Ροή
Ο Γουόρεν Μπάφετ θα φθάσει ως τα άκρα προκειμένου να σταματήσει την αμερικανική εταιρεία επενδύσεων Berkshire Hathaway να χρησιμοποιεί συμβούλους. «Αν το διοικητικό συμβούλιο προσλάβει κάποιον σύμβουλο με αμοιβή αφότου θα έχω φύγει, θα επιστρέψω», υποσχέθηκε κατά τη διάρκεια της ετήσιας συνάντησης των μετόχων το Σάββατο. Φυσικά, αστειευόταν αλλά αυτό το έκανε από καρδιάς.
Η χαμηλή εκτίμηση στην οποία έχει ο κ. Μπάφετ τους διαχειριστές επενδυτικών κεφαλαίων, τους οποίους περιγράφει ως ανθρώπους οι οποίοι «αμείβονται για κάτι το οποίο στην πραγματικότητα δεν μπορεί να υφίσταται», είναι ευρέως γνωστή. Μάλιστα, μεταφέρει αυτόν τον σκεπτικισμό του σε άλλους μεσίτες-επενδυτές και χρηματοοικονομικούς συμβούλους κάθε είδους.
Αυτό του προσδίδει μια μεγάλη πρωτοτυπία καθώς ο επιχειρηματικός κόσμος κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Όπου και να κοιτάξει κανείς υπάρχουν όλο και περισσότεροι σύμβουλοι στρατηγικής, επενδύσεων, μάρκετινγκ, τεχνολογίας, ψηφιακού μετασχηματισμού κλπ. Μερικές επιχειρήσεις δείχνουν να έχουν κατακλυστεί εξολοκλήρου από συμβούλους.
Εκείνο που κάποτε αποτελούσε τακτική περιορισμένης χρήσης ελάχιστων επιχειρήσεων όπως ήταν η McKinsey & Co και η Boston Consulting Group, τώρα έχει εξελιχθεί σε μια ακμάζουσα βιομηχανία η οποία αναπτύσσεται πιο γρήγορα από ότι πολλοί από τους πελάτες τους. Σήμερα οι σύμβουλοι κάνουν πολλές δουλειές τις οποίες άλλοτε οι επιχειρήσεις έκαναν μόνες τους.
Τα συνολικά έσοδα σε παγκόσμιο επίπεδο από τις συμβουλευτικές υπηρεσίες που παρέχουν οι εξειδικευμένοι μάνατζερ σημείωσαν άνοδο 7% πέρυσι στα 133 δις. δολάρια σύμφωνα με την Source Global Research. Μερικές μεγάλες επιχειρήσεις όπως η Bain & Co σημειώνουν διψήφια αύξηση, κάτι το οποίο συμβαίνει για αρκετά χρόνια. Οι μεγάλες εταιρείες λογιστικών υπηρεσιών, οι οποίες στην πλειοψηφία τους εγκατέλειψαν τις συμβουλευτικές υπηρεσίες στις αρχές του 2000, έχουν επιστρέψει: το 44% των εσόδων της Ernst & Young πέρυσι προήλθαν από συμβουλευτικές υπηρεσίες.
Η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών αποτελεί την καρδιά των επαγγελματικών υπηρεσιών: από τους 2,2 εκατομμύρια ανθρώπους που εργάζονται στον χρηματοπιστωτικό κλάδο και στα συναφή επαγγέλματα στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι 477.000 είναι σύμβουλοι επιχειρήσεων ενώ από την άλλη, οι τραπεζίτες δεν ξεπερνούν τους 421.000, κάτι που προκαλεί απορία για το τι μπορεί να συμβαίνει.
Μια απάντηση είναι ότι οι σύμβουλο είναι απαραίτητοι. Ύστερα από την κρίση του 2008, πολλές επιχειρήσεις προχώρησαν σε απολύσεις και ανέθεσαν εργασίες από όλο το φάσμα της επιχειρηματικής δραστηριότητας (από την παραγωγή μέχρι την τεχνολογία) σε εξωτερικούς συνεργάτες. Θεωρήθηκε ότι η πρόσληψη ειδικών και αντιμετώπισης του management ως cloud service είναι εκ των πραγμάτων το επόμενο βήμα.
Η τεχνολογική αλλαγή ήταν προς όφελος των συμβούλων επιχειρήσεων. H ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας και της ανάλυσης στοιχείων ξεπερνούν τις δυνατότητες κάποιων επιχειρήσεων. Σε αυτό συμπεριλαμβάνονται και οι τομείς των media και του λιανικού εμπορίου. Οι εταιρείες οι οποίες θέλουν να εκσυγχρονιστούν έχουν στραφεί στις επιχειρήσεις παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών ειδικά στις μεγαλύτερες οι οποίες έχουν εξειδικευμένο προσωπικό για το κομμάτι της τεχνολογίας.
Αυτό μπορεί να σημαίνει οτιδήποτε από το πώς μια εταιρεία συλλέγει και αναλύει στοιχεία μέχρι το πώς διαφημίζει τα προϊόντα της στους καταναλωτές μέσω του Facebook και διανέμει στα σπίτια τους. Οι εταιρείες μάρκετινγκ όπως είναι η WPP και η Publicis ανταγωνίζονται για τα μερίδια αγοράς με συμβουλευτικές εταιρείες όπως είναι η Accenture.
Αυτές οι αλλαγές έχουν σοβαρές επιπτώσεις για την ίδια τη φύση τα εταιρείας. Πριν από κάποια χρόνια, το βασικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για αμερικανικούς οργανισμούς όπως ήταν η General Electric και η Procter & Gamble ήταν το μάνατζμεντ. Προς αυτή την κατεύθυνση, εκπαίδευαν τα στελέχη τους προκειμένου να εξασφαλίσουν την ομαλή λειτουργία των θυγατρικών τους.
Η συμβουλευτική προσφέρει ένα υποκατάστατο, την ικανότητα των εταιρειών να αναθέσουν σε εξωτερικούς συνεργάτες κομμάτια της στρατηγικής και των λειτουργιών τους. Ωστόσο, εγείρει ερωτήματα για το τι κάνει π.χ. μια μεγάλη επιχείρηση καταναλωτικών προϊόντων. Αν αυτή η τάση συνεχιστεί σύντομα ένας μικρός αριθμός μάνατζερ θα επιβλέπει τους συμβούλους και τους προμηθευτές.
Ακόμη και εκείνοι που μέχρι στιγμής δεν το κάνουν αυτό, η χρήση συμβούλων είναι ελκυστική για τις επιχειρήσεις. Προσφέρει ευέλικτη χρήση μιας καλά εκπαιδευμένης ομάδας μάνατζερ και επαγγελματιών, που βρίσκονται στα υψηλά κλιμάκια και που η Accenture ονομάζει «ρευστό εργατικό δυναμικό». Θεωρούν ότι το να προσλαμβάνουν συμβούλους οι οποίοι είχαν αναλάβει παρόμοια projects είναι αξιόπιστο και γρήγορο.
Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν κάποιοι κίνδυνοι τους οποίους μερικές επιχειρήσεις μπορεί να παραβλέπουν εξαιτίας της βιασύνης τους. Ο ένας είναι ότι οι επιχειρήσεις αγοράζουν από τις «έτοιμες λύσεις» τις οποίες μπορεί να χρησιμοποιούν και άλλοι και να τους κάνει να λειτουργούν όπως οι άλλοι. Τους προσφέρουν όμοιες ιδέες και μεθόδους για να προσεγγίσουν τους καταναλωτές. Η «κατάρα» των συμβούλων είναι ότι οποιοσδήποτε μπορεί να τους προσλάβει, επομένως οι ιδέες τους διαδίδονται γρήγορα.
Αυτό αποτελεί μια εκδοχή του προβλήματος ομοιομορφίας στον τρόπο που γίνεται οι διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων, το οποίο ανέδειξε ο κ. Μπάφετ και το οποίο είναι πολύ δύσκολο να ξεπεραστεί. Η τακτική διαχείρισης του Μπάφετ η οποία χαρακτηρίστηκε από μια εκκεντρικότητα και την τάση να συγκεντρώνει τις αρμοδιότητες έλαβε πολλά εύσημα. Όπως έγραψε σε μια επιστολή προς τους μετόχους το 2014, «υπάρχουν χειρότερα πράγματα στη ζωή από το να υπάρχει μια εύρωστη επιχείρηση την οποία κάποιος μπορεί να καταλάβει καλά».
Ο δεύτερος κίνδυνος είναι ότι οι σύμβουλοι έχουν γίνει συνήθεια και με το που μπαίνουν στην εταιρεία, είναι δύσκολο να τους διώξει κανείς. Δείχνουν ενδιαφέρον στο να διατηρήσουν την σχέση είτε πείθοντας τους πελάτες τους ότι οι προκλήσεις είναι περίπλοκες είτε πουλώντας τους περισσότερες υπηρεσίες.
Μια επιχείρηση η οποία θέλει να ολοκληρώσει γρήγορα λίγε εργασίες μπορεί να παγιδευτεί. Πολλοί αμερικανικοί οργανισμοί έχουν μια «ακριβή γραφειοκρατική κουλτούρα εσωτερικά ενώ έναν αναπτυσσόμενος κλάδος χρηματοοικονομικών συμβούλων περιμένει να πουλήσει στους μετόχους μια μεγάλη γκάμα από ακριβές υπηρεσίες», γράφει ο Lawrence Cunningham, διευθυντής στο πανεπιστήμιο George Washington.
