευσης ενέργειας μέσω μπαταριών, με τα πρότζεκτ τα οποία έχουν ξεκινήσει να «ωριμάζουν» να είναι ήδη πολλαπλάσια όχι μόνο του πρώτου «κύματος» έργων που πρόκειται να αναπτυχθούν στη χώρα μας, αλλά και του συνολικού χαρτοφυλάκιου σταθμών αποθήκευσης οι οποίοι προβλέπεται να αναπτυχθούν στη χώρα μας έως το 2030. 

Είναι ενδεικτικό ότι με αυτό το «κύμα» standalone μπαταριών, τα οποία θα λάβουν επενδυτική και λειτουργική ενίσχυση μέσω διαγωνισμών εντός 2023, σχεδιάζεται να αναπτυχθεί σε πρώτη φάση ένα portfolio 900-1.000 MW. Ωστόσο, μέχρι αυτή τη στιγμή έχουν λάβει άδεια από τη ΡΑΕ 272 υποψήφια έργα που ξεπερνούν τα 16.990 MW σε συνολική ισχύ, όπως φαίνεται από το σχετικό Μητρώο που διατηρεί η Ρυθμιστική Αρχή. 

Παράλληλα, έχουν υποβληθεί αιτήσεις για αδειοδότηση επιπλέον 150 πρότζεκτ, συνολικής ισχύος 3.600 MW περίπου. Κάτι που σημαίνει ότι σύντομα το Μητρώο Αδειών της ΡΑΕ θα «φιλοξενεί» 422 σχεδιαζόμενες μονάδες, συνολικής ισχύος 20.500 MW. Ένα νούμερο περίπου τριπλάσιο από τις ανάγκες που θα έχει το εγχώριο ηλεκτρικό σύστημα σε αποθήκευση έως το 2030, οι οποίες θα ανέρχονται στα 6.000-8.000 MW, όπως έχει αναφέρει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας. 

Συνέργειες με τα χαρτοφυλάκια ΑΠΕ 

Όπως είναι φυσικό, από τα παραπάνω σχεδιαζόμενα πρότζεκτ θα πραγματοποιηθεί τελικά ένα ποσοστό. Μάλιστα, ειδικοί επισημαίνουν πως τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να διερευνηθεί ποιος είναι ο κατάλληλος συνδυασμός τεχνολογιών για τις ανάγκες του εγχώριου ηλεκτρικού συστήματος, ώστε να δοθούν τα κατάλληλα «σήματα» στην αγορά για τα περιθώρια επενδύσεων σε standalone μπαταρίες. 

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ο επενδυτικός «πυρετός» εξηγείται από το γεγονός ότι η νέα αυτή τεχνολογία θα κληθεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη στήριξη της περαιτέρω διείσδυσης των ΑΠΕ και την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί για την αύξηση του «πράσινου» μεριδίου στο ηλεκτρικό σύστημα, το οποίο σχεδιάζεται να ανέλθει στο 80% έως το 2030. Επομένως, καθώς οι μονάδες θα αποθηκεύουν «πράσινες» κιλοβατώρες, αντισταθμίζοντας τη στοχαστικότητα των ανανεώσιμων πηγών, εγχώριες και ξένες εταιρείες διεκδικούν μερίδιο στις σημαντικές επιχειρηματικές ευκαιρίες δραστηριοποίησης στις χονδρεμπορικές αγορές ηλεκτρισμού, που θα έχουν αυτά τα έργα. 

Με την ίδια λογική, θέση στον νεοαναδυόμενο κλάδο παίρνουν όλοι οι εγχώριοι ενεργειακοί «παίκτες», για τους οποίους η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας ανοίγει επίσης «παράθυρο» για συνέργειες με τις υπόλοιπες ενεργειακές τους επενδύσεις. Έτσι, για παράδειγμα, για τις εταιρείες που διαθέτουν (ή αναπτύσσουν) μεγάλα χαρτοφυλάκια ΑΠΕ, οι standalone μπαταρίες τους θα τους επιτρέψουν την ακόμη καλύτερη αξιοποίηση της «καθαρής» ηλεκτροπαραγωγής τους, αλλά και μεγαλύτερη ευελιξία στη σύναψη «πράσινων» PPAs με μεγάλους καταναλωτές ή προμηθευτές. 

Παρόντες όλοι οι εγχώριοι «παίκτες» 

Σε αυτό το πλαίσιο, στο Μητρώο Αδειών της ΡΑΕ δίνουν ήδη το «παρών» όλοι οι εγχώριοι ενεργειακοί Όμιλοι, με τη ΔΕΗ να έχει ξεκινήσει την «ωρίμανση» συστημάτων μπαταριών συνολικής ισχύος 890 MW. «Χώρο» στις μονάδες μπαταριών φιλοδοξεί να καταλάβει και η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, διαθέτοντας άδειες 475 MW. Αξίζει να σημειωθεί πως η εταιρεία έχει παρουσία και στη δεύτερη βασική τεχνολογία αποθήκευσης, δηλαδή την αντλησιοταμίευση, με τη μονάδα της στην Αμφιλοχία να βρίσκεται ήδη υπό ανάπτυξη. 

Άδειες 60 MW για μπαταρίες έχει λάβει επίσης η Egnatia, με έργα τα οποία πιθανότατα περιλαμβάνονται στο χαρτοφυλάκιο των 25 έργων που έχει εξαγοράσει η Mytilineos, ενώ έργα 175 MW είναι αδειοδοτημένα για λογαριασμό της Helleniq Energy (πρώην ΕΛΠΕ). Standalone μπαταρίες 260 MW έχουν ολοκληρώσει το πρώτο αδειοδοτικό βήμα για τη Motor Oil, όπως και πρότζεκτ 775 MW του Ομίλου Κοπελούζου. 

Από την άλλη πλευρά, για τρία πρότζεκτ συνολικής ισχύος 417 MW έχει λάβει άδεια η ΕΛΛΑΚΤΩΡ. Περισσότερα πρότζεκτ, σε πλήθος και ισχύ (496 MW), έχει ξεκινήσει να «ωριμάζει» η Intrakat. 

Οι εκκρεμότητες για τον πρώτο διαγωνισμό 

Όπως είναι φυσικό, όλες οι εταιρείες φιλοδοξούν να εντάξουν έργα τους στο χαρτοφυλάκιο 900-1.000 MW που θα «περάσει» από τους διαγωνισμούς, ώστε να κλειδώσουν επενδυτική και λειτουργική ενίσχυση για τα πρότζεκτ τους. Όπως είναι γνωστό, η επενδυτική επιχορήγηση θα προέλθει από το Ταμείο Ανάκαμψης και θα καταβληθεί κατά τη φάση κατασκευής όλων των υποστηριζόμενων έργων. Επίσης, οι σταθμοί που θα προκριθούν θα λάβουν και ετήσια στήριξη, υπό τη μορφή λειτουργικής ενίσχυσης, που θα καταβάλλεται κατά τη φάση λειτουργίας τους, για μία 10ετία.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σχεδιάζει ο πρώτος διαγωνισμός να προκηρυχθεί στο τέλος του πρώτου τριμήνου του νέου έτους, ώστε να ακολουθήσει λίγο αργότερα η δεύτερη και τελευταία δημοπρασία. Προς το παρόν, το υπουργείο δεν έχει λάβει οριστικές αποφάσεις αναφορικά με το ποσοστό έργων που θα «κλειδωθεί» από τον πρώτο διαγωνισμό, αν δηλαδή θα είναι το μισό από το προβλεπόμενο χαρτοφυλάκιο (επομένως 450-500 MW) ή περισσότερο. Επίσης, εκκρεμεί η απόφαση για το επίπεδο αδειοδοτικής ωριμότητας που θα πρέπει να έχει μία standalone μπαταρία, ώστε να λάβει μέρος στη δημοπρασία. 

Όσον αφορά την «αρχιτεκτονική» των δημοπρασιών, μέσα από τη διαδικασία τα έργα θα διεκδικούν και τις δύο μορφές στήριξης, με τους επενδυτές να καταθέτουν προσφορές για την «ταρίφα» με την οποία θα αποζημιώνονται για τα 10 πρώτα χρόνια λειτουργίας των σταθμών τους. Όσες μονάδες υποβάλλουν τις χαμηλότερες προσφορές, και τελικά προκριθούν, θα είναι κι εκείνες που θα λάβουν και την επενδυτική επιχορήγηση, η οποία θα είναι εκ των προτέρων καθορισμένη, ίδια ανά μονάδα ισχύος για όλες τις μονάδες.