Ροή
Όλοι οι κάτοχοι αυτοκινήτων έχουν ακούσει ότι τα λιπαντικά -ή λάδια όπως έχει επικρατήσει να ονομάζονται στην καθομιλουμένη- είναι απαραίτητα για τη λειτουργία του οχήματός τους, ωστόσο πολλοί δεν γνωρίζουν ούτε τους λόγους ούτε και ορισμένα άλλα σημαντικά στοιχεία για αυτά τα ζωτικής σημασίας υγρά. Ας δούμε, λοιπόν, μερικές από τις πιο συνηθισμένες απορίες και ας απαντήσουμε σε αυτές.
1. Γιατί χρειάζονται οι κινητήρες των αυτοκινήτων λιπαντικά;
Το λάδι αποτρέπει τις βλάβες του κινητήρα, καθώς λιπαίνει τα κινητά μέρη του, όπως για παράδειγμα τους κυλίνδρους και μειώνει τις μηχανικές τριβές. Επίσης, ψύχει διάφορα μέρη που υπερθερμαίνονται κατά την κίνηση του οχήματος και δεν μπορεί να τα προσεγγίσει το ψυκτικό υγρό, ενώ παράλληλα προστατεύει από τη σκουριά και καθαρίζει τον κινητήρα από μεταλλικά ρινίσματα, στάχτες και κάπνα.
2. Επιτρέπεται να αναμειχθούν τα λάδια με άλλα;
Τα λιπαντικά ίδιων προδιαγραφών και ποιότητας μπορούν να αναμειχθούν, αν και δεν θεωρείται ιδανική λύση. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν για παράδειγμα ανάψει το κόκκινο λαμπάκι της πίεσης του λαδιού, μπορούμε να συμπληρώσουμε και με λάδι κατώτερων προδιαγραφών προκειμένου να αποφύγουμε κάποια μεγάλη ζημιά. Εκτός και αν χρησιμοποιεί το όχημά μας λιπαντικά μεγάλης διάρκειας (Longlife), οπότε πρέπει να αποφεύγεται κάτι τέτοιο.
3. Ποιο είναι το σωστό λάδι για το αυτοκίνητό μου;
Διαφορετικοί κινητήρες χρειάζονται διαφορετικά λιπαντικά και αυτό ισχύει και για τον τύπο του καυσίμου, δηλαδή βενζίνη ή πετρέλαιο. Τα λιπαντικά οφείλουν να ανταποκρίνονται ακριβώς στις απαιτήσεις κάθε αυτοκινητοκατασκευαστή, ο οποίος υποδεικνύει συγκεκριμένα προϊόντα για τα οχήματά του που αναφέρονται αναλυτικά στο βιβλιαράκι με τις οδηγίες χρήσης. Αν δεν χρησιμοποιηθούν τέτοια εγκεκριμένα λιπαντικά, κινδυνεύει να χάσει ο κάτοχος του αυτοκινήτου την εγγύηση σε περίπτωση βλάβης. Μόνον λίγοι κατασκευαστές επιτρέπουν πλέον τη χρήση λιπαντικών γενικότερων χαρακτηριστικών σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές ACEA ή τις αμερικανικές ΑΡΙ.
4. Γιατί αλλάζουμε λάδια;
Τα λιπαντικά υφίστανται καταπόνηση με την πάροδο του χρόνου και σε συνδυασμό με τον αριθμό των διανυομένων χιλιομέτρων, οπότε χάνουν σταδιακά την αποτελεσματικότητά τους όσον αφορά στη λίπανση, στον καθαρισμό και στην προστασία του κινητήρα. Ετσι χρειάζονται τακτικά αλλαγή, αν και στα σύγχρονα αυτοκίνητα έχουν αυξηθεί πολύ τα ενδιάμεσα διαστήματα και φτάνουν ακόμη και τα 30.000 χλμ. από 5.000 ή 7.500 χλμ. που ήταν ο μέσος όρος στο παρελθόν.
5. Ορυκτέλαιο ή συνθετικό λιπαντικό;
Τα ορυκτέλαια αποτελούν προϊόν διύλισης του πετρελαίου, είναι απλούστερα στη δομή και στην παραγωγή τους, φτηνότερα και συνιστούνται πλέον μόνον για παλαιότερους και όχι πολύστροφους κινητήρες. Σήμερα, έχουν επικρατήσει τα συνθετικά λάδια, τα οποία αποτελούν προϊόντα χημικών ενώσεων, κοστίζουν ακριβότερα, προσφέρουν, όμως, υψηλότερη προστασία και διαθέτουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Κορυφαία θεωρούνται τα λάδια Longlife που συνιστούν διάφοροι αυτοκινητοκατασκευαστές με προκαθορισμένα διαστήματα αλλαγής λιπαντικών της τάξης συνήθως των 30.000 χλμ.
6. Πώς μετράμε τη στάθμη των λαδιών;
Η στάθμη των λαδιών μετριέται με τον κινητήρα σε κανονική θερμοκρασία λειτουργίας, ενώ πρέπει να περιμένουμε δύο λεπτά αφού τον κλείσουμε, ώστε να πάει το λιπαντικό από το μοτέρ στη λεκάνη. Τότε τραβάμε τη βέργα, την καθαρίζουμε καλά με ένα πανάκι και την ξαναβάζουμε στη θέση της. Μετά την τραβάμε πάλι έξω και διαβάζουμε τη στάθμη που πρέπει να βρίσκεται μεταξύ των δύο σημείων ‘’Min’’ και ‘’Max’’. Αν είναι χαμηλότερη τότε συμπληρώνουμε λάδια, αν είναι ψηλότερα από το ‘’Max’’ θα είναι καλύτερα να επισκεφθούμε κάποιο συνεργείο για να δούμε τους λόγους. Κάτι τέτοιο συμβαίνει συνήθως με ντιζελοκίνητα οχήματα που κινούνται κατά κύριο λόγο στην πόλη και το λιπαντικό γίνεται αραιότερο, αυξάνει ο όγκος του και ανεβαίνει η στάθμη του. Εννοείται, ότι κατά τη μέτρηση της στάθμης πρέπει να είναι το αυτοκίνητο ακινητοποιημένο σε επίπεδο οδόστρωμα χωρίς κλίση, ώστε να έχουμε ένα αξιόπιστο αποτέλεσμα.
7. Τι είναι το ιξώδες;
Πρόκειται για τον δείκτη ρευστότητας του λιπαντικού, το οποίο ως υγρό γίνεται λεπτότερο όσο θερμαίνεται. Σε περιοχές με χαμηλές θερμοκρασίες προτιμώνται τα λεπτόρευστα λάδια με χαμηλό ιξώδες, ώστε να λιπαίνουν καλύτερα στο κρύο. Αντίθετα στα θερμότερα κλίματα συνιστούνται λάδια με υψηλό βαθμό ιξώδους, δηλαδή πιο παχύρρευστα, ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στη ζέστη. Ένα παχύρευστο λάδι θα έπηζε στο κρύο, ενώ ένα λεπτόρευστο θα έφτανε ευκολότερα σε επίπεδα βράσης στον καύσωνα.
8. Πόσο διατηρείται το λάδι του κινητήρα;
Σε κλειστή συσκευασία διατηρείται ένα λιπαντικό κινητήρα για μεγάλο διάστημα, όμως τα εργοστάσια συνιστούν την αποθήκευσή του για τρία έως το πολύ πέντε χρόνια. Μετά υπάρχει πιθανότητα να σβολιάσουν ορισμένα χημικά πρόσθετα της σύνθεσής του, ενώ μπορεί να περάσει σταδιακά υγρασία στο εσωτερικό της συσκευασίας και να μειωθεί η απόδοση του λαδιού.
