ΟΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ

Οικονογράφημα: Η ανοησία εναντίον της ανοσίας και (πάλι) οι εκλογές

Ανταποκρινόμενος στον νέο τρόπο επικοινωνίας του κ. Χ, απάντησα στο mail του – αυτό με το οποίο έκανε αναδρομή στο 1971, χρονιά που ο Νίξον απέσυρε από το διεθνές νομισματικό σύστημα το «χρυσό» δολάριο – προωθώντας στο mail του μια σειρά άρθρων για τα γεγονότα του Αυγούστου του 71’ με αφορμή τα 50 χρόνια από τότε. 

Η αλήθεια είναι ότι βρήκα ελάχιστα και με εντυπωσίασε το γεγονός αυτό, δεδομένου ότι έκτοτε η οικονομική ιστορία του πλανήτη δεν είναι παρά μία ακολουθία αλλεπάλληλων σπασμών εκείνου του «συμβάντος».

Και περίμενα…

Πράγματι μία μέρα μετά έλαβα νέο mail από τον κ. Χ, ο οποίος φαίνεται πλέον ότι διασκέδαζε κατά κάποιο τρόπο με αυτό την βασική μορφή της διαδικτυακής επικοινωνίας. 

«Έχεις δίκιο φίλε μου να το λες αυτό. Πράγματι τα 50 χρόνια από το τέλος του Μπρέτον Γουντς δεν είναι κάτι που θέλουν πολλοί να σχολιάσουν. Το διαπίστωσα ψάχνοντας την σχετική διαδικτυακή φιλολογία. Είναι παράδοξο, αλλά από μία άποψη θα μπορούσες να πεις ότι είναι και αναμενόμενο γιατί δεν μπορείς να μιλήσεις για τον Αύγουστο του 1971, χωρίς να απαντήσεις και στο τι σχέση έχει η κρίση έκτοτε στις διαφορετικές εκδοχές της μέχρι και σήμερα… Τότε το 70 – 71 εξαντλήθηκαν οι «δυνατότητες» της κεϋνσιανής πολιτικής. 
Και τα όσα ακολούθησαν έδειξαν πως ούτε ο νεοφιλελευθερισμός ήταν η «λύση», όπως αποδείχθηκε μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008. 

Κι αν είναι έτσι, τέλος δηλαδή του κεϋνσιανισμού, τέλος του νεοφιλελευθερισμού, τότε τι ακολουθεί; 

Η πανδημία είναι αλήθεια ότι έχει προσωρινά τουλάχιστον σκεπάσει το ερώτημα αυτό με το σοκ που έχει προκαλέσει. 

Αλλά όπως είδες το ερώτημα παραμένει και περιμένει να αναδυθεί όταν το σύννεφο της πανδημίας περάσει και καθαρίσει ο ορίζοντας. 
Και ίσως αυτό συμβεί με άσχημο τρόπο φίλε μου. 

Έτσι δεν είναι; Αν και εδώ που τα λέμε, αν δώσει κανείς την πρέπουσα προσοχή στον Φάουτσι, τον σύμβουλο του Μπάϊντεν, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι μία τέτοια προοπτική φαίνεται στον ορίζοντα. 

Προχθές διάβασα μία συνέντευξή του σε ένα πανεθνικό δίκτυο ΜΜΕ, όπου υποστήριξε πως η πιθανότητα μίας νέας μετάλλαξης πολύ πιο επιθετικής από εκείνη της Delta, είναι κάτι για το οποίο θα πρέπει κανείς να ετοιμάζεται, όσο η επίτευξη της ανοσίας παραμένει ζητούμενο. 
Η μετάλλαξη Delta προς το παρόν έχει σπρώξει τα επίπεδα της απαιτούμενης ανοσίας πάνω από το 80% για να μιλήσουμε για έξοδο από την πανδημία. 

Δυστυχώς όμως με τα επίπεδα... ανοησίας που επικρατούν, οι εμβολιασμοί δύσκολα θα καταφέρουν να φτάσουν σε τέτοια ποσοστά που να εξασφαλίσουν ανοσία. 

Το σχήμα μοιάζει αστείο, αλλά είναι τραγικό: η ανοησία εναντίον της ανοσίας… 

Και για να μη παρεξηγηθώ δεν μιλάω για την ανοησία των «αντι-εμβολιαστών» μιλάω και για ανοησία των μεθόδων διαχείρισης των αντιρρήσεων των αντι-εμβολιαστών από την πλευρά των κυβερνήσεων. Αν είδα σωστά τις εκτιμήσεις τους στις ΗΠΑ μέχρι τέλη Αυγούστου υπολογίζεται ότι θα έχουν φτάσει τα 200 χιλιάδες κρούσματα ημερησίως. Με τέτοια επίπεδα μόλυνσης οι μεταλλάξεις δεν χρειάζεται να τις περιμένουμε από την απροστάτευτη Αφρική, μπορούν κάλλιστα να προκύψουν στις ΗΠΑ και την Ευρώπη… 

Για να κάνω και λίγο μπλακ χιούμορ, με τα όσα συμβαίνουν εδώ στην Ελλάδα εγώ περιμένω να εμφανισθεί η … «τουριστική μετάλλαξη», αν και απ’ ότι διαβάζω θα μας προλάβουν οι ισπανοί κατά πως φαίνεται. 

Α… ναι πριν κλείσω να σου πω κάτι που θα σε ενδιαφέρει. Προχθές είχα μία τηλεφωνική επικοινωνία με ένα παλιό φίλο ο οποίος δουλεύει στην Φρανκφούρτη ακόμα, αλλά προσπαθεί να πείσει τον εαυτό του να τα παρατήσει και να βγει στην σύνταξη. 

Συζητούσαμε λοιπόν για το πρωτοφανές επίπεδο των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων, κάτω από το 0,6%. Τρελά πράγματα δηλαδή. 
Τον ρώτησα ποια είναι η γνώμη του, τι νομίζει ότι θα συμβεί την άνοιξη, αν δηλαδή θα λήξει το PEPP και μαζί του και η επιλεξιμότητα των ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ, αυτή που εξασφαλίζει τόσο καιρό τώρα τις εξωφρενικές αποδόσεις των κρατικών τίτλων. 

Δεν φάνηκε ανήσυχος για κάτι τέτοιο. 

Αντίθετα μου μετέθεσε αλλού το πρόβλημα. Στο θέμα της αναβάθμισης. Μου είπε λοιπόν ότι ο μοναδικός κίνδυνος που βλέπει είναι να μπει καμία τρικλοποδιά στην διαδικασία της αναβάθμισης. 

Εγώ αναρωτήθηκα για το πως μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο αφού οι … «Ηρακλήδες» πάνε καλά μέχρι στιγμής. 
Και η απάντησή του ήταν ότι αυτό που τον ανησυχεί δεν είναι ο Ηρακλής Ι και ΙΙ, αυτοί θα πάνε καλά και μέσα στο 2022, θα μιλάμε για άλλο τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα κατά την γνώμη του. Γι’ αυτόν η μοναδική ισχυρή αιτία αναβολής της αναβάθμισης είναι το ενδεχόμενο εκλογών…

Για να είμαι ειλικρινής δεν είχα σκεφτεί κάτι τέτοιο. 

Αλλά κατά πως φαίνεται ο πραγματικός κίνδυνος για το investment grade είναι μάλλον εκλογικός… Και σ’ αυτή την περίπτωση το «εμβόλιο» της αναβάθμισης μπορεί να βρεθεί απέναντι στην ανοησία των  εκλογικών …αντι-εμβολιαστών. 

Λοιπόν έχω την αίσθηση ότι αρχίζω να σε κουράζω και γι’ αυτό θα σε αφήσω στο σημείο αυτό. 

Περιμένω τα σχόλιά σου και ότι άλλο ενδιαφέρον άρθρο βρεις σχετικά. 

Εδώ δεν μας έχουν φτάσει οι πυρκαγιές, αλλά κάθε φορά που κοιτάζω το δάσος από πίσω μας ψάχνω ασυναίσθητα να εντοπίσω καπνό… 

Με εκτίμηση κ. Χ».

Γ. Αγγέλης