Οι προβλέψεις για εκτίναξη της ανάπτυξης και η παγίδα των προσδοκιών
Ενισχύονται οι προοπτικές ανάκαμψης. Προσοχή: Ανάκαμψης όχι ανάπτυξης με μόνιμα χαρακτηριστικά.
Τα καλά νέα για τον τουρισμό, με τις προβλέψεις πλέον να αναπροσαρμόζονται θεωρώντας εφικτή μία πολύ πιο υψηλή επαναφορά στο ύψος των εσόδων του 2019 προφανώς - και δικαιολογημένα - προκαλούν αισιοδοξία στην κυβέρνηση. Γιατί ενισχύονται οι προοπτικές ανάκαμψης. Προσοχή: Ανάκαμψης όχι ανάπτυξης με μόνιμα χαρακτηριστικά.
Μπορεί λοιπόν φέτος να είναι τελικά πολύ υψηλότερο το comeback του ΑΕΠ, ακόμη και σε σχέση με το αναθεωρημένο ποσοστού ανόδου κατά 5,9% για φέτος. Άλλωστε τις τελευταίες ημέρες αναλυτές διαγκωνίζονται για το πόσο ψηλά θα φτάσει ο δείκτης...
Κατά συνέπεια, θα είναι πιο ενισχυμένη και η εισπρακτική ικανότητα της κρατικής μηχανής και θα περιορίζεται το πρωτογενές έλλειμμα. Όλα αυτά για φέτος, για το 2021.
Υπάρχει ένα ζήτημα όμως. Οι προσδοκίες. Όταν καλλιεργούνται πρέπει να ανταποκρίνονται και στην πραγματικότητα. Δηλαδή όταν ανεβάζεις τον πήχη για το ΑΕΠ και τη δυνατότητα που σου παρέχει για επιπλέον παροχές ή παρεμβάσεις άλλου είδους, πρέπει να μπορείς και να διαβείς στη συνέχεια αυτόν τον πήχη. Όχι μόνο πρόσκαιρα, αλλά με σταθερότητα.
Το ερώτημα λοιπόν που προκύπτει είναι αν αυτό το ψηλό ποσοστό ανάκαμψης είναι και σε ποιόν βαθμό απλά η αναμενόμενη αντίδραση της οικονομίας στην εξωγενή κρίση της πανδημίας που απλά γίνεται πιο γρήγορα. Δηλαδή αν τελικά η επαναφορά στο 2019 δεν είναι μία καμπύλη που μοιάζει με το γράμμα L (όπως αναμενόταν νωρίτερα), αλλά με το γράμμα U. Και σε ποιο βαθμό τονώνεται από δομικά στοιχεία όπως την καλύτερη απόδοση της βιομηχανίας, την άνοδο των επενδύσεων ή μεταρρυθμίσεις,
Γιατί στην πρώτη περίπτωση, της απλής επαναφοράς, το ΑΕΠ θα στηριχθεί μεν και το 2022 σε έναν βαθμό από την περαιτέρω ανάκαμψη του τουρισμού στα προ πανδημίας επίπεδα, Αλλά… μέχρι εκεί. Και αυτό θα σημαίνει ότι τα επίπεδα αυτά δεν θα μπορούν να επαναληφθούν εύκολα.
Με λίγα λόγια, η επιτυχία του 2021 στο πεδίο του ΑΕΠ ενδεχομένως να αυξάνει το βαθμό δυσκολίας των επόμενων ετών για υψηλή και σταθερή ανάπτυξη. Και κάνει ακόμη πιο επιτακτική την επιτυχία των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων...