ΟΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ

Ακόμα και στην Ελβετία γίνεται... της Lehman Brothers;

Αυτά που γίνονται τα τελευταία 24ωρα στις ΗΠΑ και στην Ελβετία, πρέπει να γυρίσει κανείς πίσω στο 2010-11 στην... Ελλάδα, ή ακόμα περισσότερο στο 2008 στις ΗΠΑ, για να τα συναντήσει. 

Μετά τη χρεοκοπία της μεγαλύτερης αμερικάνικης τράπεζας στον χώρο της «καινοτομίας» και των Start Ups, βρισκόμαστε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας της 7ης μεγαλύτερης επενδυτικής τράπεζας του πλανήτη με έδρα την Ελβετία (!), της Credit Suisse. 

Είχαμε να δούμε cds στα 1000 bp από το 2010-11 στην Ελλάδα εν μέσω της κρίσης του χρέους. Και για να είμαστε ακριβείς τότε δεν έφθασαν τα 1000 bp ήταν ελαφρά χαμηλότερα. 

Το αποτέλεσμα; Στο βαθύ κόκκινο οι αγορές από την Νέα Υόρκη μέχρι το Άμστερνταμ, το Λονδίνο, το Παρίσι, την Φρανκφούρτη, για να μη συζητάμε το τι συμβαίνει τις τελευταίες ώρες στο Μιλάνο και την Μαδρίτη. 

Στο βαθύ κόκκινο και η Αθήνα, αλλά εδώ κάποιοι - όχι άδικα -  χαμογελάνε με χαιρεκακία καθώς αναθυμούνται τις μέρες του 2010-11… 

Το τι έχει συμβεί με την Credit Suisse το βρίσκει κανείς εύκολα στα ρεπορτάζ σε όλα τα ΜΜΕ που ξαφνικά ανακάλυψαν την τραπεζική κρίση, σε ένα τραπεζικό σύστημα που μέχρι χθες το αποκαλούσαν «θωρακισμένο», για τους ίδιους λόγους που ο κ. Αλογοσκούφης χαρακτήριζε έτσι και την ελληνική οικονομία στις αρχές του 2009...

Το μεγάλο ερώτημα 

Το βασικό ερώτημα όμως που ξεπηδάει σαν τον διάβολο μέσα από τον ορυμαγδό των αγορών είναι ένα: τι έκαναν οι κεντρικές τράπεζες και προκάλεσαν την εκκόλαψη αυτού του εφιάλτη; 

Η απάντηση είναι μάλλον εύκολη. 

Πρώτα «βούλωσαν» τις τρύπες που έσκασαν το 2008 με λογιστικό χρήμα και στη συνέχεια καθώς το θηρίο του πληθωρισμού «απελευθερώθηκε», προσπάθησαν να το ξαναμαζέψουν με την περιβόητο νομισματική σύσφιξη, δηλαδή την αύξηση των επιτοκίων και το tapering. 

To έκανε η Fed, το έκανε και η ΕΚΤ. 

Επειδή όμως όπως λέει μία πολύ γνωστή ρήση στις χρηματαγορές «δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα» ήρθε η στιγμή που ο λογαριασμός έσκασε στα χέρια του πελάτη: η αύξηση των επιτοκίων προκάλεσε την απαξίωση των περιουσιακών στοιχείων χρέους με τα οποία είχαν προσπαθήσει οι τράπεζες, τα ταμεία, οι ασφαλιστικές εταιρείες να εξασφαλισθούν μακροπρόθεσμα, δηλαδή τα κρατικά και τα εταιρικά εξασφαλισμένα ομόλογα. 

Εξασφαλισμένα ήταν, με σταθερή αξία όμως δεν ήταν. 

Και την αξία τους την άλλαξαν οι αποφάσεις των κεντρικών τραπεζών.  

Η ζημιά άρχισε από τις τράπεζες, όπως ήταν φυσικό και κυρίως από εκείνες στις οποίες τα παλιότερα προβλήματα, η κακή διαχείριση, ή η αλλαζονία  της εύκολης υπεραξίας, έχουν μειώσει στο ελάχιστο τις κεφαλαιακές αντοχές. 

Τι θα γίνει όμως με τις ασφαλιστικές εταιρείες; Τι θα γίνει με τα ασφαλιστικά Ταμεία; 

Η πρόσφατη περιπέτεια με τα βρετανικά gilts που υποχρέωσαν την Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας να παρέμβει, μπορεί να μας δώσει ένα μικρό «δείγμα» του τι διαστάσεις μπορεί να πάρει ο νέος εφιάλτης…

Στο Συμβούλιο της ΕΚΤ

Σήμερα 16 Μάρτη η ΕΚΤ είναι υποχρεωμένη να πάρει θέση απέναντι σ’ αυτό τον εφιάλτη. 

Το τι θα αποφασίσει δεν μπορούμε να το ξέρουμε, ούτε να «ποντάρουμε» στο τι θα ακουσθεί από την κα Λαγκάρντ σήμερα το απόγευμα. 

Αυτό όμως που μπορούμε να προβλέψουμε είναι ότι όποια απάντηση και αν δώσει στο «δίλημμα Τρισέ», είτε προχωρήσει στην αύξηση των επιτοκίων, είτε την αναβάλει, είναι υποχρεωμένη να αντιμετωπίσει το τσουνάμι. Και εδώ «λάθη» δεν χωράνε. 

Οι χρηματαγορές θα «προβλέψουν» και θα κινηθούν προς την …έξοδο. 

Και είναι γνωστό το τι συμβαίνει όταν «όλοι μαζί κινούνται προς την έξοδο, όταν ο «φόβος» μετατρέπεται σε «πανικό». 

Σήμερα λοιπόν είναι το μεγάλο crash test για την αξιοπιστία της ΕΚΤ και την ικανότητά της να υπερασπισθεί το Ευρώ.

*Το αν η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας θα επιχειρήσει να «σώσει» ή όχι την Credit Suisse, την δεύτερη μεγαλύτερη ελβετική τράπεζα, είναι ένα άλλο ζήτημα, που ασφαλώς δεν αφορά μόνο τους Ελβετούς. 

Γ. Αγγέλης