ΟΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ

Πληθωρισμός και… οφθαλμαπάτη

Τα τελευταία «νέα» από το μέτωπο του πληθωρισμού δείχνουν μία μικρή μείωση του πληθωρισμού και τον μήνα Νοέμβριο, από το 9,5% στο 9%. Πρόκειται βέβαια για τον εναρμονισμένο ευρωπαϊκό δείκτη και όχι τον ονομαστικό. Κάποιοι βιάστηκαν να χαρούν και γιατί όχι, αφού το «νούμερο» είναι μικρότερο για άλλη μία φορά από ότι ήταν τον προηγούμενο μήνα. Λιγάκι βέβαια αλλά κι αυτό κάτι είναι… αφού δεν φαίνεται να αυξάνεται πλέον. 

Εκεί αρχίζει η… οφθαλμαπάτη. Ο πληθωρισμός συνεχίζει να αυξάνεται και μάλιστα κατά 9% έναντι του προηγούμενου μήνα σε ετήσια βάση, το ποσοστό αύξησής του απλώς μειώνεται ελάχιστα… 

Συμπέρασμα λοιπόν πρώτον, ο πληθωρισμός συνεχίζει να αυξάνεται με τρομακτικό ρυθμό, γιατί το 9% είναι τρομακτικό.
Ας πάμε όμως παρακάτω. Ο ετήσιος ρυθμός σε μηνιάτικη βάση προσδιορίζεται σε σύγκριση με εκείνον του αντίστοιχου μήνα ένα χρόνο πριν. Αν πάμε όμως ένα χρόνο πριν παρατηρούμε ότι ο πληθωρισμός είχε αρχίσει να αυξάνεται ήδη και κατά συνέπεια αυτή η «μείωση» έχει να κάνει με το γεγονός ότι η βάση σύγκρισης ήταν ψηλότερη… 

Συμπέρασμα λοιπόν δεύτερο. Ο εναρμονισμένος δείκτης πληθωρισμού δεν «πέφτει» πραγματικά, απλώς λογιστικά εμφανίζεται λίγο μικρότερος εξ αιτίας του ότι συγκρίνεται με το αντίστοιχα ψηλότερο νούμερο του Νοέμβρη του 2021. 

Εδώ χρειάζεται μία παρατήρηση. 

Τον Νοέμβριο του 2021 δεν είχε ακόμα γίνει πόλεμος στην Ουκρανίας και δεν είχε προκύψει η ενεργειακή κρίση που συνδέεται με τον πόλεμο στην Ουκρανία λόγω του αποκλεισμού του ρωσικού φυσικού αερίου. Όμως οι τιμές είχαν ήδη αρχίσει να αυξάνονται πριν από τον πόλεμο. Και αυτό το γεγονός, δηλαδή η αύξηση του πληθωρισμού δημιουργεί το μεγαλύτερο μέρος της οφθαλμαπάτης, ότι ο πληθωρισμός «πέφτει». 

Με άλλα λόγια αν δεν προστεθούν νέοι πληθωριστικοί παράγοντες στο μεταξύ, ο εναρμονισμένος δείκτης πληθωρισμού θα συνεχίσει να «πέφτει» τους επόμενους μήνες, όχι γιατί μειώνεται η πληθωριστική πίεση, αλλά γιατί είχε αρχίσει να αυξάνεται με μεγαλύτερο ρυθμό πριν από ένα χρόνο προκαλώντας τιμές με τις οποίες συγκρίνονται οι σημερινές και φαίνονται χαμηλότερες, λίγο χαμηλότερες, αλλά χαμηλότερες. 

Μετά από αυτά αν κοιτάξει κανείς περισσότερο προσεκτικά τα αναλυτικά στοιχεία διακρίνει με ευκολία ότι ενώ οι ενεργειακές τιμές κάπως διολισθαίνουν, οι τιμές των τροφίμων συνεχίζουν να αυξάνονται με διψήφιους ρυθμούς, τρομακτικούς για το μεσαία και χαμηλά εισοδήματα.

Συμπέρασμα τρίτο λοιπόν, το κόστος καθημερινής επιβίωσης συνεχίζει να αυξάνεται με αυξημένους και όχι μειωμένους ρυθμούς παρά την μικρή διολίσθηση του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή. 

Ας κοιτάξουμε λοιπόν πιο προσεκτικά πίσω από αυτή την οφθαλμαπάτη τι ακριβώς συμβαίνει και κυρίως τι… ακολουθεί.