Tip of the day: Πως ένα μνημείο μπαίνει στη λίστα Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco;
Την περασμένη εβδομάδα, η Unesco έδωσε στη δημοσιότητα τη λίστα με τα συνολικά 34 νέα μνημεία που εντάχθηκαν στον κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της για το 2020 και το 2021.
Στην Ελλάδα, βρίσκονται 18 μνημεία, με 2 εξ αυτών (τα Μετέωρα και το Άγιο Όρος) να μπαίνουν στη σχετική λίστα ως μνημεία φυσικής και πολιτιστικής ομορφιάς.
Με βάση τις 34 νέες προσθήκες, η συνολική λίστα περιλαμβάνει 1.154 μνημεία σε όλο τον κόσμο, σε 167 διαφορετικές περιοχές του κόσμου.
Η Ιταλία είναι η χώρα με τις περισσότερα μνημεία στη λίστα, αριθμώντας συνολικά 58 επιλεγμένες περιοχές.
Ακολουθεί στη δεύτερη θέση η Κίνα, με 56 και στην τρίτη η Γερμανία με 51.
Αναλυτικά, η λίστα με τις χώρες που έχουν πάνω από 15 μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco.
Μεταξύ των πιο φημισμένων μνημείων, είναι το Μάτσου Πίτσου στο Περού, το Ταζ Μαχάλ στην Ινδία, το Πάρκο του Γέλοουστοουν στις ΗΠΑ, το Μεγάλο Σινικό Τείχος στην Κίνα, το σύμπλεγμα ναών του Άνγκορ Βατ στην Καμπότζη, κ.α.
Αλλά, πώς ο Οργανισμός του ΟΗΕ για την Εκπαίδευση, τον Πολιτισμό, τις Επιστήμες, την Επικοινωνία και την Πληροφόρηση, επιλέγει με ποιο τρόπο θα εντάξει τα μνημεία στη λίστα του;
Όπως αναφέρεται στο site της Unesco, μέχρι το τέλος του 2004 υπήρχαν έξι κριτήρια για την πολιτιστική κληρονομιά και τέσσερα κριτήρια για τη φυσική κληρονομιά.
Το 2005 αυτό το καθεστώς τροποποιήθηκε σε μία ενοποιημένη ομάδα δέκα κριτηρίων. Τα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς οφείλουν να είναι «ιδιάζουσας παγκόσμιας αξίας» και να πληρούν ένα από τα παρακάτω δέκα κριτήρια.
Πολιτιστικά κριτήρια
- Nα αποτελεί αριστούργημα της ανθρώπινης δημιουργικής διάνοιας.
- Nα επιδεικνύει σημαντικές ανθρώπινες αξίες για μακρά περίοδο χρόνου ή σε μία πολιτιστική περιοχή του κόσμου, σε εξελίξεις στην αρχιτεκτονική ή την τεχνολογία, τις μνημειακές τέχνες, την πολεοδομία ή τον σχεδιασμό τοπίου.
- Nα φέρει μια μοναδική ή τουλάχιστον εξαιρετική μαρτυρία για κάποια πολιτισμική παράδοση, ζώντα ή εξαφανισμένο πολιτισμό.
- Nα αποτελεί σημαντικό παράδειγμα τύπου κτηρίου, αρχιτεκτονικού ή τεχνολογικού συνόλου ή τοπίου που απεικονίζει σημαντική ή σημαντικές φάσεις της ανθρώπινης ιστορίας.
- Nα αποτελεί σημαντικό παράδειγμα παραδοσιακής ανθρώπινης εγκατάστασης (χερσαίας ή θαλάσσιας χρήσης, αντιπροσωπευτικής πολιτισμού ή πολιτισμών), ή ανθρώπινης αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον, ιδιαίτερα όταν το τελευταίο έχει γίνει ευάλωτο υπό την πίεση ανεπίστροφων αλλαγών.
- Nα συνδέεται άμεσα ή διακριτά με γεγονότα ή ζώσες παραδόσεις, με ιδέες ή πίστεις, με καλλιτεχνικά ή λογοτεχνικά έργα εξέχουσας παγκόσμιας σημασίας.
Φυσικά κριτήρια
- Nα περιέχει εξαιρετικά φυσικά φαινόμενα ή περιοχές εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς και αισθητικής.
- Nα είναι ιδιάζοντα παραδείγματα μειζόνων φάσεων της ιστορίας της Γης, του αρχείου της ζωής, σημαντικών εν εξελίξει γεωλογικών διαδικασιών για την ανάπτυξη γεωσχηματισμών ή σημαντικών γεωμορφικών ή φυσιογραφικών χαρακτηριστικών.
- Nα είναι ιδιάζοντα παραδείγματα σημαντικών εν εξελίξει οικολογικών και βιολογικών διαδικασιών στην εξέλιξη και ανάπτυξη οικοσυστημάτων χερσαίων, γλυκού ύδατος, παράκτιων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων και κοινοτήτων φυτών και ζώων.
- Nα περιέχει τα σημαντικότερα φυσικά ενδιαιτήματα συντήρησης της βιοποικιλότητας, να περιλαμβάνει απειλούμενα είδη παγκόσμιας αξίας από την άποψη της επιστήμης ή της συντήρησης του είδους.