Ροή
Του Μιχάλη Λάμπρου*
H κρουαζιέρα συνεχίζει να είναι διεθνώς ένας ιδανικός τρόπος διακοπών με χαμηλό κόστος, κάτι που αποτυπώνεται θετικά με μια ετήσια αύξηση επιβατών σε ποσοστό 5-7%.
Αυτός είναι ο κύριος λόγος που οι μεγάλες εταιρείες κρουαζιεροπλοίων συνεχίζουν να επενδύουν τεράστια ποσά για την κατασκευή νέων κρουαζιεροπλοίων τα οποία προστίθενται στην παγκόσμια αγορά κρουαζιέρας κάθε χρόνο.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του περιοδικού Seatrade Cruise Review, οι νέες παραγγελίες που θα πραγματοποιηθούν από το τρέχον έτος 2016 έως το τέλος του έτους 2020 ανέρχονται στον αριθμό των πενήντα, αλλά οι ειδικοί του κλάδου πιστεύουν ότι ίσως να φτάσουν και τον αριθμό των εξήντα, με μια ενίσχυση μεταφορικής δυναμικότητας σε περίπου 160000 επιβάτες, και συνολικό κόστος κατασκευής περίπου 45 δισ. δολάρια.
Αυτή η κίνηση σε μια δύσκολη εποχή για την παγκόσμια οικονομία σημαίνει απλά ότι οι κολοσσοί της διεθνούς κρουαζιέρας έχουν απόλυτη εμπιστοσύνη ότι το μέλλον της κρουαζιέρας είναι σαφώς περισσότερο ευοίωνο, αλλιώς δεν εξηγούνται οι τεράστιες νέες επενδύσεις στο χώρο.
Οι επιβάτες κρουαζιέρας σε παγκόσμιο επίπεδο για το έτος 2015 ξεπέρασαν τα 23 εκατομμύρια και οι υπολογισμοί για το έτος 2016 ανεβάζουν τον αριθμό άνω των 24 εκατομμυρίων.
Οι προβλέψεις για το έτος 2016 βασίζονται στις προκρατήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα και στους αστάθμιτους παράγοντες που πιθανόν να αυξήσουν ή και να ελαττώσουν την κίνηση επιβατών κρουαζιέρας στις διάφορες περιοχές.
Από τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα στοιχεία φαίνεται ότι η περιοχή της Αμερικής θα συνεχίσει να αυξάνεται με κάτι περισσότερο από 5% σε σύγκριση με το έτος 2015. Το ίδιο ισχύει και για τα λιμάνια της Δυτικής Μεσογείου, της περιοχής της Κίνας και του Νοτίου Ειρηνικού, δηλαδή κυρίως Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας.
Τα λιμάνια της Βορείου Ευρώπης και η Βαλτική θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα με αυτά του έτους 2015 ή θα δείξουν μια πολύ μικρή αυξητική τάση.
Ας δούμε όμως ποια είναι η κατάσταση στα δικά μας λιμάνια.
Δυστυχώς οι προοπτικές για τη δική μας περιοχή, δηλαδή την Ανατολική Μεσόγειο, δείχνουν μέχρι σήμερα τάσεις για μείωση επιβατών και προσεγγίσεων κρουαζιεροπλοίων, παρά το ό,τι μετά τα γεγονότα στην γείτονα Τουρκία, εταιρείες όπως η Carnival, η MSC και άλλες, άλλαξαν προορισμούς και έχουν ήδη προγραμματίσει από τον Πειραιά κρουαζιέρες homeporting επιβατών που όπως όλοι γνωρίζομε, είναι εκείνοι που ξοδεύουν μεγαλύτερα ποσά από εκείνα των τράνζιτ επιβατών.
Το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει σήμερα ασφαλώς και ευνοεί την αύξηση της δραστηριότητας του homeporting. Βέβαια χρειάζονται πολλές βελτιώσεις στα λιμενικά έργα, κυρίως στα κυριότερα νησιά μας υποδοχής κρουαζιεροπλοίων, τα οποία δυστυχώς υστερούν και σε οργάνωση εφαρμογής των διεθνών κανονισμών ασφάλειας επιβατών και πληρωμάτων αλλά και σε σύγχρονες λιμενικές εγκαταστάσεις.
Σήμερα μπορούμε να πούμε ότι μόνο ο Πειραιάς, το Ηράκλειο, και ίσως η Ρόδος και η Κέρκυρα, πληρούν όλους τους διεθνείς κανονισμούς λειτουργίας για σωστή εξυπηρέτηση κρουαζιεροπλοίων. Χρειάζονται ακόμα πολλά να γίνουν στα άλλα λιμάνια και σε λιμενικά έργα, αλλά και σε θέματα ασφάλειας.
Οι λιμενικές υποδομές είναι το άλφα και το ωμέγα για να δείξουν ενδιαφέρον οι ξένες εταιρείες κρουαζιεροπλοίων μήπως αυξηθεί το homeporting στη χώρα μας. Δυστυχώς τα προγράμματα αναβάθμισης με εξαίρεση τον Πειραιά και το Ηράκλειο κινούνται με πολύ αργό ρυθμό. Χρειάζεται κατά την άποψή μου περισσότερη ενθάρρυνση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, όπως έχει πράξει η γειτονική μας Τουρκία, που ανέθεσε σε μεγάλες εταιρείες κρουαζιεροπλοίων την κατασκευή των λιμενικών υποδομών στα κυριότερα λιμάνια της (Κωνσταντινούπολη – Σμύρνη – Κουζάντασι) έναντι φυσικά μιας πολυετούς εκμετάλλευσης των λιμανιών από τις εταιρείες που ανέλαβαν την κατασκευή και τον εκσυγχρονισμό τους.
Σε ό,τι αφορά ορισμένα στοιχεία που δείχνουν αύξηση του homeporting κρουαζιέρας θα μου επιτρέψετε να διαφωνήσω. Μέχρι το έτος 2015 homeporting κρουαζιέρες εκτελούσαν μόνο δύο κρουαζιερόπλοια της εταιρείας CELESTYAL CRUISES από τον Πειραιά για τριήμερες / τετραήμερες / επταήμερες κρουαζιέρες. Ο συνολικός αριθμός επιβατών κρουαζιέρας homeporting κατά το έτος 2015 δεν ξεπέρασε τους 250000 σε όλα τα λιμάνια μας. Εάν είχαμε homeporting ικανοποιητικό σίγουρα θα υπήρχαν οικονομικά οφέλη σε τροφοδοσία πλοίων, καύσιμα, επισκευές, μεταφορές και πιθανόν σε ξενοδοχεία για όσους επιβάτες επιθυμούν να διανυκτερεύσουν.
Ένα κράτος σαν την Ελλάδα που ο αριθμός των Ελλήνων επιβατών κρουαζιέρας δεν υπερβαίνει τις 18/20000 ετησίως δεν μπορεί να αναπτύξει σωστά το homeporting. Οι Έλληνες χρειάζονται εντός εισαγωγικών επιμόρφωση για το τι σημαίνει κρουαζιέρα. Δυστυχώς δεν γίνεται σωστή προβολή του homeporting στις ξένες εταιρείες κρουαζιεροπλοίων από τους αρμόδιους φορείς της Ελλάδας και κυρίως από τα Υπουργεία Ναυτιλίας και Τουρισμού.
Επανειλλημένα έχομε ζητήσει από τα υπεύθυνα Υπουργεία Ναυτιλίας και Nησιωτικής Πολιτικής, και Τουρισμού να δημιουργηθεί μια συντονιστική Επιτροπή Κρουαζιέρας η οποία θα επισκέπτεται κατά τακτά χρονικά διαστήματα τις εταιρείες κρουαζιεροπλοίων στις έδρες τους (Μαϊάμι – Βαρκελώνη – Ιταλία, κλπ) και θα προβάλει την πατρίδα μας ως κατάλληλη για homeporting. Δυστυχώς παρά τις επανειλλημένες υποσχέσεις, η εν λόγω Επιτροπή ακόμα δεν έχει συγκροτηθεί. Δεν είμαι σίγουρος αν πράγματι αληθεύουν οι πληροφορίες ότι η εν λόγω επιτροπή είναι έτοιμη αλλά δυστυχώς οι αρμόδιοι σβήνουν και γράφουν τα μέλη της σύμφωνα με τις δικές τους προτιμήσεις.
Γνωρίζοντας το αντικείμενο της κρουαζιέρας όλα αυτά τα χρόνια, πιστεύω ότι μια σωστή λύση θα ήταν αυτή η επιτροπή να είναι ολιγομελής, δηλαδή μια επιτροπή μικρότερη σε αριθμό από δέκα μέλη ώστε να είναι ευέλικτη στις δραστηριότητές της και στις άμεσες αποφάσεις.
Οι αρμοδιότητες της Συντονιστικής Επιτροπής Κρουαζιέρας δεν θα αναφέρονται μόνο στα όσα συμβαίνουν στον εσωτερικό χώρο της πατρίδας μας, αλλά θα υπάρχουν κυρίως προγράμματα τακτικών επισκέψεων ορισμένων μελών της επιτροπής στις έδρες των μεγάλων εταιρειών κρουαζιεροπλοίων που εδρεύουν στο Miami ή στην Ιταλία ή στην Ελβετία, με σκοπό να προσελκύσουν το ενδιαφέρον αυτών των εταιρειών για την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου στα Ελληνικά νησιά και ιδιαίτερα για την ανάπτυξη του homeporting το οποίο όπως γνωρίζετε μπορεί να αυξήσει σημαντικά τα έσοδα από την Κρουαζιέρα.
Κάπως έτσι προχώρησε και αναπτύχθηκε το homeporting, στην Ιταλία γύρω στα δύο εκατομμύρια επιβάτες και στην ισπανία πάνω από ένα εκατομμύριο, ενώ στην Ελλάδα είχαμε το 2015 δια της βίας 250000.
Για το έτος 2016 οι προβλέψεις αφίξεων κρουαζιεροπλοίων σε όλους γενικά τους λιμένες με πρώτο στην τάξη τον Πειραιά, είναι αυτή τη στιγμή δυσμενέστερες από το 2015 που ήταν σαφώς χειρότερο από τα έτη 2013 και 2014.
Όπως επανειλημμένα έχομε τονίσει, ο Τουρισμός, η Ναυτιλία και η Κρουαζιέρα είναι οι τροφοδότες της εθνικής μας οικονομίας ιδιαίτερα στις σημερινές δύσκολες ημέρες δοκιμασίας. Γι’ αυτόν τον λόγο όλοι μας, Κυβέρνηση , Υπουργεία και φορείς, καλούμαστε να εντείνομε τις προσπάθειές μας, ο καθένας από τη δική του σκοπιά, ούτως ώστε τα οικονομικά αποτελέσματα στο τέλος της τουριστικής περιόδου του έτους 2016 να είναι πολύ καλύτερα από το 2015.
Η διεθνής έκθεση «ΠΟΣΕΙΔΩΝΙΑ 2016» που διοργανώνεται τη φετινή χρονιά είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για συζητήσεις με τους εκπροσώπους των μεγάλων εταιρειών κρουαζιεροπλοίων που θα παρευρεθούν σε μια ακόμα προσπάθεια των υπεύθυνων φορέων της Κρουαζιέρας ούτως ώστε να πεισθούν οι συνομιλητές μας ότι η Ελλάδα ήταν, είναι και θα είναι η ασφαλέστερη χώρα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, και διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις για άψογη και καθόλα άριστη εξυπηρέτηση των επιβατών, κάτι που συνδιάζεται άριστα με τις μοναδικές στον κόσμο φυσικές κλιματολογικές συνθήκες, ενώ συγχρόνως διαθέτει πολύ ενδιαφέροντα ιστορικά μνημεία κάτι που σπανίζει στις γειτονικές μας χώρες.
*Ο Μιχάλης Λάμπρος είναι Γενικός Διευθυντής της Majestic International Cruises Inc.
