Η άτυπη ολλανδό - ισπανική πρόταση και η ασάφεια της ΕΕ
Το νέο non paper δεν έχει καμία σχέση με το non paper των «frugal» που δημοσιεύτηκε το προηγούμενο φθινόπωρο.
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι όταν κάθεται στο ίδιο τραπέζι η Ολλανδία και η Ισπανία, με θέμα τα πλεονάσματα και το χρέος τις επόμενης ημέρας, αλλά και τη χρηματοπιστωτική ενοποίηση, είναι μία πολύ ευχάριστη εξέλιξη. Το νέο non paper δεν έχει καμία σχέση με το non paper των «frugal» που δημοσιεύτηκε το προηγούμενο φθινόπωρο.
Το ζήτημα είναι ακριβώς αυτό. Ότι πρόκειται για ένα «άτυπο κείμενο» θέσεων δύο κρατών, το οποίο ναι μεν παρουσιάστηκε στη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών - με τη συγκατάθεση, σύμφωνα με πληροφορίες της Γαλλίας και της Γερμανίας - αλλά δε ζητήθηκε να γίνει αποδεκτό επισήμως. Απλά καλωσορίστηκε και μάλιστα με πολύ θερμά λόγια, ειδικά από τον Ιταλό Επίτροπο...
Είναι αντιληπτό ότι οι μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης έχουν κάθε λόγο να περιμένουν για να δουν πώς θα εξελιχθεί ο πόλεμος και η ενεργειακή κρίση, αλλά και για να λύσουν εσωτερικά ζητήματα. Με πιο ξεκάθαρο το εκλογικό μέτωπο που αντιμετωπίζει η Γαλλία, αλλά και με την ανάγκη τήρησης των ισορροπιών στη Γερμανία.
Η αμηχανία λοιπόν στις Βρυξέλλες είναι και φανερή και εξηγήσιμη. Με εύρημα για την χρονική αναβολή την ανακοίνωση από την πλευρά της Κομισιόν των εαρινών εκτιμήσεων στις 16 Μαΐου, μεταθέτουν για τότε και μία πρώτη αποτύπωση προτάσεων. Όχι για αλλαγή κανόνων αλλά για την άμεση δημοσιονομική στάση και για τη ρήτρα διαφυγής.
Σε κάθε περίπτωση, το μήνυμα Ισπανίας - Ολλανδίας ακούστηκε. Και αν προχωρήσει η πρότασή τους, σε πρώτη ανάγνωση η Ελλάδα έχει οφέλη. Το πιο άμεσο είναι πως θα συζητηθεί φέτος η αλλαγή των κανόνων και δεν θα μεταφερθεί για το 2023 με αφορμή την παράταση της ρήτρας διαφυγής.
Επίσης, ο κανόνας του χρέους θα γίνει πιο ευέλικτος και ο κανόνας για την αύξηση των δαπανών, ανάλογα με την ανάπτυξη και παράλληλα με νέα ρήτρα διαφυγής για έκτακτα γεγονότα, θα δίνει το περιθώριο στήριξης της οικονομίας και της κοινωνίας όποτε χρειάζεται. Έστω και σε ένα βαθμό.
Βεβαίως στο non paper της Δευτέρας υπάρχει και το αντιστάθμισμα: Για να συναινέσει ο Βορράς εισήχθη η υποχρέωση των μεταρρυθμίσεων, η επιτήρηση των οποίων προτάθηκε να γίνεται μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και να συνδέεται με τη ροή των χρηματοδοτήσεων προς τα κράτη. Εξάλλου, υπάρχει και η δέσμευση για δημιουργία μαξιλαριών ασφαλείας για την επόμενη «κακή» περίοδο.
Άρα, το πόσο επωφελής θα είναι τελικά μία αλλαγή του συμφώνου θα φανεί όταν περάσουμε από τα non paper και την ασάφεια σε συγκεκριμένες προτάσεις. Φτάνει αυτό να γίνει έγκαιρα για να ξέρει κάθε κράτος πόσο μπορεί να στηρίξει την οικονομία και την κοινωνία…