Το νέο πακέτο στήριξης, η μετέωρη στάση της ΕΕ και τα πολιτικά μηνύματα

Ο Πρωθυπουργός εξήγγειλε χθες ένα διευρυμένο και πολύπλευρο πακέτο στήριξης για το ρεύμα και το αέριο. Ξεκαθαρίζοντας πως, παρ όλα αυτά, δεν μπορεί να καλύψει όλο το κόστος της ενεργειακής κρίσης, αλλά και ασκώντας κριτική -για πρώτη φορά τόσο έντονα- για «το αργοκίνητο ευρωπαϊκό υπερωκεάνιο» το οποίο πλέον η κυβέρνηση δεν θα περιμένει έως ότου «αλλάξει πορεία». Είπε πως σε αντίθεση με τις πρωτοβουλίες που πήρε το 2020 για την πανδημία και για το Ταμείο Ανάκαμψης, «εδώ η Ευρώπη εμφανίζεται -μέχρι σήμερα τουλάχιστον- κατώτερη των περιστάσεων. Και, δυστυχώς, η λύση της αργεί». Εξήγησε λοιπόν κατά την έναρξη του διαγγέλματός του πως «η Ελλάδα συνεχίζει να την διεκδικεί αλλά στο μεταξύ δεν αδρανεί. Δεν θα την περιμένει. Γιατί πρώτος εγώ αισθάνομαι ότι οι δυσκολίες των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών μας δεν μπορούν να περιμένουν άλλο».

Η αλήθεια είναι πως ο κόσμος πιέζεται πολύ. Πιέζεται πάρα πολύ. Ειδικά στην Ελλάδα του χαμηλού εισοδήματος και της συμπιεσμένης αγοραστικής δύναμης από όσα προηγήθηκαν από την 10ετή κρίση.

Χθες, στο ειδικό Ευρωβαρόμετρο για την Ουκρανία, στην ερώτηση για το αν συμφωνούν οι πολίτες με τη θέση πως η άνοδος των τιμών ενέργειας είχε σημαντική επίπτωση στην αγοραστική τους δύναμη «ναι» απάντησε το 94% των Ελλήνων, η πιο υψηλή αναλογία ανά την ΕΕ με τον μέσο όρο στο 86%. Και σε άλλο ερώτημα για το αν πρέπει να ληφθούν μέτρα, η απάντηση ήταν εξ ίσου ηχηρή. Εν αντιθέσει μάλιστα με τα πολύ χαμηλά ποσοστά ικανοποίησης των Ελλήνων για την αντίδραση των θεσμών (εγχωρίων και ξένων) στον πόλεμο. Και οι απαντήσεις αυτές έχουν και πολιτική σημασία…

Δυστυχώς, η κοινή στάση της ΕΕ για την αντιμετώπιση του προβλήματος, με έναν τρόπο που να μη «τιμωρεί» ειδικά κράτη με υψηλό χρέος όπως είναι η Ελλάδα δεν έχει ωριμάσει. Δεν έχει καν ακουστεί ηχηρά από τα χείλη της Ευρώπης.

Η πρόταση του ESM για νέο σχήμα δανείων 250 δισ. ευρώ, από το «κουμπαρά» της πανδημίας που κανένα κράτος δεν ζήτησε, προφανώς δεν είναι η λύση. Είναι απλά ένα ύστατο καταφύγιο έσχατης ανάγκης. Μάλιστα πιθανόν ακόμη και αυτό να μην είναι για όλους. Σύμφωνα με την πρόταση του ESM δεν θα έχουν πρόσβαση σε αυτά τα 10ετή δάνεια-προληπτικές γραμμές κράτη που είναι σε πρόγραμμα ή που ελέγχονται για καθεστώς υπερβολικών ανισορροπιών (όπως είναι φέτος η Ελλάδα, η Κύπρος ή η Ιταλία).

Τα λεφτά που χρειάζονται τα κράτη για αυτή τη κρίση είναι πολλά. Και είναι αναγκαίο να υπάρχει διασφάλιση πως η στήριξη θα μπορεί να παρασχεθεί προς τους πολίτες με ασφάλεια και με συνέχεια. Για όσο χρειασθεί. Αυτή η ασπίδα ασφάλειας είναι απολύτως αναγκαία για την οικονομική, κοινωνική και πολιτική σταθερότητα.