Το Μούχταρο, ο Προϋπολογισμός και τα φανταστικά νούμερα

«Υποθέτω ότι παρακολούθησες τη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό στη Βουλή» είπε ο κ. Ψ κοιτάζοντάς με και έτοιμος την ίδια στιγμή να δοκιμάσει το βαθύ κόκκινο κρασί που είχε βάλει στο ποτήρι του από το μπουκάλι που μόλις είχε ανοίξει η Ελένη. 

Ήταν ένα μπουκάλι Μούχταρο, ξινόμαυρο από ένα οινοποιείο που βρίσκεται στην Κοιλάδα των Μουσών στην Βοιωτία. Η Ελένη το είχε ήδη δοκιμάσει και είχε μιλήσει με τα καλύτερα λόγια γι΄ αυτό δεσμεύοντάς με να την προμηθεύσω στην πρώτη ευκαιρία με μερικά μπουκάλια από αυτό. 

Από αυτή την παρτίδα ήταν το μπουκάλι που είχε ανοίξει η Ελένη με την ευκαιρία της συνάντησής μας. Και περίμενε να ακούσει με μεγαλύτερο ενδιαφέρον την γνώμη του κ. Ψ για το Μούχταρο και λιγότερο την άποψή μου για τη συζήτηση στην Βουλή…

Πράγματι ο κ. Ψ αφού δοκίμασε, κούνησε επιδοκιμαστικά το κεφάλι και αναρωτήθηκε, «μα πού το βρήκατε αυτό το κρασί, εξαιρετικό, εξαιρετικό…» σχολίασε και φάνηκε να έχει ήδη ξεχάσει το ερώτημά του προς εμένα. Όμως είχα κάνει λάθος. «Λοιπόν τι λες για χθες;» ρώτησε. 

Καθυστέρησα να μιλήσω, αλλά τελικά απάντησα με ερώτηση, «Τι εννοείς; Για ποιο απ’ όλα θέλεις την γνώμη μου, για τον Προϋπολογισμό, για την μελέτη Τσιόδρα και τον τραγέλαφο που ακολούθησε ή για το αν θα γίνουν εκλογές;». 

«Για τον Προϋπολογισμό φίλε μου, για τον Προϋπολογισμό, όλα τα υπόλοιπα ήταν για να ξεχάσουμε γιατί γινόταν η συζήτηση στην Βουλή…» παρατήρησε ο κ. Ψ. 

«Νομίζω σου έχω ξαναπεί ότι αυτός ο Προϋπολογισμός θα είναι ο πλέον βραχύβιος προϋπολογισμός» σχολίασα. «Είναι ένας Προϋπολογισμός που έχει σχεδιασθεί για να αλλάξει τουλάχιστον μία φορά τον επόμενο χρόνο. Καμία από τις βάσεις που έχουν χρησιμοποιηθεί ως προϋπόθεση για να υπολογισθούν τα μεγέθη του, τόσο στα έσοδα όσο κυρίως στις δαπάνες δεν πρόκειται να παραμείνει η ίδια. 

Ο ρυθμός ανάκαμψης στο τέλος της άνοιξης θα χρειασθεί να επανεκτιμηθεί, ο πληθωρισμός με τον οποίο έχουν υπολογισθεί οι δαπάνες εκ των πραγμάτων θα αλλάξει, οι δαπάνες ως μέγεθος επίσης είναι υπό αμφισβήτηση, ενώ τα δημόσια έσοδα θα εξαρτηθούν από μία σειρά παράγοντες που ακόμα είναι απροσδιόριστοι. 

Αν πάρεις ως βάση τις αβεβαιότητες και μόνο που διατυπώθηκαν προχθές από την τοποθέτηση του Συμβουλίου της ΕΚΤ αρκούν για να καταλάβει κανείς ότι η δημοσιονομική πολιτική το 2022 θα είναι μία πολύ δύσκολη υπόθεση…» πρόσθεσα. 

«Συμφωνώ φίλε μου» πρόσθεσε ο κ. Χ που μπήκε στην κουβέντα αφού ασχολήθηκε πριν με το δικό του μερίδιο… από το περιεχόμενο του μπουκαλιού. «Η αλήθεια είναι ότι το 2022 θα είναι μία δύσκολη υπόθεση. Οι κεντρικές τράπεζες επιχειρούν να κάνουν πίσω, έστω και με μικρά βηματάκια, από την πολιτική της νομισματικής χαλάρωσης πράγμα που σημαίνει ότι αναγκαστικά η δημοσιονομική πολιτική και τα περιθώριά της αποκτούν πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα στο τι μέλει γενέσθαι. Και αυτό κάποιες κυβερνήσεις, νομίζω και η δική μας, έχουν αρχίσει να το δοκιμάζουν από το τέταρτο τρίμηνο του 2021. 

Τα αποτελέσματά τους όμως δεν ξέρω αν θα τα αντέξουν… Είδα για παράδειγμα το τι έγινε με την απασχόληση. Χάθηκαν πολύ περισσότερες θέσεις εργασίας από κάθε άλλη φορά μόλις οι πολιτικές στήριξης άρχισαν να αποσύρονται ή να εφαρμόζονται με «χειρουργική» στόχευση. Μιλάω για τον Νοέμβρη που εκτός από το ρεκόρ του πληθωρισμού είχαμε και ρεκόρ απώλειας θέσεων εργασίας. Τόσες απώλειες δεν είχαμε Νοέμβρη μήνα ούτε όταν έσκασε η κρίση του χρέους και είχαμε μαζικά κλεισίματα επιχειρήσεων. Αυτές οι δοκιμές και τα αποτελέσματά τους δείχνουν ότι η κυβέρνηση δύσκολα θα καταφέρει να μεταφράσει σε γενικευμένη πολιτική εφαρμογή τα «νούμερα» που προβλέπονται στον Προϋπολογισμό που ψηφίσθηκε στην Βουλή…». 

Ο κ. Ψ κοίταξε μία εμένα, μία τον κ. Χ. Για να δείξω ότι συμφωνώ με τον κ. Χ θύμισα ότι ο Μάριο Ντράγκι με συνέντευξή του τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο του 2020, λίγο μετά το σκάσιμο της πανδημίας είχε προβλέψει ένα κύμα «δημιουργικής καταστροφής» με την απόσυρση της πανδημίας, ενώ σε μία μελέτη στελεχών της BIS προβλεπόταν επίσης ένα κύμα μαζικής αύξησης της ανεργίας με το που οι κυβερνήσεις θα άρχιζαν να αποσύρουν τα μετρά στήριξης που εφαρμόσθηκαν κατά την πανδημία.

Η Ελένη που άκουγε χωρίς να μιλάει κούνησε το κεφάλι και παρατήρησε «και ποιος σας είπε ότι οι κυβερνήσεις θα μπορέσουν να σταματήσουν τα μέτρα στήριξης σύντομα; Αν αυτό για το οποίο μας διαβεβαιώνουν οι γιατροί και ο ΠΟΥ ισχύουν τότε έχουμε μεγάλο δρόμο μπροστά μας μέχρι να δούμε το τέλος της πανδημίας. και δεν ξέρω πόσες ακόμα ενισχυτικές δόσεις μας περιμένουν… Δεν νομίζω ότι θα βρεθεί κυβέρνηση να κάνει πίσω και να ακυρώσει τις πολιτικές στήριξης με την πανδημία στο φόρτε της και τα κρούσματα να αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο παντού…».
«Αν είναι έτσι» σχολίασε σχεδόν σαν να μονολογεί ο κ. Ψ, «τότε τι νόημα είχε όλος αυτός ο καυγάς στην Βουλή; Αλλά τι λέω εγώ τώρα, μήπως για τον προϋπολογισμό ήταν ο καυγάς…» είπε και άπλωσε το χέρι στο ποτήρι του. 

Ο κ. Χ για να αλλάξει το κλίμα στην κουβέντα, που δεν φαινόταν να του αρέσει, παρατήρησε σηκώνοντας και κοιτάζοντας στο φως το ποτήρι του «αυτό το περίεργο κρασί, το Μούχταρο είναι από τα κρασιά που σηκώνουν πολύ μεγάλη παλαίωση, ακόμα και 10 χρόνια. Έχω ήδη βάλει στην άκρη μερικά μπουκάλια και ελπίζω να τα δοκιμάσουμε μαζί μετά από μερικά χρόνια να δούμε πως θα έχει εξελιχθεί αυτό το βαθύ κόκκινο χρώμα και η γεύση του. Άντε στην υγειά μας…».    

Γ. Αγγέλης