INSIDE OUT

Τα «πώς» και τα «γιατί» της μελέτης Τσιόδρα που τραυματίζει την κυβέρνηση

Αυτός ο νεαρός ο Ήλιος, που ειλικρινά περιφρονώ, ζει ημέρες δόξας. Όπως μου είπαν επισκέπτες, μια ΝΑΣΑ, έστειλε ένα σκάφος που λέγεται  Parker Solar Probe, το οποίο κατάφερε να μείνει πέντε ολόκληρες ώρες μέσα στο «στέμμα» του, δηλαδή να φτάσει πολύ κοντά στο κεφάλι. Τρίχες. Ένας ανόητος νεαρός είναι που κάνει βόλτες από Ανατολή σε Δύση, και κάποια στιγμή κατάφερε να του δώσουν την Ρόδο, να ‘χει να λέει ότι είναι ιδιοκτήτης. Το μόνο ενδιαφέρον στον Ήλιο, για να μην μπερδεύεστε, είναι ότι επειδή είναι συνέχεια ψηλά, βλέπει τα πάντα και νομίζει πως είναι σημαντικός. Τον αφήνω να το νομίζει. Το να βλέπεις, δεν σημαίνει ότι καταλαβαίνεις.  

Μελέτη-δηλητήριο

Η μελέτη Τσιόδρα-Λύτρα έσκασε με πάταγο στο κυβερνητικό στερέωμα. Και αιφνιδίασε τους πάντες. Η βαριά υπογραφή Τσιόδρα που εξακολουθεί να είναι επικεφαλής της Επιστημονικής Επιτροπής των ειδικών που συμβουλεύουν την κυβέρνηση, είχε την επίδραση δηλητηρίου σε ζωντανό οργανισμό. Παρέλυσαν όλοι. Η απουσία του Πρωθυπουργού στις Βρυξέλλες από την μια πλευρά ήταν ευεργετική- αλλά είπαμε, το μυαλό του ήταν στην Αθήνα. Η δημοσίευση της μελέτης στο επιστημονικό περιοδικό πάντως είχε ένα καλό. Είναι σα να δίνεις στη δημοσιότητα την αλληλουχία της δηλητηριώδους ουσίας. Οι άλλοι επιστήμονες μπορούν με την ησυχία τους, να την αναλύσουν, να την προσεγγίσουν, και γιατί όχι; Να την κρίνουν.

Μελέτη... μούφα;

Η έκθεση στην επιστημονική κοινότητα δεν είναι ανταλλαγή απόψεων στη Βουλή. Οι επιστημονικές μελέτες υπόκεινται σε πολύ αυστηρά πρωτόκολλα, μεταξύ των οποίων και δεοντολογίας. Ήδη στην επιστημονική κοινότητα πιάνω καυτές συζητήσεις με ερωτήματα του τύπου, «και πως προέκυψε πρόσβαση των Τσιόδρα-Λύτρα στα επίσημα στοιχεία του ΕΟΔΥ»; «Και γιατί μόνο σ’ αυτούς;». «Και τι είδους άδεια πήραν για να τα χρησιμοποιήσουν;». Μερικοί επιμελείς που διάβασαν την μελέτη μιλούν ήδη για τουλάχιστον δέκα σημεία «που μπάζουν». Όμως αυτά αφορούν μόνο την δική τους κοινότητα.

Επιστημονική πραγματικότητα

Μούφα - ξεμούφα, αυτά είναι θέματα της επιστημονικής κοινότητας να τα λύσει. Ο έγκριτος Σωτήρης Τσιόδρας, με μια λιτή ανακοίνωση χθες εξέφρασε την θλίψη του που μια επιστημονική μελέτη γίνεται αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης. Νομίζω πως ο «φίλος Σωτήρης» ακόμα δεν έχει καταλάβει.

Ανθυπομέτριος σταρ

Η ενδιαφέρουσα μορφή όμως δεν είναι ο κορυφαίος λοιμωξιολόγος, αλλά ο συνεργάτης του. Ο κ. Θεόδωρος Λύτρας Επίκουρος Καθηγητής Δημόσιας Υγείας στην Ιατρική Σχολή του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου από το 2020. Προηγουμένως, είχε εργαστεί ως επιδημιολόγος στον ΕΟΔΥ (2014-2020) και στο ΚΕΕΛΠΝΟ (2008-2010). Πτυχιούχος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με μεταπτυχιακό στη Δημόσια Υγεία από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας και διδακτορικό δίπλωμα στη Βιοϊατρική από το Universitat Pompeu Fabra. «Ένας ανθυπομέτριος ακαδημαϊκός, θα γίνει σταρ, με μια κακή μελέτη», θα ορκιζόμουν ότι είναι η φράση που άκουσα από χείλη ανθρώπου που ξέρει τον χώρο. Αλλά επειδή είμαι σε υπερδιέγερση από την καταιγιστική επικαιρότητα, σε συνδυασμό με μεγαλύτερη δόση φύλλων, δεν παίρνω κι όρκο.

Το συμπέρασμα

Ο κ. Λύτρας πάντως δεν άφησε κανάλι, ραδιόφωνο και εφημερίδα. Στέκομαι στη συνέντευξη που έδωσε στον γραπτό Τύπο (Εφημερίδα των Συντακτών).

- Ποιο είναι το συμπέρασμα της έρευνας;

- «Αβίαστα προκύπτει η ανάγκη ενίσχυσης του ΕΣΥ συνολικά», απαντά.

 Ε, άμα είναι αβίαστο το επιστημονικό συμπέρασμα, τι να πείτε οι κοινοί θνητοί.

Το ανώτατο

Στην ίδια συνέντευξη επαναλαμβάνει ότι το άρθρο γράφτηκε τέλη Μαΐου. Ενώ τονίζει ότι «προφανώς και ενημερώσαμε αυτούς που λαμβάνουν τις αποφάσεις, και μάλιστα σε ανώτατο επίπεδο. Εάν δεν το είχαμε κάνει, εάν δεν είχαμε ενημερώσει και απλά είχαμε στείλει τη μελέτη για δημοσίευση, εμείς θα ήμασταν τώρα υπόλογοι. Δεν αναλύουμε αυτές τις πληροφορίες μόνο για να γράψουμε μια μελέτη· τις αναλύουμε προκειμένου να τις δώσουμε σε αυτούς που είναι αρμόδιοι για να λάβουν αποφάσεις, για να λάβουν τα όποια μέτρα. Έτσι κάνουμε στη δημόσια υγεία. Θα ήμασταν λοιπόν υπόλογοι αν δεν είχαμε ενημερώσει – και φυσικά είχαμε ενημερώσει. Αναλύσαμε τα δεδομένα, τα δείξαμε εγκαίρως σε αυτούς που έπρεπε να τα ξέρουν. Το διά ταύτα δεν είναι δική μας δουλειά. Τώρα έφτασε η ώρα να τα μάθει και ο κόσμος». 

Στη φράση «το ανώτατο», φωτογραφίζει τον Πρωθυπουργό. Στις φράσεις «τα δείξαμε εγκαίρως» και «δεν είναι δική μας δουλειά», ίσως φωτογραφίζει τις προθέσεις. Ήταν άραγε στις προθέσεις Τσιόδρα να νίψει τα χείρας του στα δύσκολα;  Μπορεί ναι, μπορεί κι όχι. Μόνο ο ίδιος γνωρίζει γιατί έκανε μια έρευνα με «αβίαστο» συμπέρασμα ότι θέλει ενίσχυση το ΕΣΥ.

Αγωνία

Ο άγνωστος σταρ όμως δείχνει και μια αγωνία.

- Θα ακολουθήσει νέα εργασία για το τέταρτο επιδημικό κύμα;

- «Εάν συνεχίσουμε και έχουμε πρόσβαση στα στοιχεία, φυσικά, θα αναλύσουμε και την τρέχουσα περίοδο».

Η πρόσβαση σε επίσημα στοιχεία είναι το κλειδί. Θα την είχαν κι άλλοι επιστήμονες, ή ο επικεφαλής μιας επιτροπής που συστάθηκε μέσα σε πολεμικές συνθήκες, απλά έβαλε το κλειδί στην κλειδαριά γιατί μπορούσε;

Τι θα κάνει ο Κυριάκος;

Ο χειρισμός της υπόθεσης είναι ο δυσκολότερος απ’ όλες τις κρίσεις έως τώρα. Από όποια πλευρά και το δει κανείς, η κυβέρνηση θα βγει τραυματισμένη. Η διαγραφή εν ριπή οφθαλμού του Παναγιώτη Κουρουμπλή από τον Αλέξη Τσίπρα, δεν δίνει πολιτικό οξυγόνο. Όταν ανέβει στο βήμα της Βουλής Σάββατο βράδυ και ρωτήσει τον Πρωθυπουργό, «δεν σας ενημέρωσε ο φίλος σας;», ο Πρωθυπουργός θα έρθει σε δύσκολη θέση. Πως θα λύσει τον γόρδιο δεσμό; Μοναδική σανίδα σωτηρίας αυτή τη στιγμή, ο Ανδρέας Ξανθός. Ναι, σωστά διαβάσατε.

Σας φιλώ

Η Πυθία